O‘zbekistonning yirik korxonalarida 2024-yil avgust oyida gaz qazib olish hajmi 3,79 milliard kub metrgacha kamaygan. Bu Statistika agentligining “Gazeta.uz” o‘rgangan sanoat ishlab chiqarishiga doir hisobotidan kelib chiqadi.
Bu 2023-yil avgustiga (3,92 milliard) nisbatan 3,6 foizga (140,8 million kub metr), 2022-yilnikiga (4,3 milliard) nisbatan esa 12,3 foizga kamroq.
Yilning sakkiz oyida ishlab chiqarish hajmi 29,9 milliard kub metrni tashkil etdi, bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 4,6 foizga yoki 1,46 milliard kub metrga kam.
Gaz ishlab chiqarishning pasayishi bir necha yillardan beri davom etmoqda. Eslatib o‘tamiz, O‘zbekistonda elektr energiyasining 75−80 foizi gaz yoqish hisobiga ishlab chiqariladi.
Statistika agentligi yirik va kichik korxonalar tomonidan elektr energiyasi ishlab chiqarish bo‘yicha statistik ma’lumotlarni e’lon qilishni boshladi. Yanvar-avgust oylarida ishlab chiqarishning umumiy hajmi 4,1 foizga — 52,3 milliard kVt/soatdan 54,43 milliard kVt/soatgacha oshdi.
Ko‘pchiligi gaz (shuningdek, ko‘mir va GES)da ishlaydigan yirik korxonalar tomonidan elektr energiyasi ishlab chiqarish avgustda 5,84 milliard kVt/soatgacha kamaydi, bu o‘tgan yilning avgustiga (6,5 milliard) nisbatan 625,4 mln kVt/soatga (-9,7 foiz) kam.
Sakkiz oyda ishlab chiqarish 48,6 milliard kVt/soatgacha qisqardi, bu 2023-yilning sakkiz oylik ko‘rsatkichidan 6 foizga yoki 3,1 milliard kVt/soatga kam.
Yo‘qotishlar quyosh va shamol elektr stansiyalaridan elektr energiyasi ishlab chiqarish hisobiga qoplanadi (ishlab chiqarishdagi ulushi — 10,6 foiz) — 5,8 milliard kVt/soat.
Avvalroq Energetika vazirligi Statistika agentligining may oyida elektr ishlab chiqarish kamayishi bo‘yicha ma’lumotlarini izohlab, aslida quyosh va shamol elektrostansiyalari hisobiga elektr ishlab chiqarishning o‘sishi 5,8 foizni tashkil etganini va, qonunchilikka ko‘ra, hisobot har yili bir marta taqdim etilishini bildirgandi. Ta’minot kamayishi tariflar oshganidan keyingi “tejamkorlik” bilan izohlangan.
Oylik neft qazib olish 60,3 ming tonnani tashkil etdi (2023-yil avgustiga nisbatan -6,2 foiz yoki minus 4000 tonna). Sakkiz oy davomida ishlab chiqarish 485,1 ming tonnagacha kamaygan (o‘tgan yilning shu davriga nisbatan -6,8 foiz yoki minus 35,2 ming tonna).
Avgust oyida 106,5 ming tonna avtomobil benzini ishlab chiqarildi, bu 2023-yil avgustiga (108 ming) nisbatan 1,4 foizga kam. Sakkiz oylik taqqosda o‘sish atigi 0,4 foiz — 896 ming tonnani tashkil etdi.
O‘tgan oyda dizel yonilg‘isi ishlab chiqarish 70,1 ming tonnadan 86,8 ming tonnagacha oshdi (o‘tgan yilning avgustiga nisbatan +23,8 foiz). Biroq 2023-yilning yanvar-avgust oylari bilan solishtirganda (bir yilda) bu ko‘rsatkich atigi 0,8 foizga oshib, 705,8 ming tonnani tashkil etdi.
Oylik ko‘mir qazib olish yana rekord o‘rnatdi — 888,1 ming tonna (+214,4 ming), bu o‘tgan yilning avgust oyidagi hajmdan deyarli 31,8 foizga ko‘p. Yanvar-avgust oylarida ishlab chiqarish 15,8 foizga oshib, 4,37 million tonnani tashkil etdi.
