Россия ҳукумати бензин экспортига қўйилган тақиқни яқин вақтларда бекор қилишни режалаштирмоқда, ҳозир тегишли ҳужжатлар тайёрланмоқда. Бу ҳақда «Интерфакс» хабар берди.
Бош вазир ўринбосари Александр Новак журналистларнинг тақиқни бекор қилишнинг эҳтимолий санаси ҳақидаги саволига жавобан: «1 декабрдан [тақиқ бекор қилинадими] ёки йўқ — муҳим эмас, ҳозир ҳужжатлар тайёрланмоқда», — деди.
Аввалроқ Новак Россия Энергетика вазирлигига бензин экспортига қўйилган тақиқни муддатидан олдин бекор қилиш имкониятини таҳлил қилиш бўйича топшириқ берган эди. Кейинроқ вазирлик раҳбари Сергей Цивилев Энергетика вазирлиги ҳукуматга эмбаргони бекор қилиш бўйича таклифлар юборганини маълум қилди. «Биз экспорт чекловларини олиб ташлаймиз, чунки нархлар барқарор, бозордаги вазият барқарор, шунинг учун чекловларни олиб ташлаш мумкин — улар ички бозорда нархларни барқарорлаштириш учун киритилган», — деди у.
«Интерфакс» манбаларининг айтишича, вазирлик келгуси ойдан бошлаб барча турдаги бензинни экспорт қилиш тақиқини олиб ташлашни таклиф қилган, лекин бу фақатгина унинг ишлаб чиқарувчилари учун. Агентлик суҳбатдошларидан бирининг сўзларига кўра, шу билан бирга, бошқа барча экспортчилар учун тақиқни яна икки қиш ойига узайтириш таклиф қилинмоқда. Энергетика вазирлиги бу маълумотга изоҳ бермади.
Ҳукуматнинг чекловларни олиб ташлаш режалари ҳақидаги хабарлар бензиннинг биржа нархлари ошишига сабаб бўлди.
Шу муносабат билан чакана савдо вакиллари, трейдерлар ва брокерларни бирлаштирган жамоат ташкилотлари Новакка бензин экспортига қўйилган тақиқни олиб ташлаш тўғрисидаги қарорни ички бозор тўлиқ тўйиниши ва биржа савдолари ҳажми ошишига қадар қолдиришни сўраб хат юборди. Мурожаат, «Интерфакс» манбаларига кўра, идоралар томонидан вазиятни қўшимча таҳлил қилишга олиб келди.
Россия ҳукумати 2024 йил 1 мартдан бошлаб ЕОИИ мамлакатларидан ташқари ҳар қандай мамлакатларга бензин етказиб беришни тақиқлаганди. Қарор ёқилғи бозорида талаб юқори бўлган даврда «барқарор вазиятни сақлаб туриш» билан изоҳланган. Чекловлар май ойида ички бозорнинг тўйиниши ва Украина дронлари ҳужумлари туфайли зарар кўрган нефтни қайта ишлаш заводларида режадан ташқари таъмирлаш ишлари якунлангани сабабли вақтинча олиб ташланган.
Бироқ икки ой ўтгач, ҳукумат биржа нархларининг ошиши фонида чора-тадбирларни қайта тиклаган. Август ойи ўрталарида тақиқ 2024 йил охиригача узайтирилган. Новак сентябрь ойида Россиядан бензин экспортини тақиқлаш ички бозорда таклифнинг кўпайиши билан бекор қилиниши мумкинлигини айтганди.
Россияда 2023 йилнинг 21 сентябридан 17 ноябригача бензин экспортига тақиқ жорий қилинганди. Ўшанда Ўзбекистон энергетика вазири Жўрабек Мирзамаҳмудов бу ҳолат мамлакатдаги ёнилғи билан боғлиқ вазиятга таъсир қилганини таъкидлаганди.
