Конституциянинг 29-моддасини «ахборотни излаш, олиш ва тарқатишга бўлган ҳуқуқни халқнинг соғлиғи ва маънавиятини ҳимоя қилиш мақсадида чеклаш» билан тўлдириш таклиф этилмоқда. Шунга қарамасдан, фикр юритишни чеклаш билан боғлиқ норма уни назорат қилиш имконсизлиги сабабли чиқариб ташланмоқда.
Шавкат Мирзиёев Олий Мажлисга мурожаатномасида «Янги Ўзбекистонга мос бўлган Конституцияни ҳар томонлама ўйлаб, шошилмасдан ишлаб чиқиш керак»лигини таъкидлади.
Президент Конституция куни муносабати билан йўллаган табригида унга киритилаётган ўзгартишларга тўхталди. Бу ислоҳотларни «Янги Ўзбекистон тараққиёт стратегиясининг мазмуни ва мантиғи, халқимиз билдираётган талаб, истак ва таклифлар, шиддат билан ўзгараётган даврнинг ўзи тақозо этмоқда», — деди у.
Конституциявий комиссия раиси Акмал Саидовнинг таъкидлашича, Конституцияга киритиладиган ўзгартиришлар муҳокамасининг муддати олдинроқ 10 кунга узайтирилиши Нукус воқеалари билан боғлиқ эмас. «Бизга биров „чўзгин-чўзмагин“ деб кўрсатма бераётгани йўқ. Биз ўзимиз ҳал қиляпмиз», — деди у.
Қонунчилик палатаси Конституцияга ўзгартиришлар киритишга оид қонун лойиҳасининг умумхалқ муҳокамаси муддатини 1 августга қадар узайтириш тўғрисида қарор қабул қилди. Оммавий муҳокамалар даврида лойиҳа бўйича 85 мингдан ортиқ таклифлар келиб тушгани айтилмоқда.
Оммавий муҳокамаси эртага якунланадиган Конституцияга ўзгартиришлар лойиҳасида зиддиятлар ва такрорланишларни учратиш мумкин. Ўз навбатида, унда ҳокимият тармоқларининг ҳаққоний бўлиниши ва репрезентатив демократиянинг мустаҳкамланиши бўйича ўзгартиришлар етишмайди. Комил Жалилов мақоласи.
Қорақалпоғистондаги фожиа жамият билан мулоқот қилишга эътибор берилмаслиги ҳамда стратегик муҳим қарорлар парда ортида қабул қилиниши нималарга олиб келишини намойиш қилди.
Конституцияни ўзгартиришга оид қонун лойиҳаси «Бу менинг Конституциям» порталида икки тилда эълон қилинди. У PDF форматида жойлаштирилган бўлиб, алоҳида моддаларга изоҳ қолдириш имконияти мавжуд эмас. Лекин фуқаролар ўз фикрларини ёзиб қолдириш имкониятига эга. Муҳокама 10 кун давом этади.
Депутатлар Конституцияга ўзгартиришлар киритишга оид қонунни биринчи ўқишда қабул қилди. Конституциявий комиссия таклифларни Қонунчилик палатасига киритган ҳолда ўз фаолиятини давом эттиради. Бош қонун лойиҳаси 25 июндан 4 июлга қадар умумхалқ муҳокамасига қўйилади.
Конституциявий комиссиянинг илк йиғилишидан бир ой ҳам ўтмасдан Конституцияни ўзгартириш бўйича қонун лойиҳаси тайёрланиб, Қонунчилик палатасига киритилди. Таъкидланишича, Бош қонуннинг 66 та моддасига 170 дан ортиқ тузатиш киритилмоқда. Бироқ, лойиҳанинг тўлиқ шакли эълон қилинмади.
Ўзбекистон президенти ҳокимлар бир вақтнинг ўзида халқ депутатлари Кенгашларига ҳам бошчилик қилиши ҳақидаги қоидани Конституциядан чиқариб ташлаш вақти келганини маълум қилди. Ҳокимларнинг кенгаш раиси мақомини бекор қилиш 3 йилдан бери ортга суриб келинмоқда.
Конституцияда давлат ва жамият ўзаро бир-бирини тийиб туришини янада мустаҳкамлаш таклифи билдирилди. Сенатор Наримон Умаров буни «фуқаролик жамиятини шакллантиришда муҳим омил» деб атаган бўлса, Конституциявий комиссия раиси Акмал Саидов «ҳеч хаёлимизга келмаган таклиф» дея таъкидлади.
Ўзбекистондаги олдинги конституцион ислоҳотлар Конституциянинг президентлик муддатларини чеклайдиган 90-моддасини четлаб ўтишга имкон яратган. Виржиния Университети тадқиқотчилари турли мамлакатларда шунга ўхшаш чекловларни четлаб ўтиш бўйича 60 та уринишларни ўрганиб чиқди. Бу қандай амалга оширилган ва қанақа оқибатларга олиб келган (ғаройиб ҳолатлар ҳам бўлган) — Комил Жалилов шарҳида.
Ўзбекистон Бош қонунига ўзгартиришлар киритиш бўйича Конституциявий комиссия ўзининг биринчи йиғилишини ўтказди. 6 кун давомида 13,15, 29, 37, 40, 41, 53, 78 ва 80-моддаларга боғлиқ таклифлар келиб тушган. Комиссия матбуот котиби Одилжон Тожиев президентга номзод бўйича талаблар ва ваколатлар муддати белгиланган 90-модда юзасидан таклиф юборилган ёки йўқлиги ҳақидаги саволга жавоб берди.
Сенат раисининг биринчи ўринбосари Содиқ Сафоев ҳокимларнинг бир вақтнинг ўзида ҳам ижро ҳокимияти, ҳам вакиллик ҳокимияти раҳбари бўлиши нотўғрилигини таъкидлади. «Бу масалани Конституция билан ечиб қўйиш керак», деди у. Унинг таъкидлашича, амалдаги Конституция билан барча кутилган ўзгаришларни амалга оширишнинг имкони йўқ.
Парламент палаталари кенгашларининг қўшма қарори билан Конституцияга ўзгартириш киритиш юзасидан Конституциявий комиссия тузилди. Унга амалдаги Конституцияни ишлаб чиқишда қатнашган, Қонунчилик палатаси Спикерининг биринчи ўринбосари Акмал Саидов раислик қилади. Комиссия «жамият — ислоҳотлар ташаббускори» ғояси асосида иш олиб боради.
5 июнь куни Қозоғистонда мамлакат конституциясига ўзгартиришлар киритиш бўйича референдум бўлиб ўтади. Тузатишларда президентнинг яқин қариндошларига сиёсий давлат хизматчиси лавозимларини эгаллашни тақиқлаш, Қозоғистоннинг биринчи президенти белгилаган тамойилларнинг ўзгармаслиги ҳақидаги қоидаларни истисно қилиш ва бошқалар таклиф қилинган.
ЎзЛиДеП ва «Миллий тикланиш» партиялари Конституцияга ўзгартиришлар киритиш тўғрисидаги масалани парламентнинг икки палатаси кенгашлари муҳокамасига киритиш тўғрисидаги қарорни қабул қилди. ЎзЛиДеП раҳбари Актам Хаитов таклифларда халқнинг орзу-истаклари мужассам эканлигини таъкидлади. «Миллий тикланиш» етакчиси Алишер Қодиров эса барча фуқароларни таклиф билдиришга чақирди. Депутатлар президент аввалроқ билдириб ўтган таклифларни такрорламоқда.
ЎзЛиДеП ва «Миллий тикланиш» фракцияси аъзолари Конституцияга ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш жараёнини бошлаш таклифи билан чиқишди. Партия депутатлари ислоҳотлардан келиб чиқиб, Конституцияни бугунги реал воқеликка мослаштириш зарур деб ҳисоблайди. Аввалроқ, Шавкат Мирзиёев Конституцияга 10 дан ортиқ ҳолат бўйича ўзгартиришлар киритишни таклиф қилганди.
Президент тиббий суғурта шаклларини ривожлантириш, экология оқибатида фуқаролар соғлиғига етказилган зарарни қоплаб бериш мажбуриятини давлат зиммасига юклаш, тиббиёт ходимларининг юксак мақомини таъминлаш учун Констутицияга ўзгартиришлар киритишни таклиф қилди.
Қўшимча имкониятлардан фойдаланиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг