Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти (ФАО) январь ойида шакар ва ўсимлик мойи нархларининг кескин пасайиши туфайли озиқ-овқат товарларининг жаҳон нархлари пасайганини маълум қилди.
Халқаро миқёсда сотиладиган озиқ-овқат товарлари саватининг ойлик ўзгаришини кузатиб борувчи ФАО нархлари индекси январь ойида ўртача 124,9 пунктни, декабрь ойида эса 127 пунктни ташкил этди. Ойлик пасайишга қарамай, индекс бир йил аввалгидан 6,2 фоизга юқори бўлиб қолди, аммо 2022 йил март ойидаги энг юқори кўрсаткичдан 22 фоизга паст.
Шакар нархи ўтган ойга нисбатан 6,8 фоизга, йил давомида эса 18,5 фоизга арзонлашди. Пасайиш асосан глобал таъминот истиқболларининг яхшиланиши билан боғлиқ бўлиб, қисман Бразилия ва Ҳиндистондаги қулай об-ҳаво шароитлари шакар экспортини қайта тиклагани билан изоҳланади.
Ўсимлик мойи нархи ўтган ойда 5,6 фоизга арзонлашди, чунки соя ва кунгабоқар мойининг котировкалари барқарор бўлган ҳолда пальма ва рапс ёғининг жаҳон нархлари пасайди. Январь ойидаги пасайишга қарамай, индекс йил давомида 24,9 фоизга ўсди.
Гўшт нархи ҳам пасайиб, январь ойида 1,7 фоизни ташкил этди.
Аксинча, бошоқли дон маҳсулотлари нархлари бироз кўтарилиб, декабрь ойига қараганда 0,3 фоизга ошди, бироқ 2024 йил январига нисбатан 6,9 фоизга пастлигича қолди. Буғдойнинг экспорт нархлари бироз пасайган бўлса-да, АҚШда ишлаб чиқариш ва захираларнинг пасайиши бўйича қайта кўриб чиқилган прогнозлар туфайли маккажўхори нархи ошди. Гуруч нархи 4,7 фоизга арзонлашди, бу экспорт учун етарли миқдорни акс эттиради.
Сут маҳсулотлари нархлари ойлик нисбатда 2,4 фоизга ва йиллик нисбатда 20,4 фоизга ошди, бу пишлоқ котировкаларининг ойлик ўсиши билан боғлиқ.
Шимолий яримшарда кузги буғдой экиш мавсуми январь ойида якунланди, Франция, Германия ва Буюк Британияда экиш кўпайди, Россияда эса об-ҳаво шароити туфайли пасайиш кузатилди, дейди ФАО.
Иккинчи чоракда жанубий яримшарда маккажўхори йиғим-терими бошланади, Аргентина ва Бразилияда ҳосилдорлик ошиши кутилмоқда. Маккажўхори нархининг юқорилиги Жанубий Африкада экиш кўпайишига олиб келди.
ФАО 2024/25 йилларда дунё бўйлаб ғалладан фойдаланиш прогнозини 0,9 фоизга ошириб, 2,869 миллиард тоннага етказди, шу билан бирга, 2025 йилги мавсум охирига келиб, АҚШда маккажўхори захираларининг қисқариши туфайли глобал ғалла захиралари 2,2 фоизга камайиши кутилмоқда.
2024/25 йилларда дон маҳсулотларининг халқаро савдоси ўтган йилга нисбатан 5,6 фоизга қисқариб, 483,5 миллион тоннани ташкил этиши прогноз қилинмоқда, бу асосан Хитойдан арпа, маккажўхори ва буғдойга бўлган талабнинг пасайиши билан боғлиқ.
