Xitoy raisi Si Szinpin Fransiyaga tashrifi davomida mamlakatning Rossiya bilan yaqin aloqada ekani bo‘yicha e’tirozlarni rad etdi. “Xitoy bu inqirozning sababchisi ham, tomoni ham, ishtirokchisi ham emas. Lekin biz kuzatuvchi ham emasmiz, tinchlikka erishish uchun doimo faol harakat qilganmiz”, — dedi u.
Xitoy raisi Si Szinpin 2019-yildan beri ilk bor Yevropa bo‘ylab turnega chiqdi — u Fransiya, Serbiya va Vengriyaga tashrif buyuradi. Turne Xitoy va Yevropa Ittifoqi o‘rtasidagi savdo kelishmovchiliklari va Rossiyaning Ukraina bilan urushi tufayli keskinlashgan munosabatlar davriga to‘g‘ri keldi.
O‘zbekiston Tashqi ishlar vazirligi Braziliya va Xitoyda yuz bergan suv toshqinlari munosabati bilan hamdardlik yo‘lladi. 29-aprel kuni boshlangan yomg‘irlar sababli Braziliyada 29 kishi halok bo‘lgan, 60 kishi bedarak yo‘qolgan. Xitoyda esa yuz minglab aholi evakuatsiya qilingan.
Tadqiqotchilarning aniqlashicha, Xitoydagi yirik shaharlarning salkam yarmi yer cho‘kishi tufayli suv toshqini xavfi ostida qolishi mumkin. Bu nafaqat yerosti suvlari sathining pasayishi, balki hududlardagi binolarning og‘irligi bilan ham bog‘liq.
2024-yilning dastlabki uch oyida O‘zbekistonga gaz importi 360 mln dollardan oshdi (martda — 152,9 mln dollar), bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 2,4 barobar ko‘pdir. Bu davrda “moviy yonilg‘i” eksporti 45,4 mln dollarni tashkil etdi. Yetkazib berishdagi farq 314,8 mln dollar bo‘ldi.
AQSh Xitoyning bir qator banklarini jahon moliya tizimidan uzib qo‘yishi mumkin bo‘lgan sanksiyalarni ishlab chiqmoqda. Vashington bu Xitoyni Rossiya harbiy sanoatini qo‘llab-quvvatlashni to‘xtatishga majbur qilishiga umid qilmoqda, deb yozadi Wall Street Journal.
Xitoy hukumati talabi bilan Apple WhatsApp, Telegram, Signal, Line va Threads messenjerlarini App Store’dan olib tashladi. The Wall Street Journal’ning ta’kidlashicha, ilovalar ularda XXR yetakchisiga nisbatan “shubhali” havolalar borligi sabab o‘chirilgan.
Xitoy jamoat xavfsizligi vaziri Van Syaoxun Toshkentda prezident va ichki ishlar vaziri bilan muzokaralar o‘tkazdi. Uchrashuvda jamoat xavfsizligini ta’minlash, kadrlar tayyorlash, zamonaviy texnologiyalar joriy etish, kiberjinoyatchilikka qarshi kurashish va boshqa sohalardagi hamkorlik masalalari muhokama qilindi.
Shavkat Mirziyoyev Xitoyning Shinjon-Uyg‘ur avtonom viloyati xalq hukumati raisi Erkin Tuniyazni qabul qildi. Uchrashuvda O‘zbekiston viloyatlari va SHUAR o‘rtasidagi hamkorlikni kengaytirish masalalari muhokama qilindi. Xitoy bilan o‘zaro savdo hajmining qariyb 10 foizi ushbu mintaqa hissasiga to‘g‘ri keladi.
2024-yilning ilk ikki oyida O‘zbekistonga gaz importi 166,7 mln dollarni tashkil qildi. Bu davrda mamlakat 26,7 mln dollarlik gaz eksport qilgan bo‘lsa-da, Xitoy O‘zbekistondan 57,3 mln dollarlik gaz import qilganini bildirdi, bu O‘zbekiston tomoni bergan raqamlardan ikki baravar ko‘pdir.
Toshkentda 18 yoshli Toyota Camry haydovchisi katta tezlikda qarama-qarshi yo‘lakka chiqib ketib, Nexia bilan to‘qnashdi. Hodisa oqibatida haydovchi va to‘rt nafar yo‘lovchi — Xitoy fuqarolari jarohat oldi. Sud yigitni 1 yil muddatga haydovchilik guvohnomasidan mahrum qilib, 3 mln 300 ming so‘m jarimaga tortdi.
2023-yilning yanvar-sentabr oylarida Yevropa Ittifoqidan Rossiyaga 450 mln yevrolik yuqori ustuvorlikka ega tovarlar yetib borgan. Tovarlarning chorak qismi to‘g‘ridan-to‘g‘ri YeIdan, qolgani esa O‘zbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Xitoy, BAA kabi davlatlar orqali Rossiyaga yetib borgan, deb yozmoqda Bloomberg.
Xitoy Rossiyani quvib o‘tib, O‘zbekistonning asosiy savdo sherigiga aylandi, shunga qaramay, ikki davlat ham savdodagi ulushini oshirdi. Rossiya va Xitoydan import ko‘paydi, biroq ushbu bozorlarga O‘zbekiston mahsulotlari kamroq yetkazib berilmoqda. Qozog‘iston va Qirg‘iziston bilan savdo aylanmasi ham pasaygan.
Prezident elektromobillar sanoatidagi loyihalarni jadallashtirish, shuningdek, Xitoyning BYD kompaniyasi bilan birga elektromobillar uchun butlovchi qismlar ishlab chiqarishni mahalliylashtirish topshirig‘ini berdi. Shuningdek, “elektrozapravkalar"ni rivojlantirish dasturini ishlab chiqish rejalashtirilgan.
2023-yilda O‘zbekiston 73 mingdan ortiq avtomobil import qildi, bu avvalgi yilga nisbatan 2,4 barobar ko‘p. Xitoydan avtomobil olib kelish hajmi esa 5,2 barobar oshdi. Import qiymati qariyb 1,8 milliard dollarga yetdi.
2023-yilda O‘zbekiston eksport qilganidan ko‘ra ko‘proq gaz importini amalga oshirdi. Yetkazib berish orasidagi farq 165 mln dollardan oshdi. “Gazeta.uz” mamlakat ichida ulkan gaz zaxiralari bo‘lishiga qaramay, bu holat yuzaga kelishiga sabab bo‘lgan omillarni o‘rganishga harakat qildi.
Toshkentda kanatli jamoat transporti yo‘lga qo‘yilishi mumkin. Bu borada “Toshkent invest kompaniyasi” va Beijing North Bartholet Ropeway Technology o‘rtasida shartnoma imzolandi. Loyiha jamoatchilikka oldindan taqdim etilishi, ularning tavsiyalari va takliflari kompaniya loyiha ofisiga yuborilishi aytilmoqda.
Shenchjen shahridagi Investitsiya forumida Shavkat Mirziyoyev Xitoy bilan hamkorlikning ustuvor yo‘nalishi sifatida xomashyoni chuqur qayta ishlash, qishloq xo‘jaligiga ilg‘or texnologiyalari joriy etish va yerlarni qayta tiklash bo‘yicha loyihalarga mablag‘ jalb etishni sanab o‘tdi.
Prezident Xitoyning aholi soni bo‘yicha uchinchi shahri va Guandun muzofotidagi maxsus iqtisodiy zona hisoblangan Shenchjenga bordi. Muzofot partiya qo‘mitasi kotibi Xuan Kunmin bilan o‘tgan uchrashuvda hamkorlikni, birinchi navbatda, yuqori texnologik tarmoqlarda kengaytirish masalalari muhokama qilindi.
Pekindagi Xitoy san’ati va hunarmandchiligi milliy muzeyida O‘zbekiston tasviriy va xalq amaliy san’ati ko‘rgazmasi bo‘lib o‘tmoqda. Bu Shavkat Mirziyoyevning mamlakatga tashrifi vaqtiga to‘g‘ri keldi. Ko‘rgazmada zamonaviy rassomlarning 50 ta surati va hunarmandlar mahsulotlari namoyish etilmoqda.
Qo‘shimcha imkoniyatlarga ega bulish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting