Ўзбекистонда тиббий техникалар ва рецептсиз сотиладиган дори-дармонларга нисбатан нарх чекловларини бекор қилиш режалаштирилмоқда. Бу ҳақда Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Фармацевтика тармоғини ривожлантириш агентлиги директори Абдулла Азизов 4 июль куни тиббиёт ва фармацевтика соҳасидаги бизнес вакиллари билан ўтказилган очиқ мулоқот чоғида маълум қилди.
Тадбиркорлардан бирининг айтишича, белгиланган тариф лимити туфайли дори-дармон ва тиббий техника контрабандаси «гуллаб-яшнамоқда», ҚҚС бўйича имтиёзлар бекор қилингандан сўнг бозорда контрабанда маҳсулотлари янада кўпайиб кетиши мумкин. Шунингдек, у дори воситалари миллионлаб тиражда, тиббий асбоб-ускуналар эса узоғи билан 1000 дона сотилаётганига эътибор қаратди.
2017 йилдан бошлаб улгуржи савдо (дистрибьюторлар) учун чекланган устама базавий нархнинг 15 фоизини, чакана савдо (дорихоналар) учун харид нархининг 20 фоизини ташкил қилади. 2020 йилда дори-дармонлар нархлари референт нарх белгилаш тизими доирасида рўйхатдан ўтказила бошланди. Бу тартибга солувчи орган томонидан ишлаб чиқарилган ва бошқа бир қанча мамлакатларда ишлаб чиқарувчи маҳсулот нархларини таққослашдир. Давлат регулятори хорижда маълум бир маҳсулот учун нарх даражасини таққослаб, сотувчиларга ундан ошиб кетишини тақиқлаб, бозор нархининг чегарасини танлаш ҳуқуқига эга.
Фармацевтика агентлиги раҳбари Абдулла Азизовнинг айтишича, бу таклиф аллақачон президент фармони лойиҳасига киритилган ва Президент администрациясида кўриб чиқилмоқда.
«Биз буни Молия вазирлиги билан келишиб бўлганмиз. 15−20% ли устама фақатгина рецепт бўйича бериладиган дори-дармонлар учун қоладиган бўлди. [Устама лимити] рецептсиз бериладиган дорилар учун ҳам, тиббий маҳсулотлар учун олиб ташланади. Ҳаммадан рухсат олиб бўлинди. 1−2 та пункт бўйича келишиш қолди, менинг кутишимча, фармон 2−3 ҳафта ичида чиқиши керак», — деди у.
Тадбиркор бозорда ҳамма учун тенг шароит яратиш мақсадида солиққа оид ўзгаришларни ҳам таклиф қилди. Унга кўра, ҳозирда кўплаб хусусий клиникалар 4 фоизлик айланма солиғи тўлайди ва ўз айланмаси 1 миллиард сўмдан ошмаслигига ҳаракат қилмоқда.
Абдулла Азизовнинг айтишича, бу таклиф президент фармони лойиҳасида ҳам мавжуд. 2025 йилдан дори воситалари ва фармацевтика маҳсулотлари билан шуғулланувчи барча компаниялар ҚҚС тўловчига айланиши режалаштирилмоқда.
