9 oyda O‘zbekistonda xotin-qizlarga tazyiq va zo‘ravonlik holatlarining 27 mingdan ortig‘i — oilada, 3 mingdan ortig‘i — ko‘chada, 1 mingdan ortig‘i — jamoat joyida sodir etildi, deya ma’lum qildi Oila va xotin-qizlar qo‘mitasi. Jami 32 mingdan ortiq xotin-qizlarga himoya orderlari berildi.
Shavkat Mirziyoyev ayollarga nisbatan zo‘ravonlikka yo‘l qo‘yib bo‘lmasligini aytdi. «Bu bizning millatga xos bo‘lmagan chidab bo‘lmas illat», — deya ta’kidladi prezident.
UNICEF O‘zbekistonda ayollar va bolalarga nisbatan zo‘ravonlik holatlaridan xavotirda: ayrim hodisalar, jumladan, go‘daklar bilan bog‘liq bo‘lganlari jamoatchilik ko‘z oldida va kuzatuvchilar ishtirokida sodir bo‘lmoqda. Tashkilot ijtimoiy ishchilar institutini tashkil etish kerakligini aytdi.
Surxondaryodagi to‘yda kelinni urgan kuyov jazodan qutulib qoldi. Sud kelinning da’vo va arizasi yo‘qligi sababli ma’muriy jazo qo‘llamadi.
Bola ombudsmani Aliya Yunusova Samarqanddagi shifoxonada ayol o‘z bolasini kaltaklaganini qoralab, «ota-onalar» ning farzandiga nisbatan shafqatsiz muomala qilishini — kechirib bo‘lmas xato deb aytdi. Vakil farzandlarini zo‘ravonlik bilan «tarbiyalaydigan» ota-onalardan bolalarni olib qo‘yishni taklif qildi.
Samarqandda dala maydonida ona-bola birgalikda boshqa bir ayolni «samosud» qilgani aytilmoqda. Videoda yigit tokqaychi ushlab olgani, ayol esa jabrlanuvchining bosh qismiga urayotganini ko‘rish mumkin. Samarqand viloyat IIB hodisa yuzasidan jinoyat ishi qo‘zg‘atilganini ma’lum qildi.
Senatda xotin-qizlar va bolalar huquqlarini himoya qilish, voyaga yetmaganlarga nisbatan nomaqbul harakatlarni sodir etganlik uchun javobgarlikni kuchaytirish bo‘yicha ishchi guruh tuzildi.
2021 yilda huquqni muhofaza qiluvchi organlarga ayollar va qizlarga nisbatan tazyiq va zo‘ravonlik holatlari yuzasidan 39343 ta murojaat kelib tushgan. Ularning 34330 tasi yoki 87 foizi oilada sodir etilgan.
1 iyunga qadar shaxsning sha’ni va nomusini kamsituvchi ma’lumotlarni oshkor qilganlik uchun jinoiy javobgarlikni belgilashga oid qonun loyihasi ishlab chiqiladi. Shuningdek, ayolni o‘z homilasini sun’iy ravishda tushirishga majburlaganlik hamda yaqin qarindoshi bo‘lgan xotin-qizga qasddan tan jarohati yetkazganlik uchun javobgarlik kuchaytiriladi. Himoya orderi muddati esa 1 yilgacha uzaytiriladi.
Toshkentda «Umidani chaqiring» ijtimoiy loyihasiga start berildi. Bu ibora bilan ko‘cha ta’qibiga uchragan har qanday qiz yoki ayol ovqatlanish shoxobchalari, do‘konlar va boshqa muassasalarga yordam so‘rab murojaat qilishlari mumkin. Loyiha BMT taraqqiyot dasturining tashabbusi bilan amalga oshirilmoqda.
Ukrainadagi vaziyat oqibatlarini yumshatish bo‘yicha chora-tadbirlar rejasini tayyorlashni buyurgan Shavkat Mirziyoyev, Ukrainadan o‘zbekistonliklar evakuatsiya qilinishi davom etayotgani, o‘zbek paxtasi bolalar mehnatidan holi bo‘lganini qayd etgan XMT, «Davlat fuqarolik xizmati to‘g‘risida»gi qonunni ma’qullagan deputatlar, qayta tashkil etilgan Mahalla vazirligi va boshqalar — «Gazeta.uz» ning 2 martdagi eng muhim xabarlari dayjestida.
Prezident fuqarolarning o‘zini-o‘zi boshqarish organlari va xotin-qizlarni tazyiq va zo‘ravonlikdan himoya qilish to‘g‘risidagi qonunlarga qo‘shimchalar kiritishga oid qonunni imzoladi. Unga ko‘ra, mahalla ayollar va bolalarga nisbatan zo‘ravonlik qilganlarni aniqlashda ishtirok etadi. Bundan tashqari, endi tazyiq va zo‘ravonlikdan jabrlangan shaxslar bepul davolanadi.
Poytaxtdagi jamoat transportlarida tegajog‘lik va jinsiy zo‘ravonlikka qarshi kampaniya boshlandi. Avtobus salonlarida bannerlar va favqulodda to‘xtatish tugmalari joriy qilindi. «Gazeta.uz» xarassment qurbonlari qanday harakat qilishi lozimligi, qolaversa, haydovchi va chiptachi ushbu holatga qay tarzda munosabat bildirishi kerakligi hamda xorijda zo‘ravonlikka qarshi qanday kurash olib borilayotganini o‘rgandi. O‘zbekiston qonunchiligida tegajog‘liq uchun javobgarlik mavjud emas. Huquqbuzarni «haqorat qilish» moddasi bilan javobgarlikka tortish rejalashtirilgan.
25 noyabrdan O‘zbekistonda «Gender zo‘ravonlikka qarshi 16 kunlik faol harakatlar» kampaniyasi boshlanadi. Kampaniya boshlanishini e’lon qilgan Senat raisi Tanzila Narbayeva zo‘ravonlikka qarshi kurashda «uzoq va mashaqqatli ishlar» turganini va unda «har birimizning ishtirokimiz muhim» ekanligini ta’kidladi.
Toshkentda 15 yoshli maktab o‘quvchisi bilan jinsiy yaqinlik qilgan jismoniy tarbiya o‘qituvchisi va uning ikki nafar sherigi ushbu jinoyatni sodir etganlikda aybli deb topildi. Sud o‘qituvchini 4 yilga, uning sheriklarini esa 2 yilga ozodlikdan mahrum etdi.
Andijon viloyatining Paxtaobod tumanida bemorning o‘g‘li mast holatda «tez yordam» shifokorini do‘pposlab, unga og‘ir tan jarohati yetkazdi. Unga nisbatan jinoyat ishi qo‘zg‘atildi. Zo‘ravon besh yilgacha muddatga qamalishi mumkin.
Qashqadaryoning Dehqonobod tumanida yashovchi ayol eri ikki yoshli o‘g‘lini koma holatiga tushguncha qiynaganini ma’lum qildi. Ayolning aytishicha, o‘qituvchi bo‘lib ishlaydigan eri avvalgi ikki nikohidan bo‘lgan bolalarini ham qiynagan — birining qo‘l terisini kuydirgan, boshqa birini pichoq bilan qo‘rqitgan.
Qashqadaryo viloyati Chiroqchi tumanida homilador ayol o‘zini zo‘rlamoqchi bo‘lgan qo‘shni erkakni pichoqlab o‘ldirdi. Ayolga nisbatan jinoiy ish qo‘zg‘atildi. Avvalroq erkakning yaqinlari prokuror bilan uchrashish uchun g‘alayon ko‘targan edi.
Senat raisi tazyiq va zo‘ravonlik qurboni bo‘lgan ayollar haqida gapirar ekan, himoya orderini hech kim olmasada kerak, degan fikrda bo‘lganini aytdi. «Ayniqsa O‘zbekistonda, uzoq qishloqlarda yashayotgan ayollar uyimdagi gap-so‘zlar ko‘chaga chiqmasin deydi. Bu tizim qanday ishlar ekan deb o‘ylasam, 1 yil ichida 15 ming ayol himoya orderini olibdi», — dedi u. Shuningdek, himoya orderini erkaklar ham olishi mumkinligi, qolaversa uning muddatini bir oydan uzoqroqqa cho‘zish hamda bu boradagi qonunchilikni kuchaytirish masalalari ko‘rib chiqilayotgani ma’lum qilindi.
Sirdaryoda viloyati Sayxunobod tumanidagi maktab hojatxonasida 8 yoshli qizaloqqa tegajog‘lik qilgan erkakka 10 yil qamoq jazosi tayinlandi. U o‘ta xavfli retsidivist deb e’lon qilingan.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting