Prezident O‘zbekiston Markaziy Osiyoda “yashil” energetika bo‘yicha qo‘shma loyihalardan manfaatdor ekanini ta’kidladi. “Mintaqamiz ulkan uran va o‘ta muhim strategik xomashyo zaxiralariga boy. Bu yo‘nalishda har bir xorijiy hamkorimizga barcha qulay shart-sharoitlarni yaratib berishga tayyormiz”, — dedi u.
AQSh Senati 2040-yil oxirigacha Rossiyadan boyitilgan uranni olib kirishni taqiqlashni ma’qulladi. Rossiya hozirda Amerika AESlarida yonilg‘i sifatida ishlatiladigan uranning deyarli to‘rtdan bir qismini yetkazib beradi.
Prezident Navoiy va Olmaliq KMK, “O‘zmetkombinat” va “Navoiyuran”ni rivojlantirish masalalarini muhokama qildi. NKMK oltin zaxiralarini 1000 tonnaga oshirishni, OKMK mis ishlab chiqarishni 170 ming tonnaga yetkazishni, “O‘zmetkombinat” esa ishlab chiqarish tannarxini 20 foizga kamaytirishni reja qilmoqda.
“Navoiyuran” va Xitoyning China National Nuclear Corporation uran sanoati sohasida strategik hamkorlik memorandumini imzoladi.
Fransiyaning Orano kompaniyasi O‘zbekistonda geologiya-qidiruv va uran qazib olish ishlariga 500 mln dollargacha sarmoya kiritadi. Navoiy viloyatidagi ikkita hududda qidiruv ishlari olib boriladi. Emmanuel Makronning mamlakatga tashrifida ham bu masalalar ko‘rilgandi.
Davlat geologiya qo‘mitasi, «Navoiyuran» va Fransiyaning Orano kompaniyasi o‘rtasida uran qazib olish hamda qayta ishlashni kengaytirish bo‘yicha uch tomonlama shartnoma imzolandi. Orano «bir necha yuz million yevro» miqdorida sarmoya kiritishni rejalashtirmoqda.
YeTTB O‘zbekistonga Yangiobod va Chorkesardagi uran maydonlarini rekultivatsiya qilish uchun 7 mln yevro grant ajratadi. 2023 yilda boshlanishi rejalashtirilgan ishlar eski uran konlarini yopish, ifloslangan sanoat inshootlarini demontaj qilish, drenaj kanallarini rekonstruksiya qilish va boshqalarni o‘z ichiga oladi.
2031 yilgacha O‘zbekistonda uran qazib olish hajmini ikki baravar — 2021 yildagi 3526 tonnadan 7100 tonnagacha oshirish rejalashtirilmoqda.
Prezident huzuridagi taqdimotda geologiya sohasini rivojlantirish, foydali qazilmalar zaxiralari va yerosti suv resurslarini ko‘paytirish, uran, litiy, alyuminiy, magniy va boshqa noyob metallarni qazib olishga investitsiyalarni jalb etish masalalari muhokama qilindi.
Sovet Ittifoqi davridagi uran konlari faoliyati natijasida O‘zbekistonda 4 million tonna radioaktiv chiqindilar to‘planib qolgan. Bu ko‘rsatkich Qozog‘istonda 240 million, Qirg‘izistonda 132 million, Tojikistonda esa 42 million tonnani tashkil qiladi.
YeTTB boshqaruvidagi Markaziy Osiyo uchun Ekologik qayta tiklash hisobi Yangiobod va Chorkesardagi eski uran shaxtalarini yopish uchun 2 mln yevro miqdorida grant ajratadi.
O‘zbekiston dunyo bo‘yicha uran ishlab chiqaruvchi mamlakatlar reytingida beshinchi o‘rinni band etdi. 2020 yilda mamlakatda qariyb 3500 tonna uran qazib olingan.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting