Donald Tramp Kanadada bu yil o‘tadigan Parlament saylovlarini ostin-ustin qilishga “hissa qo‘shdi”: rasmiy muxolifat konservatorlari uchun oson g‘alaba bo‘lib tuyulgan narsa hatto boshi berk ko‘chaga kirib qolishi mumkin bo‘lgan kuchli poygaga aylandi, deb yozmoqda Reuters.
Per Pualevr boshchiligidagi o‘ng qanot konservatorlar deyarli o‘n yillik hokimiyatidan so‘ng Kanadani zavolga yetaklashda ayblangan bosh vazir Jastin Tryudoning liberallaridan 18 oy davomida ustun bo‘lib keldi. Ammo endi bu taxminiy g‘alaba unchalik ishonchli ko‘rinmayapti, deb ta’kidlaydi nashr.
Tryudoning o‘tgan oyda iste’foga chiqishini e’lon qilishi, keyin esa AQSh prezidenti Trampning Kanadadan import qilinadigan barcha mahsulotlarga halokatli bojlar joriy etishga va’da berishi bu jarayonga ta’sir o‘tkazdi.
“Oxirgi to‘rt haftadagi o‘zgarishlarga qarasangiz, bu butunlay yangi dunyo… katta o‘zgarish — Tramp”, — dedi Nanos Research asoschisi Nik Nanos.
Seshanba kuni Nanos tomonidan e’lon qilingan so‘rov natijalariga ko‘ra, konservatorlar 39 foiz jamoatchilik qo‘llab-quvvatlashini olgan bo‘lsa, liberallar 32 foiz to‘plagan. Agar saylov kunida ham bunday natija bo‘lsa, konservatorlarning Jamoatchilik palatasidagi 343 o‘rinning ko‘pchiligini qo‘lga kirita olmasligi ayon bo‘ladi.
Bu esa zaif ozchilik hukumatini anglatadi, hokimiyatdagi partiya Kanadaning energiya va mineral resurslar siyosati va eng yirik savdo sherigining muammolari kabi asosiy masalalarni hal qilishdan ko‘ra o‘zi omon qolishiga ko‘proq e’tibor qaratadi, deb yozadi Reuters.
Liberallar Tramp va Pualevr o‘rtasidagi o‘xshashliklarga urg‘u bermoqda: o‘tgan yakshanbada ular davlat bayrog‘ini targ‘ib qiluvchi, raqiblarini haqoratlovchi va ommaviy axborot vositalariga hujum qiluvchi ikki erkak o‘rtasidagi to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘xshashliklarni aks ettiruvchi videoni e’lon qilishdi.
“So‘zlaringiz Donald Trampnikidek yangrarkan, Kanada nomidan qanday gapira olasiz?” nomli 35 soniyali videoda Tramp va Pualevr deyarli bir xil iboralarni talaffuz qilgan lavhalar ko‘rsatilgan va Pualevr to‘g‘ri nomzod emasligi qayd etilgan.
20-oktabrga qadar o‘tkazilishi kerak bo‘lgan navbatdagi saylovlar uchun konservativlar maslagi Tryudoga qarshi kurash va federal uglerod solig‘ining rejalashtirilgan oshirilishiga qarshi chiqishga asoslangandi.
Ammo Tryudo ketmoqda va uning o‘rnini egallashga asosiy da’vogarlar — sobiq moliya vaziri Xristya Friland va sobiq markaziy bankir Mark Karni — ikkalasi ham Trampga qarshi turib, soliqni kesishga va’da bermoqda.
“Kanadaliklar ilgari sodir bo‘lgan voqealarni unutishdi, bu esa liberallarga yetakchilik uchun kurash orqali o‘zlarini qayta tiklash imkoniyatini yaratdi”, — dedi Ipsos Public Affairs so‘rovnoma kompaniyasi bosh direktori Darrell Briker.
Konservatorlar o‘z strategiyasini o‘zgartirayotgani haqidagi gap-so‘zlar fonida Pualevr o‘tgan shanba kuni nutq so‘zladi, unda u “Parchalangan Kanada” haqidagi gap-so‘zlardan voz kechdi va “Kanada birinchi”ga intilishga va’da berdi.
U Tryudoni mamlakatni zaif iqtisodiyot, uy-joy inqirozi va boy tabiiy resurslardan to‘liq foydalana olmaslik holatida qoldirgan siyosat uchun aybladi. “OAVda tarif tahdidi tufayli rejalarimni o‘zgartirishim kerakligi aytilmoqda. Aslida, Trampning tariflar bo‘yicha tahdidlari konservatorlarning hamma narsada haq ekanini isbotladi”, — dedi u.
Mark Karni raqobati
45 yoshli Pualevr butun faoliyatini siyosatda o‘tkazgan. 59 yoshli Karni — ikkita G7 markaziy bankiga raislik qilgan yagona shaxs — o‘zini yirik inqirozlar bilan shug‘ullangan odam deb hisoblaydi.
So‘nggi kunlarda Angus Reid va Leger tomonidan o‘tkazilgan so‘rovlar shuni ko‘rsatdiki, agar Karni liberal yetakchilik uchun kurashda g‘alaba qozonsa, liberallar va konservatorlar statistik jihatdan deyarli teng bo‘ladi.
Kanadaliklar aslida hozir nima deb o‘ylashlari haqidagi so‘rovnomalar hali ham konservatorlar oldinda ekanini ko‘rsatmoqda.
Konservativ partiyaning sobiq yuqori martabali xodimi, hozirda Strategy Corp jamoatchilik masalalari bo‘yicha konsalting kompaniyasining vitse-prezidenti Garri Kellerning aytishicha, Pualevr kanadaliklar hali ham yashash narxlari va to‘lov qobiliyati haqida juda tashvishlanayotganini his qilgan.
“Shubhasiz, tariflar bunga ta’sir qiladi. Ammo bu nafaqat tariflar, balki liberal hukumatning so‘nggi to‘qqiz yillik rekordidir”, — dedi u.
Liberallar yangi yetakchini 9-mart kuni e’lon qilishi kerak, Karni, agar u g‘alaba qozonsa, Tramp bilan ishlashda kuchli mandat olishi kerakligi, shuning uchun zudlik bilan saylov o‘tkazishi mumkinligini aytgandi.
“Kanada o‘zini AQSh bilan birga ko‘rardi”
Kanadaning Kalgari shahrida yashovchi o‘zbekistonlik Farhod Fayzullayev mamlakatdagi voqealar haqida shunday yozmoqda:
“Shu kunlarda Kanadaning Yevroittifoq bilan aloqalarini yanada mustahkamlashishi, hatto YeIga a’zo bo‘lishi haqidagi muhokamalar ham kun tartibiga chiqqan… Sakkiz yildan ko‘proq Kanadada yashadim. Kanada siyosiy elitasi ham, jamiyati ham o‘zini AQSh bilan birga ko‘rardi. Odamlar AQShga bordim emas, Neshvillga, Nyu-Yorkka yoki Sietlga bordim deyishardi, xuddi qo‘shni qishloqqa borgandek. Ammo bugun mamlakatda misli ko‘rilmagan milliy uyg‘onishni ko‘ryapmiz. Kanadaliklar o‘zlarini qayta kashf qilishyapti, chamamda”.
