2024-yilning birinchi yarmi yakunlariga ko‘ra, O‘zbekistonda nominal hisoblangan o‘rtacha oylik ish haqi yillik ko‘rsatkichda 17,4 foizga (2023-yilning yanvar-iyun oylaridan hisoblaganda) — 4,33 million so‘mdan 5,09 million so‘mga oshdi, deyiladi Statistika agentligining hisobotida.
Oxirgi uch oyda ko‘rsatkichning o‘sishi 3,5 foizgacha sekinlashdi (inflyatsiya hisobga olinganda — 0,2 foizgacha), ya’ni so‘nggi chorakda real ish haqi deyarli oshmadi. Taqqoslash uchun: yanvar-mart oylarida o‘rtacha nominal ish haqi 7,7 foizga oshgan (inflyatsiya hisobga olinganda — 6,1 foiz). 2023-yilning birinchi va ikkinchi choraklarida o‘sish sur’atlari 5,8 foiz va 5,6 foizni tashkil etgan (inflyatsiya hisobga olinganda — 3,5 foiz va 4,6 foiz).
Nominal hisoblangan ish haqi yuridik shaxslarning (qishloq xo‘jaligi korxonalari va kichik biznes subyektlari bundan mustasno) ma’lumotlari asosida hisoblanadi. O‘rtacha ish haqini aniqlashda mehnat daftarchalari bo‘lgan ishchilarning daromadlari, shuningdek, shaxsiy daromad solig‘i va kasaba uyushma jamg‘armasiga badallar to‘langan holda ularga beriladigan nafaqalar, ish haqi, rag‘batlantirish va kompensatsiya to‘lovlari hisobga olinadi.
Hududlar kesimida birinchi yarimyillikda eng yuqori o‘rtacha nominal ish haqi Toshkent shahrida saqlanib qoldi, u yerda yillik ko‘rsatkich 20,2 foizga (2023-yil yanvar-iyun oylaridagi 27,1 foizga nisbatan) — 7,02 million so‘mdan 8,45 million so‘mgacha o‘sdi.
Keyingi o‘rinlar quyidagicha: Navoiy viloyati — 5,7 million so‘mdan 6,6 million so‘mga (+16,2 foizdan 17,5 foizga), Toshkent viloyati — 4,4 million so‘mdan 4,9 million so‘mga (+12,9 foizdan 18,9 foizga), Andijon viloyati — 3,8 million so‘mdan 4,4 million so‘mga (+17,6 foizdan 22,7 foizga) va reytingdagi o‘rnini yaxshilagan Qoraqalpog‘iston — 3,6 million so‘mdan 4,165 million so‘mga (+14,7 foizdan 21,9 foizga). U Buxoro viloyatini quvib o‘tdi — 3,7 million so‘mdan 4,163 million so‘mga (+11,9 foizdan 21,5 foizga).
Qashqadaryo viloyati oxirgi o‘rinda — 3,2 million so‘mdan 3,63 million so‘mga (+15,6 foizdan 13,6 foizga).
Poytaxt va hududlar o‘rtasidagi ish haqi farqi kengayishda davom etmoqda. Xususan, eng yuqori (Toshkent) va eng kam (Qashqadaryo) ish haqi o‘rtasidagi farq 2,19 barobardan 2,32 barobarga oshdi. 2023-yil yakuniga ko‘ra bu ko‘rsatkich 2,25 barobar, 2022-yilda — 2,18 barobar, 2021-yilda — 2,06 barobar, 2020-yilda esa 1,97 barobarni tashkil qilgan.
Faoliyat turlari bo‘yicha eng yuqori o‘rtacha ish haqi bank, moliya va sug‘urta sohalarida bo‘lib, 12,45 million so‘mdan 14,4 million so‘mgacha o‘sdi, biroq bu sohada o‘sish sur’ati pasaydi (34,3 foizdan 16,1 foizga). Axborot va kommunikatsiya sohasi 23,2 foiz — 12,4 million so‘mga (2023-yil yanvar-mart oylaridagi o‘sish 46,1 foiz), tashish va saqlash — 7,73 million so‘mga (20,6 foizdan 38,4 foizga), sanoat — 6,2 million so‘mga (16,1 foizdan 17,7 foizga) oshdi.
Ish haqi bo‘yicha savdo qurilish sektorini ortda qoldirdi — 5,86 million so‘m (+24,6 foiz) va 5,44 million so‘m (+2,3 foiz). May-iyun oylarida qurilish sohasida ish haqi 7 foizga va 0,5 foizga kamaydi.
Eng past o‘rtacha oylik ish haqi hamon sog‘liqni saqlash sohasida — 2,29 million so‘mni (o‘tgan yilgi 14,6 foizdan 20,9 foizga) va ta’lim sohasida — qariyb 3,5 million so‘mni (15 foizdan 17,5 foizga) tashkil etmoqda. O‘qituvchilar va shifokorlar ish haqining o‘sish sur’ati ham biroz sekinlashdi, shu sababli bu sohalarda ish haqi va respublika darajasi o‘rtasidagi tafovut ortdi.
Xususan, agar 2022-yilning yanvar-mart oylarida ta’lim sohasida ish haqi respublika darajasidan 27,1 foiz punktga past bo‘lgan bo‘lsa, 2024-yilning birinchi choragida bu tafovut 31,3 foiz bandiga ko‘tarildi.
Bundan tashqari, ushbu ikki sohada eng ko‘p xodim ishlaydi — ta’limda 37,9 foiz va sog‘liqni saqlashda 16,7 foiz (sanoatdan keyin — 18,3 foiz).
budjet tashkilotlari xodimlarining ish haqi oxirgi marta o‘tgan yilning 1-dekabrida oshirilgan edi.
