НАТОнинг 32 аъзоси орасида Брюсселда бўлиб ўтадиган ташқи ишлар вазирларининг бўлажак учрашувида Украинани иттифоққа таклиф қилиш учун зарур бўлган консенсуснинг «ҳеч қандай аломатлари» йўқ, деб хабар берди Reuters.
НАТО ташқи ишлар вазирларининг учрашуви 3 ва 4 декабрь кунлари бўлиб ўтади. «Консенсусга эришиш учун ҳафталар ва ойлар керак бўлади. Бу эртага содир бўлади деб ўйламайман», — деди НАТОнинг юқори мартабали дипломати.
Америкалик амалдорнинг сўзларига кўра, учрашувда келгуси йилда эҳтимолий музокаралардан олдин Украина максимал кучли позицияда бўлиши учун уни қўллаб-қувватлашни кучайтириш муҳокама қилинади.
«Бунинг энг яхши йўли — молиялаштириш, ўқ-дорилар ва сафарбарликни ошириш», — деди агентлик суҳбатдоши.
Украина Ташқи ишлар вазирлиги, ўз навбатида, мамлакат хавфсизлиги учун ягона реал кафолат фақат Украинанинг НАТОга тўлақонли аъзолиги бўлишини маълум қилди. Вазирлик Будапешт меморандумини эслатди, унинг доирасида Украина ҳудудий яхлитлик кафолати эвазига ядровий қуролдан воз кечган. Ҳужжат 1994 йилда Украина, Россия, АҚШ ва Буюк Британия томонидан имзоланган.
«Бугунги кунда Будапешт меморандуми хавфсизлик бўйича стратегик қарорлар қабул қилишда узоқни кўра олмаслик ёдгорлиги ҳисобланади. У Евроатлантика ҳамжамиятининг ҳозирги етакчиларига Европа хавфсизлиги архитектурасини уларни ҳисобга олиш эмас, балки Украина манфаатлари ҳисобига қуриш муваффақиятсизликка учраши ҳақида эслатма бўлиб хизмат қилиши керак.
«Будапешт меморандумининг аччиқ тажрибасига эга бўлган ҳолда, биз Украинанинг НАТОга тўлақонли аъзолиги учун ҳеч қандай муқобил, суррогат ёки ўринбосарларни қабул қилмаймиз», — дейилади Украина ТИВ баёнотида.
Вазирлик Будапешт меморандумига қўшилган АҚШ ва Буюк Британия, шунингдек, Франция ва Хитой ҳамда Ядро қуролини тарқатмаслик шартномасининг барча иштирокчиларини «Украина хавфсизлигининг самарали кафолатларини тақдим этишни қўллаб-қувватлашга» чақирди.
Украина НАТОга аъзоликни келажакда Россиянинг эҳтимолий ҳужумидан мамлакат хавфсизлиги учун энг яхши кафолат деб билади. Украина президенти Владимир Зеленский аввалроқ альянсга таклифни Россия билан урушни тўхтатишнинг ягона йўли деб атаган эди. Ўтган ҳафта Sky News нашрига берган интервьюсида у агар Украина томонидан назорат қилинадиган ҳудуд «НАТО соябони остига» олинса ва Россия томонидан босиб олинган ерлар «дипломатик йўл» билан қайтарилса, ўт очишни тўхтатиш бўйича келишувга эришиш мумкинлигини тахмин қилди. Зеленский Kyodo News нашрига берган бошқа интервьюсида, шунингдек, Украина армиясининг босиб олинган ҳудудларни қайтариш учун кучлари етарли эмаслигини ва дипломатик ечим топиш талаб этилишини тан олди.
НАТОнинг июль ойида Вашингтонда бўлиб ўтган юбилей саммитида альянс мамлакатлари Украинанинг блокка кириш йўли «қайтарилмас» эканини эълон қилган, аммо мамлакатга таклиф юборилмаган. Ҳар қандай қарор, биринчи навбатда, АҚШнинг позициясига боғлиқ бўлади, деб таъкидлайди Reuters.