Ўзбекистон Украинадаги вазиятдан хавотирда ҳамда зўравонликни тўхтатиш ва барча муаммоларни сиёсий-дипломатик йўллар билан ҳал қилиш зарур, деб ҳисоблайди, дея маълум қилди ташқи ишлар вазири Абдулазиз Камилов. Шунингдек, у Афғонистондаги вазиятга ҳам тўхталиб ўтди ва Европа ҳамда Осиё ўртасида кўприк вазифасини ўтаб келаётган Туркияни мисол сифатида келтирди.
UNICEF Сурхондарё вилоятидаги «Termez Cargo Centre» логистика марказидан оғир ижтимоий шароитда яшаётган афғонистонлик оилалар учун 16 та юк машинасида 2,3 млн долларлик инсонпарварлик ёрдамини юборди.
Афғонистонда инклюзив сиёсий жараённи қўллаб-қувватлаш учун минтақавий ҳамкорликни мустаҳкамлаш муҳим аҳамиятга эга. Бу ҳақда Марказий Осиё давлатлари ва Европа Иттифоқининг Афғонистон бўйича махсус вакиллари конференцияси якуний баёнотида айтилади.
Ташқи ишлар вазири Абдулазиз Камилов халқаро ҳамжамият Aфғонистонда амалга оширилаётган ҳар қандай ижобий қадам ва ўзгаришларни рағбатлантириши кераклигини таъкидлади. Ўзбекистон ТИВ раҳбари асосий вазифа мамлакатда гуманитар ҳалокатнинг олдини олиш эканлигини эслатди. «Вазиятнинг кескинлашиши жамиятда радикаллашув, турли гуруҳлар ўртасида тўқнашувлар, экстремизм кучларининг кучайишига олиб келиши мумкин», — деди вазир.
Марказий Осиё энерготизимидаги йирик авария туфайли Ўзбекистондан Афғонистонга электр энергияси экспорти вақтинча тўхтатилган эди. Айни вақтда энергияни етказиб бериш қайта тикланган.
1992−1994 йилларда Давлат божхона қўмитасининг Сурхондарё вилояти бошқармаси томонидан Афғонистондан Ўзбекистонга олиб ўтилаётган 15 тонна 447 кгдан кўпроқ гиёҳвандлик моддалари, шу жумладан, 1167 кг «гашиш» тўхтатиб қолингани акс этган тарихий лавҳалар эълон қилинди. Юклар ортилган контейнерлар дарё орқали кемаларда олиб келинган.
Марказий Осиё энерготизимидаги йирик авария туфайли Ўзбекистон Афғонистонга электр энергиясини етказиб беришни тўхтатди. Афғонистоннинг DABS компанияси илк бор Туркманистон электрини Кобулга улашга муваффақ бўлди.
«Толибон» ҳукумати Ўзбекистонни Покистон портлари билан боғлайдиган Мозори Шариф — Кобул — Пешовар темир йўл йўналиши Бағлон ва Бомиён орқали ўтишини маълум қилди.
«Толибон» Ўзбекистон ва Тожикистон расмийларини ушбу давлатларга олиб кетилган афғон самолётлари ва вертолётларини қайтаришга чақирди. Афғонистон муваққат ҳукумати мудофаа вазири в. б. Муҳаммад Ёқубнинг айтишича, агар давлатлар буни қилмаса, «уларни бунинг оқибатлари кутмоқда».
«Толибон» ҳаракатининг муваққат ҳукумати аввалги тузум қулаши чоғида Ўзбекистон ва Тожикистонга олиб кетилган вертолётларни қайтариш бўйича музокараларни бошлади. Собиқ афғон учувчилари ва расмийлари қўшни давлатларга 40 дан ортиқ вертолётни олиб қочганлиги айтилмоқда.
Ўзбекистон 2022 йилда Афғонистонга 2 млрд кВт соат электр энергиясини етказиб беради. Буни назарда тутувчи келишув Тошкентда имзоланди, унинг умумий қиймати 100 млн долларни ташкил этади.
Тошкентда афғон энергетика компанияси ва мамлакат муваққат ҳукумати вакилларидан иборат делегация билан Афғонистонда «Сурхон — Пули-Хумри» электр узатиш линияси қурилишини давом эттириш бўйича музокаралар бўлиб ўтди.
Энергетика вазирлиги Ўзбекистондаги техник муаммолар туфайли Афғонистоннинг 15 провинцияси, жумладан, Кобулда электр таъминотида узилишлар кузатилгани ҳақидаги хабарларга изоҳ берди.
Афғонистон ҳукумати ҳайдовчиларга машинада мусиқа ёқмаслик, шунингдек, аёлларни ҳижобсиз олиб юрмаслик ҳақида ёзма кўрсатма берди. Бундан ташқари, аёлларни узоқ масофага ҳамроҳсиз олиб юриш ҳам тақиқланади.
Пайшанба куни Ўзбекистондан Афғонистонга гуманитар ёрдам юкланган поезд жўнаб кетди. 63 вагонга озиқ-овқат, кийим-кечак ва кўмир ортилган.
Президентнинг Афғонистон бўйича махсус вакили Исматулла Иргашев Ўзбекистондан ўз ватанига қайтган афғонистонлик қочоқлардан бирортаси ҳам ўлдирилгани ёки қамоққа олинмаганини маълум қилди. Бундан ташқари, унинг сўзларига кўра, Ўзбекистонда яшаётган Афғонистон фуқароларини мажбуран қайтариш режалаштирилмаган.
Октябрь-ноябрь ойларида Термизга етказилган 40 тоннага яқин инсонпарварлик юки БМТ Қочқинлар бўйича агентлиги томонидан юк машиналарида Афғонистонга жўнатилди.
Ўзбекистон ТИВ раҳбари Абдулазиз Камилов «Италия — Марказий Осиё» шаклидаги иккинчи вазирлар учрашувида жаҳон ҳамжамиятини Афғонистонга нисбатан санкцияларни бекор қилишга, қолаверса, музлатилган халқаро активларни қайтариш ва мамлакат банк тизимини тиклашда кўмаклашишга чақирди.
Афғонистондаги вазиятнинг беқарорлашишига олиб келиши мумкин бўлган гуманитар фалокатнинг олдини олиш учун афғон халқига аниқ ёрдам кўрсатиш ниҳоятда муҳим ҳисобланади, дея таъкидлади Ўзбекистон ташқи ишлар вазири Абдулазиз Камилов.
Толиблар Ўзбекистонни Афғонистон ҳукумати қулаганидан кейин афғон учувчилари мамлакатни тарк этган самолёт ва вертолётларни қайтаришга чақирди. Август ўрталарида Афғонистоннинг 22 та ҳарбий самолёт ҳамда 24 та ҳарбий вертолёти Термиз халқаро аэропортига мажбурий равишда қўндирилган эди.
Қўшимча имкониятлардан фойдаланиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг