Шавкат Мирзиёевнинг 14 январдаги фармони билан Ўзбекистонда 2025 йилгача шахматни ривожлантириш Давлат дастури тасдиқланди.
Ҳужжатда болалар ва ўспиринларнинг шахмат ўйнашга қизиқишини ошириш, бошланғич синф ўқувчиларига шахматни ўргатиш бўйича «Мактабдаги шахмат» лойиҳасини амалга ошириш ва аҳоли ўртасида шахматни интеллектуал спорт тури сифатида оммалаштириш кўзда тутилган.
Фармонда мамлакатда шахмат билан доимий шуғулланадиганлар сонини 2025 йилга келиб 3 фоизга етказиш, болалар-ўсмирлар спорт мактабларида фаолият кўрсатаётган шахмат бўлимлари ва секциялари сонини 20 фоизга ошириш, шунингдек, уларда шахмат билан шуғулланаётган болалар қамровини 10 500 га етказиш, давлат-хусусий шериклик асосида 25 та шахмат мактаблари ва клублари фаолиятини йўлга қўйиш кўзда тутилган. Қўшимча устувор спорт тури сифатида шахмат ривожлантирилиши лозим бўлган республика туман (шаҳар)лари сонини 40 тага етказилади.
2021/2022 ўқув йилидан бошлаб ўрта мактаб ўқувчиларини шахматга чуқур ўргатиш амалиёти қўшимча равишда 150 та мактаб (Қорақалпоғистон ва вилоятлардаги 10 та мактаб) ҳамда Тошкент вилояти ва Тошкент шаҳридаги 15 та мактаб томонидан кенгайтирилади. 2018 йилда ушбу амалиёт 150 та мактабда жорий қилинган. Ушбу мактабларни ўқув қўлланмалари ва зарур жиҳозлар билан таъминлаш учун давлат бюджетидан 7,5 миллиард сўм ажратилади.
Шунингдек, барча мактабларда «Жисмоний маданият» фани доирасида 2−4 синф ўқувчилари учун шахматни умумий ўқитиш жорий этилади. Ушбу мақсадлар учун 20 миллиард сўм ажратилади. Бундан ташқари, 1000 та мактабда 18 соатлик шахмат ўқув дастури жорий этилади (танлов асосида). Имтиёзлар ва инвентаризация учун 10 миллиард сўмгача маблағ ажратилиши белгиланди.
Ҳар йили мактабларда «Шахмат ойлиги», мактаблар ўртасида — «Шоҳруҳ» жамоавий шахмат мусобақаси ва «Жисмоний маданият» фанидан талабалар ва ўқитувчилар ўртасида шахмат бўйича республика чемпионати ўтказилади. Июнь-август ойларида маҳаллалардаги болалар ўртасида шахмат бўйича «Маҳалла кубоги» мусобақаси, май-июль ойларида маҳаллалардаги оилалар ўртасида «Шахмат оиласи» турнири бўлиб ўтади.
«Шахмат кунлари» йилига камида икки марта вазирликлар, идоралар ва ташкилотлар ходимлари ўртасида ўтказилади.
Тошкентда ҳар йили Ўзбекистон президенти соврини учун Халқаро шахмат турнири, Ўзбекистоннинг биринчи халқаро гроссмейстери Ғ.Тузамов хотирасига бағишланган Халқаро шахмат турнири ва ХВИИ Жаҳон шахмат чемпиони Р. М. Қосимжоновнинг халқаро турнири ҳар йили ташкил этилиши белгиланди.
Самарқандда «Соҳибқурон кубоги» Халқаро шахмат турнири, Хивада — «Ал-Беруни» Халқаро шахмат турнири, Бухоро, Термиз ва Хивада «Туризм ва шахмат ҳафталиги» бўлиб ўтади.
Қарорда Шахмат федерацияси ва Миллий паралимпия ассоциациясининг Ўзбекистон шахмат клублари ассоциациясини ва Миллий паралимпия ассоциацияси таркибида алоҳида шахмат бирлигини ташкил этиш тўғрисидаги ташаббуси қўллаб-қувватланди.
1 майга қадар онлайн мусобақалар ва танловлар учун платформа (www.uzchess.uz) ва ўқувчилар ва талабалар, ўқитувчилар, мураббийлар ва шахмат бўйича мутахассисларнинг ягона маълумотлар базаси ишга туширилиши лозимлиги белгиланди.
Ҳужжат билан Ўзбекистонда шахматни жадал ривожлантириш бўйича Республика кенгашининг таркиби ҳам тасдиқланди. Кенгаш бир ой муддатда 2021 йилда Қорақалпоғистон, вилоятлар ва Тошкент шаҳрида шахматни ривожлантиришни янги босқичга кўтариш бўйича минтақавий дастурларни тасдиқлаши лозимлиги белгиланган.
Эслатиб ўтамиз, аввалроқ 12 ёшида шахмат тарихида иккинчи энг ёш халқаро гроссмейстерга айланган Жавоҳир Синдоров шахматчилар федерация томонидан қўллаб-қувватланмаслиги, эътиборсизлик туфайли кўплаб шахматчилар бошқа давлат байроғи остида мусобақада қатнашишга мажбур бўлаётганини таъкидлаган эди. «Агар шу кетишда давом этса мен ҳам шахмат федерациямни ўзгартираман», деди ёш шахматчи.
