Yandex Go O‘zbekistonning soliq rezidentiga aylanadi va 1-dekabrdan keyin ham o‘z faoliyatini davom ettiradi, deya bayonot berdi kompaniya Soliq qo‘mitasining ro‘yxatdan o‘tish talabiga javoban.
Soliq qo‘mitasi Yandex Go xizmatlarini taqdim etuvchi Ridetech International B.V kompaniyasidan 1-dekabrgacha O‘zbekistonda soliq rezidenti sifatida ro‘yxatdan o‘tish, soliqlarni to‘lash va mijozlarga fiskal chek taqdim etishni talab qildi. Talablar bajarilmasa, platforma bloklanadi.
Prezident 1-oktabrdan QQSni qaytarishda soliq uzilishi koeffitsiyenti (tax gap) bekor qilinishini bildirdi, so‘rovda qatnashgan tadbirkorlarning 70 foizi buni adolatsiz deb hisoblaydi. “Kudbiyev, bu senga va tizimingga baho”, — dedi u. QQS guvohnomasining amal qilishini to‘xtatib turish ham bekor qilinadi.
O‘zbekistonda har bir tadbirkorga muammolarni hal qilishga yordam beradigan soliq xodimi biriktiriladi, deya ma’lum qildi prezident. 1-sentabrdan boshlab tadbirkorlar yer va mol-mulk solig‘i bo‘yicha hisobotlarni taqdim etmaydi, 2024-yildan esa kichik biznes subyektlari elektron hisobot tizimiga o‘tadi.
Toshkentdagi korxonalardan birida direktor bo‘lib ishlayotgan muallifimiz Vladimir Srapionov “O‘zgalar qarzining og‘irligi” ruknida ortiqcha to‘langan QQSni qaytarish bilan bog‘liq noaniq vaziyat mavzusini davom ettiradi.
Toshkentdagi korxonalardan birining direktori Vladimir Srapionov nega hamkorlari to‘lamagan QQS uchun javobgar bo‘layotganiga javob izlarkan, korxonasining Kontragentlar reyestrini o‘rganib, qiziq detallarga duch kelmoqda. Nega tadbirkorlar haligacha o‘z kontragentlarining qarzlari bo‘yicha javobgar bo‘lmoqda?
Kartadan kartaga (p2p) pul o‘tkazmalari uchun soliq joriy etilgani haqida xabarlar Soliq qo‘mitasi tomonidan rad etildi.
1-maydan boshlab ijtimoiy reyestrga kiritilgan O‘zbekiston fuqarolari go‘sht, tuxum va yog‘ sotib olayotganda QQSni (12 foiz) qaytarib olishlari mumkin bo‘ladi. Soliq qo‘mitasi mazkur mexanizm qanday ishlashini ma’lum qildi.
Soliq qo‘mitasi budjetdan noqonuniy undirilgan 27,1 mlrd so‘mlik foyda solig‘i tadbirkorlarga qaytarilishini ma’lum qildi. Qo‘mita ma’lumotlariga ko‘ra, bunday hisobdan chiqarish 367 ta korxonaga ta’sir ko‘rsatdi.
Tadbirkorlarning soliq idoralari o‘z hisobvaraqlaridan foyda solig‘ini noqonuniniy ravishda ushlab qolayotgani haqidagi shikoyatlaridan so‘ng Soliq qo‘mitasi bu uchun mas’ul rahbarlarni ishdan bo‘shatib, korxonaga ortiqcha undirilgan avans to‘lovlarini tadbirkorlik subyektlariga qaytarish bo‘yicha ko‘rsatma berdi.
Ijtimoiy tarmoqlardagi muhokamalarga javoban Soliq qo‘mitasi O‘zbekistonda Yandex Go xizmati qanday tartibga solingani, xizmatlar ko‘rsatishdan tushgan daromad taqsimoti, kompaniya va taksi xizmati qancha soliq to‘lashi haqida ma’lumot berdi.
1 martdan E-aktiv tizimida soliq hisobi bilan bog‘liq operatsiyalarni aks ettirish majburiy bo‘lishi kerak edi. Biroq Iqtisodiyot va moliya vazirligi ixtiyoriy buyruqning amal qilish muddatini 2024 yil 1 yanvargacha uzaytirish bo‘yicha hukumatga taklif kiritdi.
Soliq qo‘mitasi 1 oktabrgacha intizomsiz soliq to‘lovchilar tomonidan QQSni noqonuniy qoplashni oldini olish bo‘yicha nazorat tadbirlari o‘tkazadi. Bu firibgarlik sxemalardan foydalanib, asossiz soliq nafi olish bilan bog‘liq bo‘lmagan insofli soliq to‘lovchilarning huquqlarini himoya qilish imkonini beradi.
1-yanvardan boshlab xorijliklarga ayrim tovarlarni xarid qilishda to‘langan QQS summalarini qaytarishning Tax Free tizimi joriy etiladi. Tizim Toshkent, Samarqand, Buxoro, Farg‘ona va Urganch aeroportlarida tadbiq etiladi. 2024-yildan esa bosqichma-bosqich barcha chegara o‘tkazish punktlarida yo‘lga qo‘yiladi.
Davlat soliq qo‘mitasi deyarli 4,5 mln o‘zbekistonlik mol-mulk va yer solig‘idan 2,7 trln so‘m qarzdor ekanini ma’lum qildi. Sohalar kesimida eng ko‘p qarzdorlik qishloq xo‘jaligi vazirligi tarkibidagi tashkilotlarda ishlovchi xodimlarda ekani ko‘rsatildi.
Davlat Soliq qo‘mitasi shu yilning birinchi yarmida 5,4 mln kishiga jami 82,5 trln so‘m ish haqi hisoblanganini ma’lum qildi. O‘rtacha oylik maosh miqdori — 2,8 mln so‘mni tashkil etmoqda. Eng ko‘p ish haqi Toshkent va Navoiyda, eng kami esa Farg‘ona va Sirdaryoda to‘lab berilgan.
Internetda yoqilg‘i quyish shoxobchalarida metan narxi 3000−3100 so‘mgacha oshirilgani haqida xabarlar tarqaldi. Energetika vazirligi gaz narxi eski tarifda qolganligi sababli «metan narxi oshganiga obyektiv sabablar yo‘qligini» ma’lum qildi. Vaziyatga «O‘ztransgaz» va Soliq qo‘mitasi ham munosabat bildirdi.
Soliq qo‘mitasi yil boshidan 27 iyunga qadar iste’molchilarga jami 180 mlrd so‘m keshbek to‘lab berdi. Keshbek cheklarini taqdim etish bo‘yicha Korzinka, Havas va Makro savdo do‘konlari yetakchilik qilmoqda.
1 iyundan boshlab chek bermagan tadbirkorlarni soliq xizmati organlari tomonidan tekshirish qoidalari o‘zgarmoqda. Endi birinchi shikoyatdan so‘ng tadbirkor darhol jazolanmaydi, lekin u bilan profilaktik suhbat o‘tkaziladi. Shuningdek, fuqarolar 24 soat ichida ikkitadan ortiq murojaat yubora olmaydi.
Suv va salqin ichimlik ishlab chiqaruvchilari markirovka bo‘yicha tajriba loyihasini to‘xtatishga chaqirmoqda, ularning fikricha, bu iqtisodiy jihatdan maqsadga muvofiq emas. Soliq qo‘mitasi kompaniyalar xavotirlarini asossiz deb atab, ularning loyihada qatnashish haqidagi kelishuvni imzolab bo‘lganlarini ma’lum qildi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting