2024 йилда Ўзбекистонга пул ўтказмалари 2023 йилга нисбатан 3,4 млрд доллар (30 фоиз)га кўпайиб, 14,8 млрд долларни ташкил қилди. Маблағларнинг 77 фоизи Россиядан келиб тушди. Буюк Британиядан ўтказмалар 83 фоизга, Жанубий Кореядан 56 фоизга, АҚШдан 35 фоизга ҳамда ЕИдан 32 фоизга ошди.
Январь-октябрь ойларида Ўзбекистонга келиб тушган пул ўтказмалари 12,6 млрд долларни ташкил қилиб, ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 34 фоизга кўпайди. Пул ўтказмалари АҚШдан 37 фоизга, Жанубий Кореядан 71 фоизга, Буюк Британиядан 76 фоизга ҳамда Европа Иттифоқи мамлакатларидан 41 фоизга ўсган.
2024 йил охиригача Ўзбекистонга пул ўтказмалари ҳажми 15 млрд долларгача, 2027 йилга бориб эса 20 млрд долларгача ўсиши мумкин. Юқори даромадли мамлакатлардан ўтказмалар ҳисобига пул оқимлари манбалари янада диверсификация қилиниши кутилмоқда.
Январь-сентябрь ойларида Ўзбекистонга пул ўтказмалари ҳажми 34,8 фоизга ошиб, 11,3 млрд долларни ташкил этди. Жанубий Корея, Буюк Британия, Польша ва БААдан тушумлар кескин ошди, Россиянинг улуши эса пасайишда давом этмоқда.
2024 йилнинг биринчи ярмида Ўзбекистонга пул ўтказмалари ҳажми 25 фоизга ошиб, 6,5 миллиард долларни ташкил этди. Бу Марказий банкнинг дастлабки прогнозларидан икки баробар кўп. АҚШ, Германия, Жанубий Корея ва Польшадан тушумлар кескин ошди. Россиянинг улуши пасайишда давом этмоқда.
2024 йилнинг биринчи чорагида Ўзбекистонга трансчегаравий пул ўтказмалари ҳажми ошди. Бу ҳақда 25 апрель куни бўлиб ўтган матбуот анжуманида Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуратов маълум қилди.
Россиядан Ўзбекистонга пул ўтказмалари ҳажми босқичма-босқич камайиши кузатилмоқда, дейилади Жаҳон банки ҳисоботида. Ўтказмалар миқдоридаги камайиш Россиядаги ўзбекистонлик меҳнат муҳожирлари сони қисқаргани, сўм курсининг рублга нисбатан мустаҳкамлангани ва рубль инфляцияси билан изоҳланган.
«Газета.uz»га Brio Group (Oson) МБ қўллаган жарима юзасидан изоҳ берди. Шунингдек, тўлов ташкилотлари 5 сентябрдан трансчегаравий транзит операциялар тақиқланиши ҳақида огоҳлантирилгани айтилди. Компания МБдан миллионлаб мижозларга таъсир қилувчи масала бўйича шаффоф мулоқот ташкил этишни сўраяпти.
Россия рублининг қадрсизланиши Россиядан Ўзбекистонга пул ўтказмалари ҳажмига, шунингдек, ўзбекистонлик экспортёрлар даромадига салбий таъсир қилади, дея маълум қилди Марказий банк раҳбари Мамаризо Нурмуратов.
«Юнистрим» Ўзбекистонда одатдагидек ишлашда давом этишини маълум қилди. Шунингдек, компания Ўзбекистонга пул ўтказмалари лимитини оширди. 20 июль куни АҚШ бу тўлов тизимига хизмат кўрсатувчи банкка қарши санкция жорий қилганди ва кейин Ўзбекистоннинг 5 та банки «Юнистрим» билан ишлашни тўхтатганди.
Жаҳон банки 2023 йилда пул ўтказмалари ўсиши секинлашишини башорат қилмоқда. Бу, айниқса, Европа ва Марказий Осиёда яққол сезилади, деб ҳисоблайди экспертлар.
Ўзбекистон Марказий банки шубҳали операциялар рўйхатини кенгайтирди. Энди улар орасида 30 кун ичида мобил илова орқали картадан бошқа карта ёки электрон ҳамёнга БҲМнинг 500 баравари (150 млн сўм) ва ундан ортиқ миқдорда пул ўтказиш ҳам бор.
2022 йилда Ўзбекистонга рекорд даражада -16,9 млрд доллар пул ўтказмалари келиб тушди, бу 2021 йилга нисбатан 2,1 баробар кўпдир. Бу маблағларнинг катта қисми Россиядан. Ўзбекистондан бошқа давлатларга 2,1 млрд долларлик хорижий валюта жўнатилган.
Айрим банклар $1000 дан ортиқ валютани ечиб олишда уларнинг келиб чиқиш манбаларини сўрай бошлади. МБ раиси буни нақд валюта етказиб берувчи Нью-Йорк банкининг талаби билан изоҳлади. Шунингдек у, ўтказмаларнинг 60 фоизи нега $10 минг ёки ундан кўпроқ қийматдаги транзакциялар эканини тушунтирди.
Россия ўзбекистонлик валюта чайқовчилари айрибошловчи жойга айланди, деб хабар бермоқда Россия ОАВ. Ўзбекистонликлар рублга ўзбек сўмини харид қилиб, сўнгра долларга алмаштириб, РФга олиб келиб, бу ерда яна рублга алмаштиришмоқда. Бундай операциялардан бир неча кунда 6% гача фойда олиш мумкин.
Ўзбекистонда июнь ойидаги хориждан пул ўтказмалари миқдори рекордни янгилаб, 2,34 млрд долларни ташкил қилди. Мазкур кўрсаткич ўтган йилнинг мос даврига нисбатан қарийб 3,25 мартага кўп.
Ҳозирда Россияда Марказий Осиёдан 4 миллионга яқин, жумладан, Ўзбекистондан — қарийб 2 миллион меҳнат мигрантлари фаолият юритади. ХМТнинг қайд этишича, Россия иқтисодиётининг қисқариши мигрантларнинг даромадлари ва уларнинг мамлакатларидаги иқтисодий вазиятга салбий таъсир кўрсатиши муқаррар.
Жаҳон банки прогнозига кўра, Россияга қарши санкциялар ва Украинадаги инқироз МДҲ давлатлари, шу жумладан Ўзбекистонда пул ўтказмаларининг қисқаришига олиб келади. Шунингдек, 2022 йилда Россия ЯИМ тушиши ва рублнинг долларга нисбатан қадрсизланиши мигрантларнинг бандлиги ва даромадларини камайтириши мумкин, бу эса МДҲда қашшоқлик муаммосини янада кучайтиради.
2022 йилнинг биринчи чорагида Ўзбекистон аҳолисининг реал даромадлари ўсиши 3,3 фоизгача секинлашди. Ушбу кўрсаткич 2021 йилда 7,7 фоизга тенг бўлганди. Аҳолининг даромадлар таркибида пул ўтказмаларининг улуши камайди. Шу билан бирга, аҳоли жон бошига умумий даромад 3,2 млн сўмгача кўтарилди.
Жаҳон банки ҳисоб-китобларига кўра, Россиянинг Украинага бостириб кириши оқибатлари Ўзбекистонда иқтисодий ўсиш даражасини 3,6% гача секинлаштиради, инқирозгача бу кўрсаткич 6% га баҳоланган эди. Айни пайтда хомашё экспортидан олинадиган даромадлар ва хусусийлаштиришдан тушумларнинг нисбатан юқорироқ бўлиши пул ўтказмаларига қарам бўлган уй хўжаликларини моддий жиҳатдан қўллаб-қувватлаш мақсадларидаги юқори ижтимоий соҳа харажатларини қоплайди, пул ўтказмалари қисқариши ва меҳнат мигрантларининг уйларига қайтиши ортидан мамлакатда камбағаллик даражаси кескин ўсишининг олдини олади.
Қўшимча имкониятлардан фойдаланиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг