Ўзбекистон ҳукумати 30 ноябрдаги қарори билан Йўл ҳаракати қоидаларига «Баланд пиёдалар ўтиш жойи» белгисини, «Баланд пиёдалар ўтиш жойи» сариқ-оқ белгисини, шунингдек, кўтарилган ўтиш жойи ва муаллақ ҳолатдаги «зебра»га тақлид қилувчи 3D белгини киритди.
Ҳужжатда қайд этилишича, йўл инфратузилмаси шароитларининг етарли эмаслиги қатнов қисмида пиёдалар хавфсизлигига салбий таъсир кўрсатмоқда. Ҳужжатни ишлаб чиқувчилар янги белги ва чизиқнинг жорий этилиши пиёдалар хавфсизлигини оширади ва уларнинг устуворлигини таъминлайди, деб ҳисоблайди.
ЙҲҚга қўшимчалар
Янги 5.48 «Баланд пиёдалар ўтиш жойи» ахборот-кўрсаткич белгиси;
Эслатиб ўтамиз, ЙҲҚда 1.31 «Сунъий йўл нотекислиги» огоҳлантирувчи белгиси мавжуд бўлиб, у асосан тезликни камайтириш учун ташкил қилинган кичик дўнгликлар олдидан ўрнатилади;
Горизонтал чизиқ 1.29.1 «Сунъий нотекислик» (баланд пиёдалар ўтиш жойини билдиради):
Горизонтал чизиқ 1.29.2 «Сунъий нотекислик (автомобиль йўлларида 3D кўринишидаги баланд пиёдалар ўтиш жойини билдиради)»:
1.29.3 «Автомобиль йўлларида 3D кўринишдаги пиёдалар ўтиш жойи» горизонтал чизиғи:
Шуни таъкидлаш керакки, ЙҲҚда 1.29 «Сунъий нотекислик» белгиси ҳам мавжуд.
Ҳужжатда яна нималар ёзилган?
Қарорда қайд этилишича, «Баланд пиёдалар ўтиш жойлари» йўл белгиси ҳамда йўл ётиқ чизиқлари шаҳарлар ва бошқа аҳоли пунктларининг кўчаларида, давлат ва маҳаллий аҳамиятга молик автомобиль йўлларининг ёритилган ҳамда юқори тезлик соатига 30 километргача чеклов жорий қилинган участкаларида, турар жой даҳаларидаги кўриниш чекланган чорраҳаларда, болалар майдончалари ҳамда таълим ташкилотлари олдидаги йўл участкаларида, оммавий дам олиш жойлари, стадионлар, вокзаллар, савдо марказлари ва бошқа одам кўп тўланадиган жойларда, кўчаларнинг 1.21. «Болалар» йўл белгиси таъсиридаги қисмларига ўрнатилади.
Мутахассислар қандай фикрда?
Шаҳарсозлик мутахассиси Бобур Сирожев белги ва режа турларини кўпайтиришни ортиқча деб ҳисоблайди, бу эса янги харажатлар ва ҳаракат иштирокчиларининг ахборот билан ортиқча юкланишига олиб келади.
Йўлда ҳайдовчиларни огоҳлантириш учун етарли бўлган «Сунъий нотекислик» белгиси ва тегишли чизиқ мавжуд эди.
Унинг қўшимча қилишича, 3D «зебра» кўп йиллардан бери давлат йўл белгилаш стандартларида мавжуд. Эҳтимол, ҳайдовчи ушбу белгини тўғри талқин қилиши учун у ЙҲҚга қўшилди.
Урбанист Искандар Солиевнинг таъкидлашича, 3D белгилаш ҳайдовчиларни жисмонан ҳеч қачон тезликни пасайтирмайди. Бундан ташқари, бундай «зебра» ёки «баланд» ўтиш жойидан бир марта ўтиб, ҳайдовчилар бу жойда аслида ҳеч қандай нотекислик йўқлигини билишади.
Мутахассислар ҳам «Зебра»ни белгилашда турли ранглардан фойдаланишнинг ҳожати йўқлигини таъкидлашган. Бу нафақат харажатларни оширади, балки контрастликни ва шунга мос равишда «зебра»нинг сезиларлилигини ёмонлаштиради.
Йўл ҳаракати қоидаларида қора-оқ ва сариқ-оқ «зебралар» ҳам кўрсатилган, аммо улар нимаси билан фарқ қилиши кўрсатилмаган.
«Газета.uz» сўнгги ойларда ҳудудларда баланд пиёдалар ўтиш жойларини фаол равишда яратишни бошлагани ҳақида ёзган эди. Бунда чизиқ ва ишлатиладиган ранглар кўп ҳолларда бир-биридан фарқ қилади.
Тошкент шаҳри. Фото: ЙҲХХ
Қашқадарё вилояти. Фото: ЙҲХХ
Самарқанд. Фото: ЙҲХХ
Мисол учун қуйида Лондондаги кўтарилган пиёдалар ўтиш жойи кўрсатилган. Ёналтирилган ёруғлик, ранг ва бўёқлардан минимал фойдаланиш (фақат оқ ранг), ҳар бир йўналишда биттадан йўл чизиғи, йўл қисми чегараларини аниқ белгиланган (Ўзбекистон кўча ва йўлларидан фарқли ўлароқ), хавфсизлик оролчаси мавжуд.
Фото: Аркадий Гершман.
