Shavkat Mirziyoyev 27-noyabr kuni “Davlat xaridlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuniga davlat xaridlari tizimini yanada takomillashtirishga qaratilgan qo‘shimcha va o‘zgartirishlar kiritish haqida”gi qonunni imzoladi.
Ma’lum qilinishicha, ushbu qonun bilan kichik qiymatli xarid uchun soddalashtirilgan tartib-taomil va ikki bosqichli davlat xaridlari kabi xarid qilish tartib-taomillarining yangi turlari joriy etilishini nazarda tutuvchi qo‘shimcha va o‘zgartirishlar kiritilyapti.
O‘zgartirish va qo‘shimchalar quyidagilardan iborat:
- xarid tartib-taomillarining yangi turlarini (kichik qiymatli xaridning soddalashtirilgan tartibi, ikki bosqichli davlat xaridlari) joriy etish;
- barqarorlik prinsipi, markazlashtirilgan davlat xaridlarini amalga oshirish mexanizmi, doiraviy kelishuvni tuzish va amalga oshirish tartibini belgilash;
- davlat xaridlari sohasidagi shikoyatlarni ko‘rib chiqishda manfaatlar to‘qnashuvining oldini olish choralari.
Qayd etilishicha, barqarorlik prinsipi, markazlashgan davlat xaridlarini amalga oshirish mexanizmi, hadli kelishuvni tuzish va amalga oshirish tartibi, shuningdek davlat xaridlari sohasidagi shikoyatlarni ko‘rib chiqish chog‘idagi manfaatlar to‘qnashuvining oldini olish bo‘yicha choralar hamda boshqa masalalar belgilanadi.
Shunday qilib, ikki bosqichli davlat xaridlari deganda bir shartnoma bo‘yicha ma’lum qiymatdagi texnik jihatdan murakkab tovarlar (ishlar, xizmatlar)ning davlat xaridlarini amalga oshirishning ikki o‘zaro bog‘liq bosqichda o‘tkaziladigan raqobatbardosh usuli tushuniladi.
Endi bir nechta davlat buyurtmachilari bir xil turdagi tovarlar (ishlar, xizmatlar)ni markazlashtirilgan xarid organi orqali markazlashtirilgan tarzda xarid qilishlari mumkin. Bu organ Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadi. Markazlashtirilgan xarid organi tomonidan xarid qilinadigan tovarlar (ishlar, xizmatlar) ro‘yxati maxsus axborot portalida e’lon qilinadi.
Shuningdek, davlat buyurtmachisi eng yaxshi takliflarni tanlash yoki tender natijalari bo‘yicha aniqlanadigan bir nechta g‘oliblar bilan 1 yildan 3 yilgacha muddatga doiraviy kelishuv tuzishi mumkin.
Davlat xaridlari tizimi jamiyat va iqtisodiyot uchun o‘ta muhim ahamiyatga ega bo‘lib, uning shaffofligi davlat mablag‘larining samarali sarflanishini ta’minlaydi. Xalqaro tajribaga ko‘ra, davlat xaridlarining samarali boshqarilishi korrupsiyaning oldini olishda va budjet mablag‘larini oqilona taqsimlashda hal qiluvchi ahamiyatga ega. Shu bois yangi tartib-taomillar va barqarorlik prinsipining joriy etilishi davlat resurslaridan foydalanishda mas’uliyatni yanada oshiradi, deyiladi hujjatda.
Bir shartnoma bo‘yicha BHMning 50 baravaridan ko‘p bo‘lmagan summadagi (budjet buyurtmachilari uchun BHMning 25 baravaridan ko‘p bo‘lmagan summadagi) davlat xaridlari xarid komissiyasining ishtirokisiz, lekin bir moliya yili davomida bir korporativ buyurtmachi uchun BHMning 1000 baravaridan ko‘p bo‘lmagan summa va bir moliya yili davomida bir budjet buyurtmachi uchun BHMning 500 baravaridan ko‘p bo‘lmagan summaga o‘tkazilishi mumkin.
Bunda g‘olib davlat buyurtmachisi tomonidan ochiq axborot manbalaridan olingan narxlarni taqqoslash yoki davlat xaridlarini o‘tkazish to‘g‘risida e’lon joylashtirmasdan tovarlar (ishlar, xizmatlar)ning kamida 3 ta potensial yetkazib beruvchisidan narxlarni so‘rash orqali aniqlanadi.
