Дунёнинг ифлослантирувчи кўплаб давлатлари БМТнинг янги иқлим мақсадларини белгилаш муддатини ўтказиб юборди, чунки глобал исишни тўхтатиш ҳаракатлари АҚШ президенти Дональд Трампнинг сайланишидан кейин босим остида қолди, деб ёзмоқда Reuters.

10 февраль Париж келишувига имзо чеккан 200 га яқин давлат учун БМТга янги миллий иқлим режаларини тақдим этиш муддати эди, унда улар 2035 йилгача чиқиндиларни қандай қисқартиришни режалаштираётганликлари ҳақида маълумот бериши керак эди. Бироқ Хитой, Ҳиндистон ва Европа Иттифоқининг қатор йирик ифлослантирувчи давлатлари бундай қилмади.

«Жамоатчилик ўз ҳукуматларидан глобал исиш ҳозирда бутун йил давомида Цельсий бўйича 1,5 даражага етгани сабабли кучли реакция кутишга ҳақли, аммо биз деярли ҳеч қандай реал субстанция кўрмадик», — деди Climate Analytics илмий ва сиёсий институти бош директори Билл Ҳейр.

2015 йилги Париж иқлим келишуви давлатларга саноатдан олдинги даражадан 1,5°C (2,7 даража Фаренгейт) юқори бўлган глобал исишдан қочишга ҳаракат қилиш мажбуриятини юклайди. Бугунги кунга қадар амалга оширилган ҳаракатлар бу мақсадга эришиш учун зарур бўлган чуқур эмиссияларни қисқартиришдан анча орқада қолмоқда. Ўтган йил илк бор 1,5°C исишдан ошиб кетган йил бўлди.

Янги иқлим режаларини эълон қилган йирик иқтисодиётлар қаторига АҚШ, Британия, Бразилия, Япония ва Канада киради — аммо Трамп АҚШнинг Байден давридаги ҳиссасини қисқартириши кутилмоқда. Трамп ўтган ойда АҚШ Париж келишувидан чиқишини билдирди.

БМТнинг иқлим бўйича раҳбари Саймон Стил ўтган ҳафта кўпчилик давлатлар бу йил ҳам ўз режаларини амалга оширишларини билдирганини айтди.

Бироқ ўтказиб юборилган муддат иқлим бўйича ҳаракатлар ҳукумат кун тартибидан тушиб қолгани ҳақидаги хавотирларни кучайтирди, баъзи расмийлар АҚШнинг иқлим сиёсатини ўзгартириши бошқа давлатларнинг саъй-ҳаракатларини бузаётганини таъкидлади.

Ўтган ойда Европа Иттифоқининг иқлим сиёсати бўйича раҳбари Вопке Ҳукстра Reuters агентлигига берган интервьюсида блокнинг сиёсатни ишлаб чиқиш цикли БМТнинг белгиланган муддатига тўғри келмаслигини, бироқ Брюссель ноябрь ойида бўлиб ўтадиган COP30 БМТ иқлим саммити учун ўз режасини тайёрлаб қўйишини билдирди.

Ҳиндистон иқлим режасини ишлаб чиқиш учун зарур бўлган тадқиқотларни ҳали якунламади, деди Reuters агентлигига ҳукумат расмийси. Хитой эса иқлим бўйича режасини «ўз вақтида» эълон қилади, деди душанба куни Ташқи ишлар вазирлиги вакили.

Индонезия Атроф-муҳитни муҳофаза қилиш вазирлиги вакилининг айтишича, вазирлик президент офисидан иқлим бўйича мақсадли кўрсатмани тақдим этиш бўйича кўрсатмаларни кутмоқда. Эрон, Россия ва ЖАР ҳукуматлари Reuters сўровларига жавоб бермади.