Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуратов регуляторда нобанк ташкилотларга валюта айирбошлаш шохобчалари очишга рухсат бериш нияти йўқлигини маълум қилди. Шунингдек, у банклар валюта айирбошлаш шохобчалари сонини ўз эҳтиёжидан келиб чиқиб кўпайтиришини таъкидлади.
Ўзбекистонда валюта операцияларига қўйилган талаблар кучайтирилмоқда. Тадбиркорлик субъектларининг валюта операциялари фақат асосий ҳисобварақ очилган банклар орқали амалга оширилади. Конвертация учун миллий валютадаги маблағларни бошқа банклардаги иккиламчи ҳисобварақларига ўтказиш ҳам тақиқланади.
Марказий банк раҳбари давлат банкларини хусусийлаштириш нега кечиктирилаётгани ҳақида гапириб, «бу нафақат бизнинг хоҳишимизга, балки хорижий инвесторларнинг ишончига ҳам боғлиқ», деб таъкидлади. Ўтган йилги геосиёсий инқироз инвесторларнинг постсовет мамлакатлари бозорига киришини қийинлаштирган.
Ўзбекистон президенти «Қишлоқ қурилиш банк», «Асакабанк», «Алоқабанк», «Агробанк» ва бошқаларни хусусийлаштириш ҳамда акциялари IPO`сини кечроқ муддатга қолдирди. Тўлиқ хусусийлаштириш режалаштирилган «Ўзсаноатқурилишбанк»даги давлат улуши 2024 йил охиригача 50 фоизга камайтирилади.
Марказий банк раиси банк ва қарздорлар муносабатларини тартибга солувчи тавсиялардан асосий мақсад банкирларнинг ишдан ташқари вақтида ишламаслигини таъминлаш эканини таъкидлади. Шунингдек, регулятор раҳбари муаммоли қарзлар билан ишлаш бўйича энг самарали тизимлардан бири Россияники эканини айтди.
1 сентябрдан бошлаб Ўзбекистонда банкларнинг устав капитали ҳажми 200 млрд сўмни ташкил қилиши керак бўлади. Ҳозирча саккизта банк бу талабга жавоб бермайди. Марказий банк капиталлашув талаблари бажарилмаса, лицензия бекор қилиниши ҳақида огоҳлантирди ва уларга бирлашишни тавсия қилди.
Банклар устав капиталининг энг кам миқдори босқичма-босқич оширилади. 2025 йил 1 январдан у 500 миллиард сўмни ташкил этади.
Сенат 2025 йилгача банкларнинг устав капиталини босқичма-босқич камида 500 млрд сўмгача оширишни назарда тутувчи ўзгартишларни маъқуллади. Акциядор ва якуний бенефициарлари офшор зонада жойлашган норезидентларга нисбатан талаблар ҳам юмшатилди. МБ раҳбари ўринбосари ўзгаришларга изоҳ берди.
Тармоқларда истеъмолчилар банк хизматлари, хусусан, картадан пул ечилганда банкомат нақд пул бермагани, кредит ёпилган бўлса-да, картадан пул ечиб олингани юзасидан шикоят қилмоқда, дея маълум қилди МБ. Ўрганишлар натижасида 15 та банкка кўрсатма хатлари юборилди.
Forbes Russia томонидан эълон қилинган Ўзбекистондаги энг ишончли 10 та банк рейтингида NBU, Ипотека банк, Саноат қурилиш банк пешқадам бўлишди.
Марказий банк доллар курсини сўмга нисбатан қийматини пастлагандан сўнг тижорат банклари ҳам мижозларга долларни янгиланган нархларда таклиф қилди.
Ўзбекистон Марказий банки 8 сентябрь куни ўзбек сўмининг АҚШ долларига нисбатан расмий курсини 10 997,61 сўм этиб белгилади. Шундан келиб чиқиб, тижорат банклари ҳам ўзларининг долларни сотиш ва сотиб олиш бўйича янги қийматини эълон қилди.
2023 йилдан савдо мажмуалари, маданият ва истироҳат боғлари, ресторан, меҳмонхона, супермаркет, бозор, аэропорт, темир йўл ва автобус вокзаллари, хусусий таълим ва тиббиёт ташкилотлари, банклардан камида 25% иссиқ сув истеъмоли ва ташқи ёритишни муқобил энергия ҳисобидан қоплаш талаб этилади.
15 июндан бошлаб хўжалик юритувчи субъектларнинг банкларда очилган махсус мақсадли ҳисобварақлари ёпилади. Ёпилгандан кейинги қолдиқ уларнинг асосий ёки иккиламчи ҳисобига ўтказилади.
Ўзбекистонда банклар қатъий санкцияга тушган банклардан олинган кредитларни иккиламчи санкциялар хавфини яратмасдан қайтариш бўйича халқаро юридик консалтинг компанияларини жалб қилмоқда, дея хабар қилди МБ.
Ўзбекистонда банклар ўз мижозларига пул маблағларининг исталмаган тарзда блокланмаслиги учун хорижий ҳамкорлари билан халқаро ҳисоб-китобларни санкциялар остида қолган Россия банкларидан бошқа банкларга ўтказишни тавсия қилмоқда.
1 март ҳолатига кўра, банкларнинг муаммоли кредитлари (NPL) миқдори 265 млрд сўмга пасайиб, 17 трлн 212 млрд сўмга тенг бўлди. NPL камайишида «Ипотека-банк», «Ўзсаноатқурилишбанк» ва «Халқ банки» ушбу кредитларнинг бир қисмидан ҳалос бўлгани асосий роль ўйнади.
1 февраль ҳолатида Ўзбекистон банкларининг кредит портфелидаги муаммоли кредитлар (NPL) улуши 5,4 фоиз ёки 503 млрд сўмга кўпайди. NPL ўсишининг асосий қисми давлат улуши мавжуд банклар ҳисобига тўғри келади. Ушбу банкларда NPL 453 млрд сўмга ортган. Хусусий банкларда эса бу кўрсаткич қарийб 50 млрд сўмни ташкил этди.
Буюк Британия томонидан Россиянинг бешта банкига нисбатан санкциялар қўлланилиши муносабати билан, ушбу банкларда рўйхатдан ўтган ҳисоб рақамларига ўтказилган ҳар қандай маблағлар қайтарилиши ёки музлатилиши мумкин. InfinBank матбуот котибининг маълум қилишича, ушбу ҳолат бўйича аниқ маълумотлар ёки аниқ сценарийлар йўқ. «Банк ўз мижозларини ушбу ҳолат бўлиши мумкинлигидан огоҳлантиришга қарор қилган», — деди у.
Иккиламчи бозордан уй-жой сотиб олиш учун ажратиладиган мақбул ипотека кредитларини қайта молиялаштириш вақтинча тўхтатилди. Бунга иккиламчи бозор учун кредитларга талаб юқори бўлганлиги боис ОТБнинг 150 млн долларлик маблағлари муддатидан олдин ўзлаштирилиши сабаб қилиб кўрсатилди.
Қўшимча имкониятлардан фойдаланиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг