Ҳукумат қарори билан Ўзбекистон ҳудудида хавфли маҳсулотлар ва кимёвий моддалар муомаласи билан боғлиқ назорат янада кучайтирилиши белгиланмоқда. Ҳужжат билан республикага импорт қилиниши тақиқланган хавфли маҳсулотлар ва чиқиндилар рўйхати тасдиқланди.
Ўзбекистонда 59 турдаги озиқ-овқат ва бошқа товарлар, жумладан, гўшт, сут маҳсулотлари, сабзавот ва меваларга импорт божининг ноль ставкаси қўлланиши 2026 йил 1 январгача узайтирилди. Қарор ички бозорда нархлар барқарорлигини таъминлашга қаратилган.
Ўзбекистон октябрь ойида 833,4 миллион долларлик олтин сотди. Йил бошидан буён қимматбаҳо металл экспорти ҳажми $6,6 млрддан ошди. 10 ойда Ўзбекистоннинг ташқи савдо айланмаси $54,36 миллиардни ташкил этди.
Сентябрда Ўзбекистон 806,1 млн долларлик олтин экспорт қилди. Тўқимачилик экспорти пасайишда давом этмоқда, мева ва сабзавотлар етказиб бериш эса кескин ошди. Мамлакатга газ ва нефть маҳсулотларини катта ҳажмда импорт қилиш ҳам давом этмоқда. Туризм иқтисодиётга 2,4 млрд доллар ҳисса қўшди.
Август ойида Ўзбекистон 792,6 млн долларлик олтин экспорт қилди. Бу қимматбаҳо металлнинг май ойидан бери биринчи сотуви ҳисобланади. Тўқимачилик маҳсулотлари экспорти пасайди, мева-сабзавот етказиб бериш эса ўсмоқда. Мамлакат катта ҳажмдаги газ ва нефть маҳсулотлари импортини ҳам давом эттирмоқда.
Январь-июль ойларида савдо ҳажми пасайган бўлса ҳам, Хитой Ўзбекистоннинг ташқи савдодаги асосий ҳамкори бўлиб қолмоқда. Россия билан савдо тезлашди. Қозоғистон ва бошқа қўшни давлатлар, Туркия, Корея ва Германия билан товар айирбошлаш камаймоқда. Олтин савдоси пасайиши экспорт ҳажмини камайтирди.
Ўзбекистоннинг ЖСТга кириши — чуқур ўйланган ва узоқни кўзлаган танлов, қолаверса, ислоҳотларнинг ажралмас бир қисми, деди президент. «Иқтисодиётимизга олдинлари протекция қайсидир маънода керак эди. Яна шу йўлда давом этсак, имкониятларимиз чекланиб қолади», — деди у ишбилармонлар билан учрашувда.
Савдо-саноат палатаси раҳбари Даврон Ваҳобов электромобиллар импортига бож жорий этиш таклифини қўллаб-қувватлади. Унинг айтишича, автомобиль саноатини қўллаб-қувватлаш малакали кадрлар шаклланишини таъминлайди. Иқтисодчилар эса бошқа мамлакатлар йўл қўйган хатоларни такрорламасликка чақирди.
Январь-май ойларида Ўзбекистон ташқи савдо айланмаси 26,73 млрд долларни ташкил этди, бу 2023 йил шу даврига нисбатан 3 фоизга кўп. Сўнгги ойлар динамикаси ўсиш секинлашганини кўрсатмоқда. Шу билан бирга, газ импорти кескин — 643,2 млн долларга ошди, олтин экспорти эса деярли 4,2 млрд долларга етди.
Охирги 5 йилда Россия рублининг Ўзбекистон экспортдаги улуши 0,8 фоиздан 5,3 фоизгача, импортдаги улуши эса 4,2 фоиздан 7,6 фоизгача ошди. 2023 йилда экспортнинг 79,5 фоизи долларда, 9,9 фоизи еврода амалга оширилган. Сўмдаги экспорт ва импорт улуши мос равишда 0,2 ва 0,3 фоизни ташкил этди.
Ўзбекистонда импорт кетма-кет иккинчи ой пасайиб, 2023 йил июль ойидан бери минимум даражага тушди. Шунга қарамай, январь-апрель оралиғида нефть маҳсулотлари, газ, кўмир, электр энергияси, сабзавот ва мевалар, шунингдек, автомобиллар импорти ошди.
Техник жиҳатдан тартибга солиш агентлиги Ўзбекистонга автомобиллар олиб киришни чеклаш режасига изоҳ берди. Агентликнинг тушунтиришича, «бутун дунёда шу нарса бор, фақат Ўзбекистонда ишламаётганди». Ўзгаришларни 1 апрелдан жорий этиш режа қилинганди, лекин айни пайтда ҳужжат лойиҳа ҳолатида.
Ўзбекистоннинг товар айланмаси 2023 йилда 23,8 фоизга ошиб, 62,6 млрд долларни ташкил этди. Савдо тақчиллиги рекорд даража — 13,7 млрд долларга етди. Экспортнинг учдан бир қисмини рекорд даражада сотилган олтин ташкил этди. Озиқ-овқат, нефть ва газ импорти кескин ошди.
Президент Божхона қўмитасига имтиёз билан импорт қилинган товарларни корхонабай ўрганиб чиқиш топшириғини берди. 2023 йилда импорт қилинган 20 млрд долларлик товарларга салкам 60 трлн сўмлик имтиёз берилиб, уларнинг 3,2 трлн сўми ўрганилганда 13 фоизи мақсадсиз қўллангани аниқланди.
Президент фармони билан бир қатор озиқ-овқат маҳсулотларига импорт божхона божининг ноль ставкасини қўллаш муддати 2025 йил 1 январга қадар узайтирилди. Қарордан ички бозорда нархлар барқарорлигини таъминлаш ва инфляцияни жиловлаш мақсад қилинган.
2023 йилнинг 11 ойида Ўзбекистоннинг ташқи савдо айланмаси 57,3 млрд долларга (+26,2 фоиз) етди. Импорт экспортдан қарийб 11 млрд долларга ошди. Олтин экспорти 2,3 баравар кўпайиб, рекорд даража — 8,1 млрд долларни ташкил этди. Самолётлар, автомобиллар, нефть ва бошқа ресурслар импорти юқорилади.
Статистика агентлиги январь-июль ойларида электромобиллар импорти қарийб 6 баробарга ошганини маълум қилди. Мамлакатга бундай транспорт воситалари энг кўп Хитой ва Гонконгдан олиб келиняпти.
2023 йилнинг дастлабки 5 ойида АҚШ Ўзбекистоннинг асосий экспорт ҳамкорлари орасида 22-ўриндан 12-ўринга кўтарилди. Мамлакатнинг Қўшма Штатларга экспорти ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 3 баравар (301,6 фоизга) юқорилади, импорт деярли ўзгаришсиз қолди. Туркияга экспорт камайди.
Қозоғистон 2022 йилда Ўзбекистонга гўшт экспортини 134 бараварга оширди. Мамлакатнинг йил давомидаги гўшт экспорти 28,7 минг тоннани ташкил этган ва бу сўнгги 10 йилдаги рекорд кўрсаткич ҳисобланади.
Март ойида Ўзбекистон 151,2 млн долларлик газ импорт қилди, бу 2022 йил давомида қилинган импортнинг ярмидан кўпини ташкил этади. Маҳаллий газ ишлаб чиқаришнинг қисқариши фонида кўрсаткич кескин кўтарилди. Кўмир, нефть ва нефть маҳсулотларини етказиб бериш ҳам ошди.
Қўшимча имкониятлардан фойдаланиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг