Kelajakdagi hamkorlikni mavjud bo‘lmagan poydevorlar ustiga qurib bo‘lmaydi, deyishadi. Yaxshiyamki, O‘zbekiston va Chexiya o‘rtasidagi munosabatlarning ildizlari mustahkam, ularning asosi tarixdir. Chexiyaning Markaziy Osiyodagi asosiy hamkori bo‘lgan O‘zbekiston kelajakdagi hamkorlik uchun ulkan imkoniyatlarga ega va uning boy o‘tmishi bu hamkorlik uchun ilhom baxsh etadi.
Buni ko‘pchilik bilmasa kerak, lekin o‘tgan yigirma yil davomida har ikki davlatning olimlari va arxeologlari birgalikda ishladilar, Iskadartepadagi qadimiy qabrlar va Paschurt vodiysidagi aholi punktlari kabi temir va bronza davriga mansub tarixiy boyliklarni, ularning yaxshi saqlanib qolgan sug‘orish tizimlari bilan to‘liq kashf etdilar.
O‘tmish bizni shakllantirsa-da, kelajak bizning e’tiborimizni talab qiladi. Biz o‘zimizdan oldingi hamkasblarimiz barpo etgan mustahkam poydevorga tayanishga mas’ulmiz. Garchi bizni minglab kilometrlar ajratib turadigan bo‘lsa-da, xalqlarimiz o‘rtasidagi rishtalar zamonaviy diplomatik aloqalar rasmiylashtirilishidan ancha oldin shakllangan chuqur ildizlarga ega. Chexiyalik muhandislar, olimlar yoki tadqiqotchilar hissasi bo‘ladimi, hamkorlikning umumiy tarixi va o‘zaro hurmat kelajakda yanada kuchli sheriklik uchun mukammal asos yaratadi.
O‘tgan yil ikki tomonlama munosabatlarimizda hayratlanarli yangi sahifa boshlandi. Bosh vazir Petr Fialaning Toshkentga va bosh vazir Abdulla Aripovning Pragaga amalga oshirgan tarixiy tashriflari shunchaki ramziy ma’noga ega bo‘lmay, kengaytirilgan hamkorlik tuzilmasini yaratishga olib keldi va sheriklik aloqalarini yangi bosqichga olib chiqdi. Bu O‘zbekistonning mintaqada yagona o‘ziga xos xususiyati bo‘lib, Markaziy Osiyoda Chexiya bilan bunday keng qamrovli kelishuvga ega bo‘lgan yagona davlatligini bildiradi.
Hukumat darajasida yaxshi aloqalarga ega bo‘lish boshqa narsa, ammo odamlar o‘rtasidagi aloqalar yaxshi ishlamasa, bu — befoyda. Odamlar orasidagi yaxshi aloqalar har ikki tomonni ham yangi qarashlar va g‘oyalar bilan boyitib borayotgan jonli muloqotlar va rivojlanayotgan aloqalarni ta’minlaydi. Bularning barchasi Toshkent va Praga yoki Karlovi Vari o‘rtasidagi to‘g‘ridan-to‘g‘ri aviaqatnov orqali osonlashtirildi.
Tashqi ishlar vaziri sifatida men ushbu hamkorlikni mustahkamlashda davom etish uchun Toshkentga keldim. Bizning hamkorligimiz turli sohalarni — temiryo‘l, infratuzilma, energetika va boshqa sohalarni qamrab oladi.
Chexiya, shuningdek, O‘zbekiston va Yevropa Ittifoqi o‘rtasidagi aloqalarni chuqurlashtirish, jumladan, rejalashtirilayotgan Kengaytirilgan sheriklik to‘g‘risidagi bitimning qat’iy tarafdori hisoblanadi.
Chexiya ham, O‘zbekiston ham farovon kelajak sari intilayotgan ekan, biz xalqlarimiz o‘sishi uchun barqarorlik va tinchlik zarurligini tan olamiz. Chexiya O‘zbekiston suvereniteti va hududiy yaxlitligining sodiq tarafdori bo‘lib, biz xalqaro hamjamiyatni BMT Nizomi va xalqaro huquqni himoya qilishga chaqiramiz.
Suverenitet va chegaralar daxlsizligini hurmat qilish, ayniqsa, Rossiyaning Ukrainaga qarshi davom etayotgan tajovuzkorligi nuqtai nazaridan, hozirgi og‘ir damlarda har qachongidan ham muhimroqdir. Biz Rossiyani urushni tugatishga, qo‘shnilariga tahdid qilishni bas qilishga va xalqaro huquq tamoyillariga qaytishga chaqiramiz.
Hamkorligimizdan maksimal darajada foydalanish uchun bizda hamma narsa bor. Shunday qilib, keling, ishga kirishaylik. Men bu imkoniyatlarni haqiqatga aylantirish uchun zarur bo‘lgan barcha narsani ta’minlashga harakat qilaman, va Toshkentga tashrifim davomida aynan shu masala bilan shug‘ullanaman.
Kelajak bizniki!
Yan Lipavskiy, Chexiya tashqi ishlar vaziri
