Dushanba kuni Buxoro viloyatidagi “Buxoro-Ural” magistral gaz quvurida gaz sizib chiqishi bilan bog‘liq avariya yuz berdi. “O‘ztransgaz” va Energetika vazirligi “holatni bartaraf etish bo‘yicha barcha zaruriy choralar ko‘rilayotganini” ma’lum qildi.
O‘zbekistonning eng yirik soliq to‘lovchilaridan bo‘lgan “O‘ztransgaz” kompaniyasining soliq tushumlari aprelda 6,6 baravarga kamaydi. Kompaniya martda 127 mlrd so‘m soliq to‘lagan bo‘lsa, aprelda tushumlar 19 mlrd so‘mgacha pasaydi. Shuningdek, 2024-yil 1-choragidagi tushum kutilganidan 87 mlrd so‘m kam bo‘ldi.
Kuz-qish mavsumiga tayyorgarlik doirasida O‘zbekistonning “Gazli” va “Xo‘jaobod” yerosti gaz omborlari 98 foizga to‘lgan. Ob-havo iliq bo‘lgani sababli ulardan gaz olish hozircha boshlanmagan. Energetika vaziri avvalroq kunlik gaz olish quvvati 18−20 mln kubometrdan 30 mln gacha oshirilishini ta’kidlagan edi.
Jo‘rabek Mirzamahmudov ba’zi gaz quyish shoxobchalari uchun imtiyozli narxlar borligi haqidagi savolga javob berdi. Davlat yetkazib beruvchilari barcha “zapravka”larga gazni yagona narxda sotadi, dedi energetika vaziri.
“O‘zneftgazinspeksiya” rahbari o‘rinbosari sifatida ishlab kelgan Askar Isakov “O‘ztransgaz” boshqaruvi raisi vazifasini vaqtincha bajaruvchi etib tayinlandi. “Gazeta.uz”ning aniqlashicha, kompaniyaning avvalgi rahbari Behzot Normatov 6 oycha oldin lavozimini tark etgan, biroq bu haqda rasman xabar berilmagan.
Gazli magistral gaz quvurlari boshqarmasi Rossiyadan «import qilinadigan tabiiy gaz hajmi ichki transportirovka hajmlariga aralashmasligi uchun» o‘z infratuzilmasini tayyorlamoqda, deb ma’lum qildi «O‘ztransgaz».
«O‘ztransgaz» kompaniyasi aholi, ijtimoiy ahamiyatga ega obyektlar va qozonxonalarni uzluksiz gaz bilan ta’minlash maqsadida har qanday ulgurji iste’molchilarga, xususan, AGTKSHlar va qurilish materiallari ishlab chiqaruvchi korxonalarga gaz ta’minoti to‘xtatilganini ma’lum qildi.
O‘zbekiston 2025−2026 yillarga borib gaz eksportini butunlay to‘xtatishi mumkin, deya ma’lum qildi «O‘ztransgaz» rahbari Behzot Normatov. Hozir O‘zbekistonda qazib olinayotgan gazning qariyb 10 foizi Xitoyga eksport qilinmoqda.
Deputat Rasul Kusherbayev O‘zbekiston mahalliy va xorijiy kompaniyalardan sotib oladigan gaz narxlarini ma’lum qildi. U xorij korxonalari narxlarining yuqoriligidan noroziligini bildirib, bu holatni «vatanidan ko‘ra pulni ko‘proq yaxshi ko‘radigan ayrim amaldorlarning qilmishlari» bilan bog‘liq, deb hisoblaydi.
«O‘ztransgaz» rahbari Behzot Normatov O‘zbekiston qazib olish hajmi kamayishi va ichki talab ortishi ortidan gazni import qila boshlaganini aytdi. «Import qilishdan hech qachon qo‘rqish kerak emas. Iqtisodiyotimiz to‘xtamasligini xohlasak, biz kafolatlangan energoresurslarni zaxirasi bilan birga ta’minlab berishimiz kerak», — deya ta’kidladi u. 2021 yilda O‘zbekistonda gazni import qilish qiymat jihatidan 3 baravarga oshdi.
2021 yildagi moliyaviy hisobotlar tahliliga ko‘ra, «Navoiy kon-metallurgiya kombinati» eng ko‘p sof foyda (10 639,8 mlrd so‘m) olgan va eng ko‘p dividend (9,5 trln so‘m) to‘lagan korxona deb topildi. «O‘ztransgaz» esa eng ko‘p zarar (2,5 trln so‘m) ko‘rgan tashkilot bo‘ldi. Davlat ishtirokidagi 20 ta zarar ko‘rib ishlagan tashkilotlar orasida ikkita futbol jamoasi ham bor.
17 noyabrdan boshlab O‘zbekistonda avtomobillarga gaz to‘ldirish shoxobchalarining xizmat ko‘rsatish grafigiga vaqtinchalik cheklov o‘rnatiladi. Buning natijasida birinchi navbatda aholiga gaz yetakazib beriladi. Masalan, Jizzax viloyatidagi 68 ta gaz quyish shoxobchasida soat 17:00 dan 23:00 gacha gaz ta’minoti to‘xtatiladi.
Energetika vazirligi boshqarma boshlig‘i lavozimida ishlab kelgan Bexzot Narmatov «O‘ztransgaz» boshqaruvi raisi lavozimiga tayinlandi.
Moliya vazirligi, «O‘ztransgaz», VEB.RF va «Gazprombank» O‘zbekistonning gaz-transport tizimini modernizatsiya qilishda hamkorlik qilishga kelishib oldilar. Loyihaga 618 mln dollargacha kredit ajratilishi mumkin.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting