Январь ойи охирида ҳокимлик, кадастр органлари ва Мажбурий ижро бюроси ходимлари Юнусобод туманидаги Nice Joy кафесининг ёзги террасасини демонтаж қилишни талаб қилди. Қўшнида жойлашган «Фалафель» кафеси менежерининг сўзларига кўра эса, ишчилар оғир техникадан фойдаланган ҳолда зудлик билан очиқ майдонларни бузишга киришган. «Газета.uz» мухбири муассасалар вакиллари билан суҳбатлашди.
Nice Joy директори Илҳом Вофаевнинг айтишича, шаҳар хизмати ходимлари олдиндан огоҳлантирмасдан келган ва конструкцияни 24 соат ичида олиб ташлашни буюрган.
Унинг сўзларига кўра, кафе аввалроқ ердан фойдаланиш ҳуқуқини олишга ҳаракат қилган, бироқ муваффақиятга эриша олмаган. Бунинг ўрнига назорат қилувчи органлар томонидан юзага келиши мумкин бўлган саволларнинг олдини олиш мақсадида Солиқ қўмитаси орқали ижара шартномаси тузилган.
«Икки йил давомида уч баравар солиқ тўладик, ер ҳужжатларини расмийлаштиришга ҳаракат қилдик, лекин рад этилди. Агентликлар бу масала билан шуғулланмаётганини айтиб, бизни бир идорадан бошқасига юборди», — деди у.
Ўтган йили яна ёзги террасанинг келажаги ҳақида саволлар пайдо бўлди. Ташкилот конструкцияни жойлаштириш учун бино аҳолисининг розилигини таъминлаши керак эди, бу амалга оширилди — аҳоли ўртасида сўровнома ўтказилди ва ҳеч ким эътироз билдирмади. Бироқ бу расмийларнинг қарорига таъсир қилмади ва 29 январь куни зудлик билан демонтаж қилиш талаби маълум қилинди.
«Биз тартибсизлик юзага келтирмаслик учун террасани ўзимиз тозалашни таклиф қилдик ва ўз усталаримизни таклиф қилдик. Улар (ташкилот ходимлари — таҳр.) билан ҳеч қандай тарзда музокара қилишдан маъно кўрмаяпмиз. Уларда буйруқ бор, уларнинг вазифаси — уни бажариш», — деди Вофаев.
У террасани қайта тиклашни режалаштирмаётганини таъкидлади. Тадбиркорнинг эслашича, ҳатто карантин даврида ҳам расмийлар енгил конструкциялардан фойдаланишга рухсат берган ва кафе бу қоидаларга амал қилган: у капитал деворларни ўрнатмаган, ён панеллари ва томи очиладиган йиғилувчи платформа ўрнатган.
«Конструкция қиммат, уни экскаватор билан бузиш ҳайф, лекин ким ҳам баҳслаша оларди? Бу ҳозир бутун шаҳар бўйлаб содир бўлмоқда. Биз аввалига хафа бўлдик, лекин агар бу ҳаммага таъсир қилаётган бўлса, демак, бошқа танлов йўқ», — дея қўшимча қилди у.
Муассаса раҳбари агар ҳокимият террасага рухсат берган тақдирда ҳам қарорини ўзгартирмаслигини айтди. Вофаевнинг фикрича, бунда маъно йўқ: бугун рухсат беришади, эртага бузишни талаб қилишади. Бундан ташқари, конструкциянинг ўзи ва уни ўрнатиш қимматга тушади. Унинг сўзларига кўра, ёзги майдон ўрнида максимум стол ва соябонлар пайдо бўлиши мумкин, аммо улар тўлиқ терраса каби қулайликни таъминламайди.
«Фалафель» кафеси менежери Дарья Кулешованинг сўзларига кўра, мазкур муассаса ноқонуний қурилиш юзасидан суд жараёнидан ҳам ўтган. Суд қарорига кўра, террасани бузиш керак.
«Биз конструкция бузиб ташланишини билардик, лекин қачонлигини билмасдик. Биз конструкцияни ўзимиз қурмаганимиз учун биз бузмаслигимизни айтдик. Ўзлари бузаверсин», — деб тушунтирди Кулешова. Унинг таъкидлашича, терраса у биноларни сотиб олишидан олдин қурилган.
«Биз конструкцияни қандайдир тарзда қонунийлаштиришимиз мумкинми, деб сўрадик. Афсуски, билишимиз бўйича, ҳозирда бу ҳудудни ижарага олиш ва ундан фойдаланишга рухсат берувчи қонун йўқ», — дея қўшимча қилди кафе бошқарувчиси.
29 январь куни эрталаб ҳокимлик ходимлари электр энергиясини ўчириб, бироздан сўнг демонтаж ишларини бошлаб юборган. Кулешованинг сўзларига кўра, жараён эҳтиётсизлик билан амалга оширилган: плиткалар, брусчаткалар ва панжара шикастланган.
«Бизга террасани бузиш режалаштирилаётгани ҳақида хабар берилмаганди. Шунчаки оғир техника билан келишди ва уни экскаватор билан демонтаж қилишни бошлашди», — деди у.
Бошқарувчи бузилишнинг бу усули оқилона эканига шубҳа билдирди ва демонтажни янада эҳтиёткорлик билан амалга ошириш мумкинлигини таъкидлади.
Тошкентдаги «снос»лар ҳақида
Айни кунларда бутун пойтахт бўйлаб кўп йиллар давомида турган, лекин ҳозирда ноқонуний деб топилган биноларни бузиш ишлари давом этмоқда.
20 январь куни Тошкент ҳокимлиги кўчалар бўйлаб ноқонуний қурилган бинолар билан боғлиқ муаммолар ҳақида маълум қилди. Хабарда айтилишича, бундай объектлар ирригация тизимини бузади, транспорт воситаларига ҳалақит қилади ва яшил майдонларга киришни тўсиб қўяди.
«Айни дамда тегишли таҳлиллар олиб борилиб, ихтисослаштирилган хизматлар томонидан ноқонуний қурилмаларни бартараф этиш ишлари давом эттирилмоқда», — дейилади ташкилот хабарида.
Январь охиригача Мирзо Улуғбек, Яккасарой ва Чилонзор туманлари ҳокимликлари матбуот хизматлари ноқонуний бинолар ва реклама конструкциялари бузилиши ҳақида хабар берди.
Юнусобод тумани ҳокимлигининг 3 февраль куни маълум қилишича, 2024 йилда туманда рухсатномасиз ва ер қоидаларини бузган ҳолда қурилган умумий майдони 5,3 гектарлик 355 та объект аниқланган.
«Рухсат берувчи ҳужжатларсиз қурилган иншоотлар, уларнинг вазифаси ва майдонидан қатъи назар, демонтаж қилинади. Бундай хатоларга йўл қўйганлар учун ягона йўл — суд органларининг кўрсатмаларини бажариш орқали қоидабузарликни бартараф этиш; барча ҳужжатларни Тошкент шаҳрида амал қилаётган тартиб-қоидаларга мувофиқ расмийлаштириш: аукционда иштирок этиш, ерни ижарага олиш ҳуқуқини қўлга киритиш ва ҳоказо», — дейилади хабарда.
Юнусобод-4 да «снос». 2025 йил 4 февраль. Фото: Виталий Болбас.
Мирзо Улуғбек тумани ҳокимлигининг Spot’га маълум қилишича, амалдаги қоидаларга кўра, Тошкент шаҳридаги ер участкалари фақат электрон аукцион савдолари орқали берилади.
«Бундай участкаларни аукцион савдосисиз мулк сифатида рўйхатдан ўтказишнинг имкони йўқ. Ягона тартиб — аукционда иштирок этиш. Агар участка савдога қўйилган бўлса ва уни кимдир ютиб олса, участкага бўлган ҳуқуқ ғолибга ўтади, рўйхатга олиш белгиланган қоидаларга мувофиқ амалга оширилади», — дея тушунтирди туман ҳокимлиги.
Таъкидланишича, аукционда ғолиб чиққандан кейин ҳам барча тартибларга риоя қилиш керак: «Аукционсиз қонунийлаштириш мумкин эмас».
Тошкент шаҳрида 2020 ва 2023 йилларда ҳам ноқонуний биноларни бузиш бўйича шунга ўхшаш тўлқинлар кузатилган.
