Ўзбекистонда аҳоли учун 200 кВт/соатлик ижтимоий нормадан ортиқ истеъмол қилинган электр энергияси учун олдиндан тўлов миқдори ўзгармаган. Бу ҳақда Энергетика вазирлиги хабарида айтилади.
27 декабрдаги ҳукумат қарори (ВМҚ-894) билан тадбиркорлардан белгиланган меъёрдан ортиқ истеъмол қилинган электр энергияси ва газ учун қўшимча тўловлар миқдори пасайтирилганди. Лимитнинг ўзи эса оширилган.
Аввал юридик шахслар электр энергияси истеъмоли лимити шартномада белгиланган ҳажмнинг 10 фоизидан ошиб кетганда икки баравар тариф тўлаши керак эди. Ўзгартиришлар киритилгандан сўнг, тадбиркорлар электр энергияси ва газ истеъмоли лимитдан 20 фоиз ошиб кетган тақдирда ҳам базавий тарифни тўлашда давом этади. Агар ортиқча истеъмол 20 фоиздан ошса, тўлов базавий тарифдан 20 фоиз кўпроқ бўлади.
Энергетика вазирлиги ушбу қарор талаблари нотўғри талқин этилганини, 85-банд маиший истеъмолчиларга тааллуқли эмаслигини таъкидлади.
«Ижтимоий тармоқларда „Электр энергияси истеъмоли 200 киловаттдан ошса, ҳар бир киловатт учун 900 сўм эмас, 540 сўмдан тўланади“ мазмунида нотўғри маълумот айланмоқда. Ушбу ноаниқлик Вазирлар Маҳкамасининг 2024 йил 27 декабрда имзоланган 894-сон қарори бандларининг нотўғри талқин қилиниши туфайли юзага келмоқда», — дейилади хабарда.
Аслида, юқорида таъкидланганидек, газ (стратегик корхоналар, ёқилғи қуйиш шохобчалари ва маиший истеъмолчилар бундан мустасно) ва электр энергияси учун норма фақат юридик шахсларга тегишли. Агар ойлик лимити 100 минг кВт/соат бўлган ишлаб чиқариш цехи 125 минг кВт/соат истеъмол қилса, лимитдан ошиб кетган 5000 кВт/соат учун у ҳармбир кВт/соатга 900 сўм эмас, балки 1080 сўм тўлайди.
Маиший истеъмолчилар III тариф гуруҳига киради ва ушбу бандга тааллуқли эмас. Энергетика вазирлигининг қайд этишича, қоидаларда аниқ-равшан қилиб «маиший истеъмолчилардан ташқари» дея кўрсатиб ўтилган.
«Айрим блогерларнинг қарор моҳиятини тўла англаб етмай туриб, нотўғри маълумот тарқатишлари туфайли аҳоли орасида турли тушунмовчиликлар пайдо бўлмоқда», — дейилади вазирлик хабарида.
2024 йил 1 майдан Ўзбекистонда электр ва газ тарифлари оширилган, энергия истеъмоли учун ижтимоий меъёрлар жорий этилган. Энергия истеъмоли учун қуйидаги ижтимоий нормалар ўрнатилган:
- электр энергияси — ойига 200 кВт/соатгача;
- газ (мартдан октябргача, Қорақалпоғистон ва Хоразм вилоятида эса мартдан сентябргача) — 100 куб метргача;
- газ иситиш мавсумида (ноябрдан февралгача, Қорақалпоғистон ва Хоразм вилоятида эса октябрь-февралда) — 500 куб метргача.
Бу 2022 йил июл ойида ўрнатиш таклиф қилинган миқдордан камроқ (электр энергияси — 250 кВт/соат, иситиш мавсумидан ташқари газ — 200 куб метр, иситиш мавсумида — 700 куб метр), лекин кейинчалик улар тарифларни оширишдан ва жорий этишдан бош тортишди. асосий стандартлар.
Ўтган йилнинг октябрь ойида энергетика вазири Жўрабек Мирзамаҳмудов 200 кВт/соат электр энергияси учун ижтимоий нормани ошириш режалаштирилмаётганини маълум қилган эди. «Норма ошириш учун эмас, таҳлил қилиб, барчасини ўрганиб, истеъмол ва меъёрлардан келиб чиқиб киритилган», — деганди у.
2025 йил 1 апрелдан газ ва электр энергияси тарифлари яна ошади. Шунга қарамай, Ўзбекистон ҳукумати 2025−2027 йилларда газ ва электр энергияси нархларини субсидиялашни давом эттиради, газ ва электр энергиясини ички бозорда ишлаб чиқариш ёки сотиб олишнинг бозор таннархи билан уларнинг чакана нархлари ўртасидаги фарқни қоплаш учун давлат бюджетидан триллионлаб сўм ажратади.
