«2017 йилда жамоамиз ташаббуси билан музейни тўлиқ реконструкция қилиш лойиҳаси ишлаб чиқилди. Унда Кичик ҳалқа йўли ва Фарғона йўли кўчалари чорраҳасида жойлашган кўприк томонидан музейга иккинчи кириш эшиги ташкил этиш, ҳудудни тўлиқ ободонлаштириш, болалар майдончаси, дам олиш ва кўнгилочар масканлар қуриш кўзда тутилган эди, – дейди Сойибжон Хўжаев. – Лойиҳа “Ўзбекистон темир йўллари” раҳбариятига ёқди. Аммо ўша вақтда улар Тошкентда метро қурилиши билан шуғулланаётган эдилар, шунинг учун [реконструкция] муайян муддатга қолдирилди».

«Дизайнерлик бюроларига такроран лойиҳа сўровини юборганимизда, бизга музейни реконструкция қилиш бўйича ноу-хау ечимларигача бўлган турли таклифларни киритишди. Аммо биз реал муддатларда амалга оширилиши мумкин бўлган энг реал нарсаларни қидирдик. Замонавий технологияларни босқичма-босқич жорий этиш керак. Ахир ҳам музей ходимлари, ҳам ташриф буюрувчилар улардан, уларнинг барча вазифаларидан фойдаланишни билиши керак-ку. Агар музейга бир вақтнинг ўзида барча энг сўнгги технологияларни олиб кирсак, коллапс юзага келган бўларди», - дейди директор.

«Босқичма-босқич ишлар яхши, шунда музейни бутунлай ёпиш шарт бўлмайди, – дейди Сойибжон Хўжаев. – 2020 йилда музейда пайвандлаш ишлари олиб борилди ва у ёпилди, ўшанда одамлар уни бузиш ва сотиш ҳақидаги миш-мишларни тарқатиб юборди. Одамлар мендан тез-тез: "Музей ўрнида бизнес маркази қурилади, дегани ростми?" – деб сўрашади. Кўп вақтим жавоб беришга кетарди. Шунинг учун бу сафар биз ҳамма нарсани очиқ эшиклар ортида қилишга қарор қилдик».

«Баҳорга қадар биз яна иккита паровозни томоша учун очамиз (ҳозир учтаси очиқ – таҳр.), шунда ташриф буюрувчилар уларга нафақат қўл тегизишлари, балки уларни ичкаридан ҳам тўлиқ ўрганишлари мумкин бўлади», — дея ишонтирди директор.

«2025 йилга бориб замонавий меъёр ва талабларга жавоб берадиган музейга эга бўлишимиз учун 3-5 босқичда ва тахминан 10 млрд сўм йиғишни режалаштирганмиз, – дейди директор. – Айни пайтда бутун ҳудудни ободонлаштириш керак ва кейинги қадам, агар раҳбарият тасдиқласа, алоҳида икки қаватли бино қуриш бўлади».

«Бизга бу бино жуда зарур, чунки намойиш қиладиган нарсаларимиз бор. Одамлар музейга келишади, экспонатларни томоша қилишади, лекин уларнинг бутун тарихий залвори ва ижтимоий аҳамиятини ҳамма ҳам тушунавермайди, – дейди директор. – Ва ҳаттоки экспонатлар ҳақидаги маълумотлар битилган тахтачалар ҳам улар ҳақидагиларнинг кичик бир қисминигина сўзлай олади. Лекин интерактив маконни ташкил эта олсак, музейимиз катталар ва болалар темир йўл ва темир йўл транспорти тарихи билан чуқурроқ танишадиган, темир йўл касбларини ўрганадиган, эски темир йўл фонарини, телефон, соатни кўриши мумкин бўлган масканга айланади. Бизда бу нарсаларнинг барчаси бор, лекин уларни жойлаштириш учун жой йўқ».

«Уни тартибга келтириб, музейга қўйишимиз биланоқ дарҳол ҳаммасини кўрасиз», – дея ишонтирди у.

«Буни тарихий кўринишнинг тўғридан-тўғри бузилиши деб бўлмайди, чунки биринчи паровозлар қора рангда бўлган, – деди директор. — Бироқ ўтган йили ЎТЙ раҳбарияти тажриба ўтказди ва амалийлик нуқтаи назаридан СУни яшилдан қора рангга бўяшни таклиф қилди. Яна бир йўловчи паровози П36 ҳам кўкдан қора рангга қайта бўялган».

«Яшил ва мовий ранглар тезроқ ўчади, шунинг учун экспонатларни ҳар икки-уч ойда бир марта бўяш керак бўлади. Дастлабки ҳисоб-китобларга кўра, битта локомотивни бўяш учун тахминан 40 кг бўёқ керак бўлади. Бу 2 млн сўмга яқин, – дейди директор. – Тан оламан, кўпчилик ташриф буюрувчиларга яшил СУ кўпроқ ёқарди. Балки жорий йилда раҳбарият локомотивларни аввалги рангларига қайтаришга қарор қилар».

«Раҳбар сифатида менинг энг муҳим вазифам – музейнинг ўз фаолияти натижасида даромадини ошириш ҳисобланади. Музей йилига 100 млн сўмдан ортиқроқ даромад кўришини истаймиз», – дейди Сойибжон Хўжаев.

«Менимча, бугунги кунда Ўзбекистон музейлари тизимли инқирозни бошидан кечирмоқда. Улар жамият томонидан қадимий ва эскирган нималаргадир алоқадор нарса сифатида қабул қилинади”, – деб ҳисоблайди директор. – Уларнинг озчилиги чет элдагилар билан рақобатлашиши мумкин, тўлиқ реконструкция ва таъмирлаш эса уларнинг жуда кам қисмида амалга оширилмоқда. Ўйлайманки, инқирозли вазиятнинг юзага келиши қайсидир даражада музей раҳбарларига ҳам боғлиқ, улар ўз ишини яхши кўришлари керак. Биз ёндашувларни ўзгартиришимиз лозим».

«Бизда улар – кўпчиликни ташкил этади. Очиқ осмон остидаги музейимизнинг МДҲдаги энг яхши темир йўл техникаси музейларидан бирига айланишини истардим. Бу бизнинг тарихимиз ва ғуруримиз, шунинг учун музей яшаши керак. Ва тез орада барча янги ранглари билан яшнайди».