«iqtisodiyot» tegli maqolalar
Iqtisodiyotni ko‘tarish emas, ko‘tarilishiga xalal bermaslik kerak — Botir Qobilov
Texas universiteti professori Botir Qobilov “Gazeta.uz”ga bergan intervyusida iqtisodiyotda davlatning roli qanday bo‘lishi kerakligini tushuntirdi. “Davlatning bilimi bozordagi holatni bilishga yetmaydi. Byurokratik apparatda qaysi korxonaning ishi kelajakda yaxshi bo‘lishini bilish imkoniyati yo‘q”, — deydi u.
“Sham ishlab chiqaruvchilarimizga xalal berayotgan Quyoshni to‘saylik”
Ikki asr avval fransuz iqtisodchisi Frederik Bastia mamlakat deputatlariga mahalliy sham ishlab chiqaruvchilarni qo‘llab-quvvatlash uchun Quyoshni to‘sishni taklif qilgandi. Bu kinoyali taklif ilgari surilganidan beri shuncha vaqt o‘tdi, ammo bu erkin savdo xalqni boyroq qilishini barcha tushunishi uchun yetarli bo‘lmadi.
“Yirik loyihalarni kichik biznes hisobidan moliyalashtirishga chek qo‘yish vaqti keldi” — prezident
Besh yilda kichik va o‘rta biznesning kredit portfelidagi ulushi 40 foizdan 28 foizgacha pasaydi. Prezident kichik biznes subyektlari hisobidan yirik loyihalarni moliyalashtirish amaliyotidan voz kechish kerakligini aytdi. Kredit tarixini baholashda soliq, elektr, gaz to‘lovlarini hisobga olish taklif qilinmoqda.
G‘arbda korxonalar davlatga qaraganda xususiy sug‘urta kompaniyalaridan ko‘proq qo‘rqadi — Behzod Hoshimov
Iqtisodchi Behzod Hoshimov nega ba’zi davlatlarda xavfsizlik qoidalari ishlashi va ba’zilarida ishlamasligini tushuntirdi. “G‘arbda qoida ishlashi ular insofliroq ekanidan emas. Agar qayerdadir yong‘in holatida chiqish eshigi ishlamay qolsa, sug‘urta kompaniyasi o‘sha korxona egasini „burnidan buloq“ qiladi”, deydi u.
O‘zbekiston va Kuvayt savdo tartiblarini osonlashtirishga kelishib oldi
Toshkentda O‘zbekiston va Kuvayt delegatsiyalari Savdo-iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy hamkorlik bo‘yicha hukumatlararo komissiyaning birinchi majlisini o‘tkazdi. Tomonlar savdo tartib-qoidalarini soddalashtirishga kelishib oldi va imtiyozli savdo bitimini imzolash imkoniyatlarini muhokama qildi.
“Bizning ikki tayanch ustunimiz bor: iqtisodiyot va ma’naviyat” — prezident
Prezident yoshlarga oid davlat siyosatini takomillashtirish zarurligini ta’kidladi. “Bizning ikkita o‘q tomirimiz, tayanch ustunimiz bor: iqtisodiyot va ma’naviyat. Ma’naviy buyuk xalq — iqtisodiy tomondan ham buyuk bo‘ladi”, — dedi u. Mirziyoyev so‘z erkinligini ta’minlash borasidagi ishlar davom etishini ham aytdi.
“Tramp import bojlarini dunyodagi eng yaxshi kashfiyot deb hisoblaydi” — Botir Qobilov
Iqtisodchi Botir Qobilov Donald Tramp AQSh iqtisodiyotida qanday o‘zgarishlarni amalga oshirmoqchi ekanligini tushuntirdi. Uning ta’kidlashicha, Tramp Oq uyga qaytgach, import bojlarining oshirishga, soliqlar bo‘yicha chegirmalar berishga va noqonuniy muhojirlarni deportatsiya qilishga urinib ko‘radi.
Global amaliyotda ekoturizm nima va O‘zbekiston uni qanday rivojlantirishi mumkin?
Ekoturizm deganda jahon amaliyotida atrof-muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo‘lib, tabiat qo‘ynida dam olish tushuniladi. Chetda ekoturizm qanday rivojlantirilyapti, bu borada kim ilg‘or, O‘zbekistonda uni qanday yo‘lga qo‘yish mumkin — Atlas konsalting kompaniyasining “Gazeta.uz” uchun maxsus sharhi shu haqda.
Ajemo‘g‘li, Jonson va Robinsonga nega Nobel mukofoti berildi? Iqtisodchi Behzod Hoshimov tushuntiradi
Iqtisodiyot bo‘yicha 2024-yilgi Nobel mukofoti siyosiy institutlarning farovonlikka ta’sirini o‘rganishga doir tadqiqotlari uchun Daron Ajemo‘g‘li, Saymon Jonson va Jeyms Robinsonga berildi. Iqtisodchi Behzod Hoshimov “Gazeta.uz” bilan suhbatda mukofotga nega aynan ular loyiq ko‘rilganini tushuntirdi.
“Muammo tadbirkorlar kamligida emas, mavjud korxonalar juda kichikligida” — Behzod Hoshimov
“Rivojlanayotgan dunyoda hukumatlar muammo tadbirkorlar kamligida deb o‘ylaydi, lekin muammo bor korxonalarning juda kichikligida”, — dedi Behzod Hoshimov. Iqtisodchiga ko‘ra, firmalarning hajmi oshishi kerak, ammo davlat xarajatlari orqali tadbirkorlarni rag‘batlantirish siyosati buning teskarisini qiladi.
O‘zbekistonda 2024-yilda iqtisodiy o‘sish sekinlashib, inflyatsiya tezlashadi — XVJ missiyasi
XVJ missiyasi O‘zbekistonda 2024-yilda iqtisodiy o‘sish 5,7 dan 5,2 foizgacha sekinlashishi, inflyatsiya esa energiya tariflari oshishi hisobiga 11 foizgacha tezlashishini kutmoqda. Qat’iy pul-kredit siyosatini davom ettirish, budjet xarajat va daromadlarini sezilarli darajada optimallashtirish zarurligi qayd etildi.
May oyida benzin ishlab chiqarish keskin kamaydi, neft mahsulotlari importi oshdi
Yil boshidan buyon O‘zbekistonda benzin ishlab chiqarish 3 baravar — 139,6 ming tonnadan 46,2 ming tonnagacha qisqardi. Buning fonida neft va neft mahsulotlari importi keskin o‘sdi. Dizel ishlab chiqarish o‘sishda davom etmoqda.
O‘zbekiston iqtisodiyoti birinchi chorakda 5,5 foizga o‘sdi
Yanvardagi prognoz ancha past bo‘lganiga qaramay, 2023-yilning birinchi choragida O‘zbekiston YAIM 5,5 foizga o‘sdi. Sanoat ishlab chiqarish va qurilish hajmi sezilarli darajada oshdi, yanvar-fevral oylarida ikkala ko‘rsatkich ham o‘tgan yildagidan ancha past bo‘lgan edi.
Ukrainadagi urush va Rossiyaga qarshi sanksiyalar O‘zbekistondagi narxlarga ta’sir qilishda davom etadi — JB
Jahon banki O‘zbekiston yalpi ichki mahsulotining 2023-yilda 5,1 foizga o‘sishini prognoz qildi. Bu Yevropa va Markaziy Osiyo mintaqasidagi eng yuqori ko‘rsatkich. Rossiyaning Ukrainadagi urushi va sanksiyalarning oqibatlari oziq-ovqat va energiya narxlariga ta’sir qilishda davom etadi.
O‘zbekistonning Iqtisodiy erkinlik indeksidagi o‘rni qanday o‘zgardi?
O‘zbekiston Iqtisodiy erkinlik indeksida o‘z o‘rnini 8 pog‘onaga yaxshilagan holda 109-o‘rinni egalladi. Mamlakat soliq yuki, investitsiyalar va savdo erkinligi bo‘yicha ilgariladi, lekin davlat xarajatlari va fiskal siyosat borasidagi holati yomonlashdi.
QQS stavkasining 12% ga tushirilishi narxlar pasayishiga olib kelmadi — PMTI
«O‘zbekistonda qo‘shilgan qiymat solig‘ining 15% dan 12% ga tushirilishi narxlarning tegishli ravishda tushishiga olib kelmagan», — demoqda PMTI ekspertlari. Bunga yashirin iqtisodiyot ulushi kattaligi, raqobat shakllanib ulgurmagani va boshqa omillar sabab sifatida keltirildi.
O‘zbekistonda 2023 yilda iqtisodiy o‘sish 5 foizgacha sekinlashadi — S&P
S&P 2023 yilda Ukrainaga qarshi urush va global iqtisodiy o‘sishning sekinlashishi fonida O‘zbekiston YAIM o‘sishi 5 foizgacha sekinlashishini prognoz qilmoqda.
Markaziy bank 2025-yilgacha iqtisodiy rivojlanishning ikki ssenariysini taqdim etdi
Markaziy bank 2023−2025-yillarda O‘zbekiston iqtisodiyotini rivojlantirishning asosiy va muqobal ssenariylarini taqdim etdi. Regulyator asosiy e’tibor iqtisodiyotda narxlar barqarorligiga erishishga qaratilishini ta’kidlab, pul-kredit siyosatida inflyatsion targetlash jarayoni davom etishini qayd etdi.
Jahon banki O‘zbekiston iqtisodiyoti prognozini ijobiy baholadi
Jahon banki 2022 yil uchun O‘zbekistonda YAIM o‘sishi prognozini 5,3 foizgacha yaxshiladi. Biroq 2023 yilda o‘sish 4,9% bo‘lishi tahmin qilinmoqda. Shuningdek, maqsadli ijtimoiy himoya dasturlari orqali qashshoqlik darajasi 2023 yilda 14,5 foizga, 2024 yilda esa 12,2 foizga tushishi kutilmoqda.
O‘zbekiston Ukraina bilan bog‘liq tashqi shoklarning salbiy ta’sirini kamaytirish imkoniyatiga ega — S&P
Rossiyadagi iqtisodiy inqiroz, shuningdek, Rossiya kompaniyalari va iqtisodiyot tarmoqlariga nisbatan sanksiyalar O‘zbekistondagi faoliyatga ta’sir qiladi, deb ta’kidladi S&P. Mamlakat Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirgan davr mobaynida tashqi shoklar va noaniqliklarga bardosh beradi, ammo xavflar ham mavjud.
Eng ko‘p o‘qilgan xabarlar | So‘nggi yangiliklar
- O‘zbekistonda metan zapravkalarga gaz yetkazib berish vaqtincha cheklandi
- Xonanda Shirin Abdullayeva 19 yoshida vafot etdi (1)
- O‘zbekistonning har bir tuman va shahrida kamida bittadan inklyuziv maktab tashkil etiladi
- Toshkentda voyaga yetmagan qizni mehmonxonaga olib borib, unga shilqimlik qilgan va jarohat yetkazgan erkak qamaldi
- Video: Buxorodagi xonadonda gaz portladi
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting