17 апрель куни Беларуснинг ОНТ телеканалининг кечки пайтдаги янгиликлар кўрсатувида, Беларус президенти Александр Лукашенкога суиқасд ва мамлакатда қуролли қўзғолонни тайёрлашга уриниш ҳақида ҳикоя қилувчи махсус кўрсатув намойиш этилди, хабар берди БЕЛТА.
Давлат хавфсизлиги қўмитаси раиси Иван Тертель телеканал эфирида, яқинда қўмита кўп босқичли махсус операцияни якунлаганини маълум қилган. Натижада Беларусда қуролли қўзғолон уринишлари ва ҳокимият вакиллари, шу жумладан давлат раҳбарини йўқ қилиш ҳаракатлари бартараф этилган. Ушбу тадбирлар жорий йилнинг июнь-июль ойларига режалаштирилган эди.
«Ушбу гуруҳ аъзолари Беларус президенти, унинг оила аъзоларини жисмонан йўқ қилиш, ҳокимиятни зўрлик билан қўлга киритиш мақсадида қуролли исён уюштириш режасини батафсил режалаштириб, амалга оширишга киришган эдилар», — деди Иван Тертель.
Гуруҳ таркибига Беларус ва чет эл фуқаролари кирган. Сюжетда келтирилган маълумотларга кўра, фитначиларнинг қуролли исёни «Жимжитлик» деб аталган. Эфирда гумонланувчиларнинг видео учрашувлари намойиш этилди, унда яқинлашиб келаётган жиноят тафсилотлари муҳокама қилинган.
Учрашувлар иштирокчиларидан бири Александр Федута эди. «Кимдир уни адабиётшунос, сиёсатшунос ва гуманитар фанларнинг доктори сифатида билади, бироқ мазкур ниқоблар орқасида ташкилотчилардан бири яширинган эди. Куч ишлатиш сценарийсини айнан у батафсил ишлаб чиққан», — маълум қилинди воқеа тафсилотларида.
Юрий Зенкович, «тўнтаришнинг асосий ташкилотчиси» деб тан олинди. Телеканал маълумотларига кўра, Зенович узоқ вақт АҚШда яшаган. Унинг сўзларига кўра, муваффақиятсизликка учраган тақдирда, АҚШ Давлат департаменти унинг ёнини олишга тайёр.
Учрашув иштирокчилари орасида БНФ оппозиция партияси етакчиси Григорий Костусев, чет элда бўлган мухолифат лидери Игорь Макар ва бошқа шахслар бор эди.
«Биринчи вазифамиз — энг асосийсини йўқ қилиш. Иккинчи вазифа — ички қўшинларни, ОМОНни блоклаш. Учинчи вазифа — мурожаатни ўқишимиз учун шаҳар марказидаги бир нечта рамзий объектларни, шу жумладан радиостанция ва телевидениени эгаллаш. Ташқи кучларни жалб қила олмасликлари учун Минскни блокировка қилиш мақсадга мувофиқдир», деди Юрий Зенкович бошқа гумонланувчилар билан шахсий учрашувида. Мазкур видеоёзув телеканалда намойиш этилди.
Тафсилотларда қўшимча қилинишича, гуруҳ террористик ташкилотлар билан яқин алоқада бўлиб, ҳокимиятни эгаллаш учун мажбурий куч ишлатишни ўз ичига олган камида учта сценарий тайёрланган.
Йиғилишда айтилишича, тўнтаришдан кейин жамият ва давлатни ўзгартириш учун камида беш йил керак бўлади. Ҳарбий исён ва суиқасдлардан сўнг Беларус Полша тажрибасига кўра «демократияни ўстириш» учун инкубаторга айланиши керак, дейилади дастурда.
Беларус телевидениесида дастур намойиш этилгандан сўнг, Россия ФСБ Жамоатчилик билан алоқалар маркази тафсилотларни келтирди: тахмин қилинган ҳарбий тўнтаришнинг икки ташкилотчиси — АҚШ ва Беларуснинг икки фуқаролигига эга адвокат Юрий Зенкович ва сиёсатшунос Александр Федута Москвада қўлга олинди, деб хабар берди РИА Новости.
ФСБ маълумотларига кўра, фитначилар президентликни бекор қилишга ва мамлакат раҳбарлигини «Миллий ярашув қўмитаси» га топширишга тайёргарлик кўришган. Шунингдек, оператив лавҳалардан улар асосий давлат тузилмалари бошқарувини ўзаро тақсимлаганликлари ва президент мулкини ўзлаштиришни режалаштирганликлари маълум бўлади.
Давлат хавфсизлик қўмитаси ҳибсга олинганларга нисбатан тегишли ҳуқуқбузарликлар асосида жиноят ишларини қўзғатди. Жиноят иши 357-модда (ҳокимиятни эгаллаш учун фитна) бўйича тергов қилинмоқда. Беларус тарихида биринчи марта ҳибсга олинганларга 8 йилдан 12 йилгача муддат берилиши мумкин. Қўмита маълумотларига кўра, ҳибсга олинганлар идоравий тергов изоляторида ва улар ўз айбларини тан олишмоқда.
Аввалроқ, Александр Лукашенко журналистлар билан шанбалик пайтида суҳбатлашар экан, унинг ва ўғилларининг ҳаётига суиқасд қилиш тўғрисида хабар берган. «Нега мен жим эдим — мен ўзим ҳақимда, оилам ҳақида, болалар ҳақида гапиришни истамайман. Аммо улар болаларга ўтишди. Режада имкониятга қараб бир, икки болани қўлга киритиш акс этган», — деди у.
«Биз гуруҳни ҳибсга олдик, барчаси қандай режалаштирилганлигини кўрсатиб беришди. Кейин биз хорижий махсус хизматлар ишини аниқладик. Эҳтимол, Марказий разведка бошқармаси, Федерал тергов бюроси, америкаликларнинг қайси бири у ерда ишлаганлигини билмайман … Биз уларнинг Минскга келиб, президент ва болаларга суиқасд уюштиришни бошлаш истагини аниқладик», — деди давлат раҳбари.
Александр Лукашенко маълум бир президент декретини чиқариши ҳақида хабар берди. «Бу чорак асрлик президентлик давридаги менинг асосий қарорларимдан бири бўлади. Бу жуда жиддий бўлади. Шунинг учун, мен бўлмасам ҳам, „фақат менинг жасадим орқали“ деган машҳур сўзлар билан айтганда, улар муваффақиятга эриша олмайдилар», — деди у.
АҚШ Давлат департаменти вакили «Лукашенконинг ўлдирилишига уриниш ортида АҚШ ҳукумати тургани ёки унда қатнашгани ҳақидаги ҳар қандай тахминлар мутлақо ҳақиқатга зид», деб айтди.
2020 йил 9 августда Беларусда президентлик сайловлари бўлиб ўтди, унда амалдаги давлат раҳбари Александр Лукашенко ғолиб бўлди. Мухолифат ва Ғарб давлатлари сайлов натижаларини тан олишдан бош тортдилар. Мамлакатда август ойидан бери норозилик намойишлари давом этмоқда.
