O‘zbekiston iqtisodiy kompleksidagi 297 nafar rahbar mahallalarda kambag‘allikni qisqartirish bo‘yicha ishlarda sustkashlik va mas’uliyatsizlikka yo‘l qo‘ygani uchun ishdan olindi. “Mahallaga tushib, odamlarimiz va tadbirkorlar muammosini hal qilmagan rahbar ishlamaydi”, — dedi Shavkat Mirziyoyev.
O‘zbekistonda kambag‘al oilalarga tadbirkorlik faoliyatini boshlash uchun qiymati 30 mln so‘mgacha bo‘lgan 5 yil muddatga bo‘lib-bo‘lib to‘lash sharti bilan garovsiz va foizsiz qarz ajratiladi. Mablag‘ kichik ishlab chiqarish uskunalari, ko‘chma do‘konlar va shu kabi boshqa asosiy vositalarni sotib olish uchun beriladi.
O‘zbekistonda 2024−2025-yillarda tajriba tariqasida, og‘ir ahvoldagi oilalarni kambag‘allikdan chiqarish maqsadida joylardagi tashkilotlarining 14 mingta rahbari va ularning har bir o‘rinbosariga har 6 oyda 5 tadan eng og‘ir ahvoldagi kambag‘al oilalar biriktiriladi.
Kambag‘allikni qisqartirish va aholini ijtimoiy himoya qilish sohasidagi qonunchilikka rioya etilishi va uning ijrosi ustidan nazoratga mas’ul bo‘lgan bosh prokuror o‘rinbosari lavozimi kiritiladi. U kambag‘al oilalarga berilayotgan mablag‘lar egasiga yetib borishini va topshiriqlar ijrosini nazorat qiladi.
O‘zbekistonda bosh vazir o‘rinbosari boshchiligida kambag‘allikni qisqartirish masalalari bilan shug‘ullanuvchi komissiya tuziladi. U tumanlardagi rahbarlar faoliyatiga baho beradi va har oy prezidentga axborot kiritadi. Komissiyaning viloyat va tuman bo‘limlariga hokimlar boshchilik qiladi.
Endi kambag‘al oilalarda kamida 1 nafar oliy ma’lumotli kishi bo‘lishi uchun sharoit yaratiladi. Buning uchun, xususan, OTMlarga kirishda grant ballining 80 foizini to‘plagan kambag‘al oila farzandlariga qo‘shimcha grant ajratiladi. O‘zlashtirish ko‘rsatkichi 80 foizdan balandlar esa foizsiz ta’lim krediti oladi.
Kambag‘al oilalarning ishga layoqatli a’zolarida bilim va ko‘nikma kam, bola parvarishi tufayli esa ayollarning 43 foizi ishga bora olmaydi. Prezident kambag‘allikni faqat pul tarqatish bilan hal qilib bo‘lmasligini aytdi va muammo sababi har xil ekan, yechimlari ham alohida bo‘lishi kerakligini ta’kidladi.
Rahbarlar kambag‘al oilalar xonadoniga kirib, sharoitni o‘z ko‘zi bilan ko‘rsagina natija bo‘ladi, dedi prezident. Endi viloyatdagi 2 ming va tumandagi 12 ming rahbarning har biriga 5 tadan sharoiti eng og‘ir oila biriktirilishi ma’lum qilindi.
Prezident O‘zbekistonda kambag‘allikni qisqartirish umummilliy harakatga aylanishi va bu borada “juda katta” “Kambag‘allikdan farovonlik sari” dasturi tayyorlanayotganini aytdi. Jamshid Qo‘chqorovning tizimi oilalarni kambag‘allikdan olib chiqishga mas’ul etib belgilandi.
Kambag‘allikni qisqartirish va ijtimoiy himoya tizimi qayta ko‘rib chiqiladi. Har yili 50 ta mahalla tanlab olinib, kambag‘allik va ishsizlikdan xoli hududga aylantiriladi. Shuningdek, bu hokim yordamchilarining asosiy vazifasiga aylanadi. Ehtiyojmandlarni ishga olgan tadbirkorlarga soliq imtiyozlari beriladi.
Kambag‘allikni qisqartirish va ijtimoiy himoya masalasi Ijtimoiy himoya milliy agentligi zimmasiga yuklanadi, dedi prezident. Hozir kambag‘allik masalalari bilan Kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vazirligi shug‘ullanadi, oldin bunga Iqtisodiy taraqqiyot va kambag‘allikni qisqartirish vazirligi javob bergan.
Shavkat Mirziyoyev 2023-yil yakuniga qadar kambag‘allik darajasini 14 foizdan 12 foizga tushirib, 200 mingga yaqin oilani kambag‘allikdan chiqarish mumkinligini ta’kidladi. Davlat rahbari aholi bandligini ta’minlash va imtiyozli resurslarning yetib borishini osonlashtirish bo‘yicha chora-tadbirlarni e’lon qildi.
Bosh vazir o‘rinbosari Jamshid Qo‘chqorov hukumatning kambag‘allikka qarshi kurashishdagi asosiy yo‘nalishlarini ma’lum qildi. Unga ko‘ra, qishloq xo‘jaligini isloh qilish, qishloqlarda tadbirkorlikni yaxshilash, infrastrukturani rivojlantirish hamda urbanizatsiyani qo‘llab-quvvatlash ustuvor yo‘nalishlar hisoblanadi.
Bosh vazir o‘rinbosari Jamshid Qo‘chqorov mamlakatda kambag‘allik darajasi kamayib borayotgani, biroq aholini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash bilangina uni qisqartirib bo‘lmasligini ta’kidladi. “Kambag‘allikni qisqartirish barcha vazirliklarning asosiy masalasiga aylansa, barqaror natijalarga erishamiz”, — dedi u.
Xitoy tajribasi asosida kambag‘allikdan chiqarish dasturi (yo‘l-transport va boshqa infratuzilmani yaxshilash bo‘yicha) O‘zbekistonning 14 tumanida, jumladan, Toshkentning Chilonzor tumanida ham amalga oshiriladi. 2024-yildan boshlab ushbu dastur butun respublika bo‘ylab joriy etilishi mumkin.
Shavkat Mirziyoyev O‘zbekistonda o‘tgan yili 1 million nafar, 2023-yilning birinchi choragida 210 ming aholi kambag‘allikdan chiqarilganini ma’lum qildi.
Xitoy tajribasi asosida har bir viloyatda bittadan tumanni kambag‘allikdan chiqarish bo‘yicha alohida dastur amalga oshiriladi. Korxonalar bilan malakali ishchilar tayyorlash bo‘yicha shartnomalar tuziladi. Prezident kredit va subsidiyalar ajratish tartibini o‘zgartirish bo‘yicha topshiriq berdi.
Prezident topshirig‘i bilan 2023 yilda tadbirkorlikni kengaytirish uchun kredit miqdori 225 mln so‘mdan 300 mln so‘mgacha oshiriladi. Dehqon xo‘jaliklariga 50 mln so‘mgacha garovsiz kredit berish mumkin bo‘ladi. Qolaversa, kredit olib yaxshi natija ko‘rsatgan oilaviy tadbirkorlar yana kredit olishiga imkon beriladi.
O‘zbekiston asosiy resurslar narxi keskin oshgani sababli qashshoqlik darajasi o‘sishi xavfi yuqori bo‘lgan davlatlar qatoriga kiradi, deya ma’lum qildi BMTTD.
Jahon banki O‘zbekistonda qashshoqlikka qarshi kurashish va ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanish masalalariga bag‘ishlangan yosh fotosuratchilar o‘rtasidagi qo‘shma tanlov natijalarini sarhisob qildi. «Gazeta.uz» fotograflari Madina A’zam va Yevgeniy Sorochin tanlovning asosiy va maxsus sovrinini qo‘lga kiritdi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting