Oktabr oyida O‘zbekistonda gaz qazib olish ko‘rsatkichi pasayishda davom etib, 3,6 mlrd kubometrga yetdi (2023-yil oktabr oyiga nisbatan 5% kam). Benzin ishlab chiqarish ketma-ket uchinchi oy qisqarmoqda. Quyosh va shamol stansiyalari hisobiga elektr quvvati ishlab chiqarish ko‘paydi.
O‘zbekiston gaz, neft va benzinning asosiy qismini Rossiyadan import qiladi. Markaziy bank rahbari Mamarizo Nurmuratov ta’minotdagi bir mamlakatga qaramlik haqidagi savolga javob berib, bu xatar ekanini tan oldi va logistikadagi uzilishlar ichki narxlarga ta’sir qilishi mumkinligini ta’kidladi.
Sentabrda O‘zbekistonda gaz qazib olish hajmi pasayishda davom etdi va 3,55 mlrd kub metrgacha kamaydi (2023-yil sentabriga nisbatan -5,8 foiz). Benzin ishlab chiqarish hajmi 99,2 ming tonnagacha (-11,1 foiz), dizelniki esa 72 ming tonnagacha (-5,5 foiz) pasaydi.
Avgust oyida O‘zbekiston 792,6 mln dollarlik oltin eksport qildi. Bu qimmatbaho metallning may oyidan beri birinchi sotuvi hisoblanadi. To‘qimachilik mahsulotlari eksporti pasaydi, meva-sabzavot yetkazib berish esa o‘smoqda. Mamlakat katta hajmdagi gaz va neft mahsulotlari importini ham davom ettirmoqda.
O‘zbekistonda gaz qazib olish pasayishda davom etdi va 3,78 mlrd kub metrga (bir yilda -3,6%), neftniki — 60,3 ming tonnaga (-6,2%) yetdi. Quyosh va shamol stansiyalari hisobiga elektr energiyasi ishlab chiqarish oshdi — 54,4 mlrd kVt/s (+4,1%). Ko‘mir qazib olish yana rekordni yangiladi.
Statagentlik iyul uchun energoresurslar ishlab chiqarish ma’lumotlarini e’lon qildi. Gaz qazib olish 3,79 mlrd kub metrni tashkil etdi. Ko‘mir qazib olish yana rekord o‘rnatdi, dizel ishlab chiqarish ko‘paydi. Yirik korxonalarda elektr ishlab chiqarish 17 foizga, neft — 7 foizga, benzin — 13,7 foizga kamaydi.
Gaz qazib olish (elektr stansiyalari uchun asosiy yonilg‘i) pasayishda davom etmoqda. Iyunda ishlab chiqarish 3,54 mlrd kub metrni (-4,3%) tashkil etdi. Yirik korxonalarda elektr energiyasi ishlab chiqarish 12,5 foizga, neftniki — 5,4 foizga kamaydi. Shu bilan birga, o‘tgan oy rekord darajada ko‘mir qazib olindi.
Fransiyaning Axens kompaniyasi Buxoro neftni qayta ishlash zavodini modernizatsiya qilish doirasida qator qurilmalarni loyihalashtiradi. Loyiha “O‘zbekneftgaz”ga Ai-80 benzin ishlab chiqarishdan voz kechib, 1 mln tonnadan ortiq Yevro-5 sinfidagi Ai-92 va Ai-95 benzinlarini ishlab chiqarishga o‘tish imkonini beradi.
Mart oyida O‘zbekistonda 2023-yilning martiga nisbatan gaz (-6,5 foiz) va neft (-11,1 foiz), shuningdek, benzin (-1,6 foiz) qazib olish kamaydi. Ko‘mir qazib olish esa biroz oshdi (+0,9 foiz).
Fevralda O‘zbekistonda gaz, neft, elektr energiyasi va benzin ishlab chiqarish hajmi pasaydi. Oy davomida gaz qazib olish 284,4 mln kub metrga, benzin ishlab chiqarish 8,1 ming tonnaga, elektr ishlab chiqarish 626,6 mln kVt/soatga kamaydi. Neft ishlab chiqarish hajmi ketma-ket yettinchi oy pasaydi.
Yanvar yakuni bo‘yicha O‘zbekistonda gaz qazib olish hajmi 3,99 mlrd kub metrni tashkil etdi, bu 2023-yil yanvariga nisbatan 9,4 foizga kam, so‘nggi oylardagi hajmlardan esa yuqori. Neft, ko‘mir, benzin va dizel yonilg‘isi ishlab chiqarish hajmi ham pasaygan. Ishlayotgan sanoat korxonalari 25,2 mingtaga kamaydi.
MHTI ekspertlariga ko‘ra, 2022−2023-yillarda jahon bozoridagi neft narxi O‘zbekistondagi benzin narxlariga 1 oylik kechikish (lag) bilan ta’sir qildi. Shuningdek, talab yuqori bo‘lgan Ai-80 va Ai-92 markali benzinlarning ulgurji narxlari jahon bozoridagi neft narxiga sezuvchan ekani aniqlandi.
O‘zbekiston gaz, neft va gaz kondensatini qazib olishni qisqartirishda davom etmoqda. Noyabr oyida bu hajm 3,79 mlrd kub metrni tashkil etdi (2022-yil noyabriga nisbatan 10,2 foizga kam), yil boshidan buyon esa pasayish 4,5 mlrd kub metrdan oshdi. O‘tgan oyda benzin ishlab chiqarish ham kamaygan.
Rossiya O‘zbekistonga neft va neft mahsulotlari eksportini oshirish imkoniyatlarini o‘rganmoqda, dedi mamlakat sanoat va savdo vaziri Denis Manturov. Uning so‘zlariga ko‘ra, respublikada olib borilgan geologiya-qidiruv ishlari natijalari yangi gaz konlarining ochilishi imkonini beradi.
Qozog‘istonning magistral neft quvuri milliy operatori “Kaztransoyl” 2024-yilda Rossiya neftini O‘zbekistonga tranzit qilishni uch baravarga oshirmoqchi. Yetkazib berish hajmini 154 ming tonnadan 500 ming tonnagacha ko‘paytirish rejalashtirilgan.
Shavkat Mirziyoyev Termiz shahrida o‘tgan yig‘ilishda Surxondaryoda amalga oshirilayotgan yirik sanoat loyihalari haqida gapirdi. Boysundagi gaz-kimyo majmuasining ishga tushirilishi va geologiya-qidiruv ishlarining kengayishi O‘zbekistonning 2−3 yil ichida neft mustaqilligiga erishishiga olib kelishi kutilmoqda.
Moskvada imzolangan uch tomonlama hujjatga ko‘ra, Rossiyadan Qozog‘iston orqali O‘zbekistonga neft yetkazib berish hajmini 1 million tonnaga oshirish rejalashtirilmoqda.
O‘zbekiston va Rossiya hukumatlari o‘rtasida neft yetkazib berish sohasidagi hamkorlikni kengaytirish, shuningdek, neft mahsulotlarini temir yo‘l orqali yetkazib to‘g‘risidagi bitimlar imzolandi.
O‘zbekistonda dastlabki sakkiz oyda gaz qazib olish o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 9,5 foizga yoki 3,26 mlrd kub metrga kamaygan. Avgustda ishlab chiqarish 3,92 mlrd kub metrni tashkil etdi (o‘tgan yilning avgustiga nisbatan -9 foiz). Elektr energiyasi ishlab chiqarish 5,7 foizga, ko‘mir — 10,4 foizga o‘sdi.
Afg‘oniston standart agentligi O‘zbekistondan import qilingan 67 ta vagon neftni sifatsiz deb qaytarilganini ma’lum qildi. “O‘zbekneftgaz” esa neftni O‘zbekiston emas, xaridor o‘zi Afg‘onistonga olib kirgani, neft uchun pul 100% to‘langanini qayd etdi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting