2024 йил якунларига кўра, Хитой биринчи марта Ўзбекистонда хорижий капитал иштирокидаги корхоналар сони бўйича Россиядан ўзиб кетди, дейилади Статистика агентлиги маълумотларида.
2025 йил 1 январь ҳолатига кўра, республикада хорижий инвестициялар иштирокидаги 14871 та корхона фаолият кўрсатмоқда. Ўтган йил давомида уларнинг сони 5,8% ёки 818 тага ошган. Уларнинг 3965 таси қўшма, 10 906 таси хорижий.
Мамлакат | 2019 йил бўйича | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 |
Россия | 1828 | 2093 | 2309 | 3156 | 3044 | 2937 |
Хитой | 1652 | 1799 | 1927 | 2141 | 2337 | 3357 |
Туркия | 1271 | 1576 | 1882 | 2204 | 1883 | 1826 |
Қозоғистон | 809 | 919 | 1067 | 1258 | 1064 | 1041 |
Жанубий Корея | 811 | 888 | 896 | 930 | 736 | 644 |
АҚШ | 161 | 187 | 306 | 354 | 313 | 304 |
Қирғизистон | 156 | 183 | 263 | 320 | 279 | 287 |
Тожикистон | 161 | 187 | 229 | 305 | 278 | 314 |
Озарбайжон | 178 | 208 | 227 | 266 | 237 | 263 |
Германия | 184 | 193 | 201 | 219 | 215 | 210 |
Туркманистон | 148 | 162 | 167 | 181 | 182 | 195 |
Бошқа | 3184 | 3573 | 3815 | 4467 | 3485 | 2854 |
Манба: Статистика агентлиги.
Хорижий капитал иштирокидаги компаниялар сони бўйича Хитой биринчи ўринда — 3357 та компания, бу 2023 йилга нисбатан 43,6% ёки 1020 тага кўп.
Бу йил давомида фаолият кўрсатаётган хорижий корхоналар сони бўйича рекорд ўсиш. Аввалги йилларда Хитой Ўзбекистондаги иштирокини нисбатан секинроқ суръатларда кенгайтирган. Хусусан, 2020 йилда уларнинг сони 147 тага кўпайган, 2021 йилда — 128 тага, 2022 йилда — 214 тага, 2023 йилда — 196 тага.
Россия иккинчи ўринни эгаллади. Россия капитали иштирокидаги компаниялар сони 3,5% — 3044 дан 2937 тагача камайди (-107). 2023 йилда ҳам 112 та компанияга қисқарганди.
2022 йилда Россия Украинага кенг кўламли ҳарбий босқинни бошлаб, хорижий давлатларнинг кўплаб санкцияларига дуч келган вақтда Ўзбекистондаги иштирокини кескин кенгайтирганди, натижада Россия иштирокидаги компаниялар сони бир йилда 847 тага кўпайган (олдинги йилларда 216 тага ва 256 тага).
Бошқа мамлакатларда ҳам фаолият юритаётган корхоналар сонининг қисқариши кузатилди: Туркия — 1826 корхона (-3% ёки -57 корхона), Қозоғистон — 1041 (-2,2% ёки -23), Жанубий Корея — 644 (-12,5% ёки -92), АҚШ — 304 (-2,9% ёки -9).
Умуман олганда, сўнгги икки йилда Туркия капитали иштирокидаги корхоналар сони 378 тага, Қозоғистонники 217 тага, Жанубий Кореяники 286 тага, АҚШники 50 тага камайди.
МДҲ мамлакатларида компаниялар сонининг бироз ўсиши кузатилмоқда. Масалан, Тожикистондан 314 тага (+12,9%), Озарбайжондан 263 тага (+11%), Қирғизистондан 287 тага (+2,9%) ошди.
Қолган мамлакатлар капитали иштирокидаги корхоналар сони 631 тага — 3485 тадан 2854 тага (-18,1%) камайди.