2024-yilning birinchi yarmida O‘zbekiston aholisining umumiy daromadlari 399,2 trillion so‘mga yetdi, deya xabar bermoqda prezident huzuridagi Statistika agentligi.
Umumiy daromadlar — bu aholi farovonligi darajasini ko‘rsatadigan asosiy ko‘rsatkichlardan biri. U nafaqat mehnat va o‘z-o‘zini ish bilan ta’minlashdan olingan daromadlardan, balki mulkdan (foizlar, dividendlar, royaltilar va boshqalar) va o‘tkazmalardan (pensiyalar, nafaqalar, stipendiyalar, pul o‘tkazmalari) daromadlardan ham iborat.
Nominal o‘sish sur’ati 18,4 foizni, real o‘sish sur’ati 8,6 foizni tashkil etdi. O‘tgan yilning yanvar-iyun oylarida bu ko‘rsatkichlar mos ravishda 18,3 va 6,5 foizni tashkil qilgandi.
Aholi jon boshiga umumiy daromadlar olti oyda 15,9 foizga (real ko‘rsatkichda — 6,3 foizga) — 9,3 mln so‘mdan 10,8 mln so‘mga (oyiga 1,8 mln so‘m) oshdi. Bu 2022-yilgi pandemiyani hisobga olmaganda (0,7 foiz) so‘nggi olti yildagi eng past ko‘rsatkichdir.
Aholi jon boshiga umumiy daromadlar hajmida Toshkent shahrida o‘rtacha respublika darajasidan yuqori ko‘rsatkich qayd etilib, u 22,1 mln so‘mdan 28,7 mln so‘mgacha, Navoiy viloyatida 14,1 mln so‘mdan 16,6 mln so‘mgacha, Buxoro viloyatida 10,6 mln so‘mdan 11,8 mln so‘mgacha va Toshkent viloyatida 9,8 mln so‘mdan 10,8 mln so‘mgachani ko‘rsatdi.
Eng past ko‘rsatkichlar Qoraqalpog‘istonda — 7,26 mln so‘m, Namangan viloyatida — 7,4 mln so‘m va Surxondaryo viloyatida — 8 mln so‘mni tashkil qildi.
Aholi jon boshiga daromadlarning eng yuqori real o‘sishi Toshkent shahri (14,7 foiz), Navoiy (7,9 foiz) va Samarqand (6,4 foiz) viloyatlarida qayd etildi. Surxondaryoda o‘sish atigi 0,3 foizni tashkil etdi.
Hududlar o‘rtasidagi farq kattalashdi. Yil davomida eng boy uchta va eng kambag‘al uchta mintaqa o‘rtasidagi aholi jon boshiga daromadlar farqi 2,28 baravardan 2,5 baravarga oshdi. Taqqoslash uchun: 2020-yilda bu farq 2,15 baravarga teng edi. Toshkent va Qoraqalpog‘iston o‘rtasidagi daromadlar farqi 3,43 baravardan 3,95 barobarga yuqoriladi.
Aholining umumiy daromadlari tarkibida mehnat faoliyatidan olingan daromadlar (yollanma ishchilar va mustaqil ravishda band bo‘lishdan olingan daromadlar) ulushi 62,1 foizdan 60,6 foizga kamaydi. Yollanma ishchilarning daromadlari o‘tgan yilning birinchi yarmidagi 22,1 foizga nisbatan 19,1 foizga, yakka tartibdagi tadbirkorlar daromadi 15,6 foizga nisbatan 12,3 foizga oshgan.
Shu bilan birga, transferlardan (pul o‘tkazmalari, nafaqalar, pensiyalar, stipendiyalar) daromadlar ulushi 28,5 foizdan 27,8 foizga kamaydi.
