Адлия вазирлигига контрафакт товарларни кўздан кечириш ва хатлаш ваколати берилиши мумкин. Бу ҳақда 18 февраль куни Қонунчилик палатасида бўлиб ўтган мажлисда маълум қилинди.

Мажлисда «Ўзбекистон Республикасининг айрим қонун ҳужжатларига интеллектуал мулк ҳимоясини кучайтиришга қаратилган ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида»ги қонун лойиҳаси биринчи ўқишда консептуал жиҳатдан кўриб чиқилган.

Таҳлилларга кўра, сўнгги беш йилда интеллектуал мулкнинг тадбиркорлик фаолиятидаги фойдаланиш кўламининг ортиши ва айрим бизнес вакиллари томонидан ноҳалол тадбиркорлик фаолияти олиб борилиши сабабли бу йўналишдаги ҳуқуқбузарликлар сони кескин ошган.

Жумладан, 2023 йилда судлар томонидан интеллектуал мулк объектлари ҳимоясига оид 249 дан ортиқ маъмурий ҳуқуқбузарлик тўғрисидаги ишлар кўриб чиқилиб, тегишли қарорлар қабул қилинган.

Ушбу қонун лойиҳаси билан Жиноят, Жиноят-процессуал, Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги ва Фуқаролик кодексларига муаллифлик ҳуқуқи ва турдош ҳуқуқларни, шунингдек, саноат мулки объектларига бўлган ҳуқуқларни бузганлик учун жавобгарликни кучайтиришни назарда тутувчи тегишли ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш таклиф этилмоқда.

Адлия вазирлиги қонун лойиҳасининг тафсилотларига тўхталиб ўтди. Ушбу қонун лойиҳаси билан:

  • муаллифлик ҳуқуқи ва турдош ҳуқуқларни бузганлик учун маъмурий жарима миқдори оширилмоқда;
  • селекция ютуғига бўлган ҳуқуқни бузганлик учун маъмурий жавобгарлик киритилмоқда;
  • патентга оид (ихтиро, фойдали модель, саноат намунаси ва селекция ютуғи) ҳуқуқбузарликлар содир этишда фойдаланилган ашёларни мусодара қилиш қўшимча маъмурий жазо чораси сифатида киритилмоқда;
  • адлия органларининг контрафакт товарларни кўздан кечириш ва хатлаш ваколатлари киритилмоқда;
  • муаллифнинг шахсий номулкий ҳуқуқларини бузганлик учун жиноий жавобгарлик чоралари кучайтирилиб, бузилиши жавобгарликка сабаб бўладиган интеллектуал мулк объектлари доираси кенгайтирилмоқда;
  • интеллектуал мулк эгаларининг мулкий ҳуқуқларини (товар белгиси, ихтиролар, дастурий таъминот, саноат намунаси ва бошқаларга доир ҳуқуқлар) бузганлик учун жиноий жавобгарлик белгиланмоқда;
  • товар белгиси бўйича ишлаб чиқарилган контрафакт маҳсулотлар ҳуқуқбузар ҳисобидан муомаладан олиб қўйилиши ва йўқ қилинишиназарда тутилмоқда.

Қонуннинг қабул қилиниши интеллектуал мулк ҳуқуқларини самарали ҳимоя қилинишига, контрафакт товарлар айланмасининг олдини олишга, хорижий инвестициялар оқимининг янада кўпайишига ҳамда Ўзбекистоннинг ЖСТга аъзо бўлиш жараёнини тезлаштиришга хизмат қилади, дея қайд этди вазирлик.

Қонунчилик палатаси ахборот хизмати хабарида ҳам қонуннинг қабул қилиниши жамиятда интеллектуал мулк ҳуқуқига бўлган ҳурмат ҳиссини шакллантириш ва интеллектуал мулк эгаларининг моддий манфаатларини ҳимоя қилишга хизмат қилиши таъкидланди. Мажлисда қонун лойиҳаси биринчи ўқишда қабул қилинди.