Беш йилда кичик ва ўрта бизнеснинг кредит портфелидаги улуши 40 фоиздан 28 фоизгача пасайди. Президент кичик бизнес субъектлари ҳисобидан йирик лойиҳаларни молиялаштириш амалиётидан воз кечиш кераклигини айтди. Кредит тарихини баҳолашда солиқ, электр, газ тўловларини ҳисобга олиш таклиф қилинмоқда.
Иқтисодчи Беҳзод Ҳошимов нега баъзи давлатларда хавфсизлик қоидалари ишлаши ва баъзиларида ишламаслигини тушунтирди. «Ғарбда қоида ишлаши улар инсофлироқ эканидан эмас. Агар қаердадир ёнғин ҳолатида чиқиш эшиги ишламай қолса, суғурта компанияси ўша корхона эгасини „бурнидан булоқ“ қилади», дейди у.
Тошкентда Ўзбекистон ва Кувайт делегациялари Савдо-иқтисодий ва илмий-техникавий ҳамкорлик бўйича ҳукуматлараро комиссиянинг биринчи мажлисини ўтказди. Томонлар савдо тартиб-қоидаларини соддалаштиришга келишиб олди ва имтиёзли савдо битимини имзолаш имкониятларини муҳокама қилди.
Президент ёшларга оид давлат сиёсатини такомиллаштириш зарурлигини таъкидлади. «Бизнинг иккита ўқ томиримиз, таянч устунимиз бор: иқтисодиёт ва маънавият. Маънавий буюк халқ — иқтисодий томондан ҳам буюк бўлади», — деди у. Мирзиёев сўз эркинлигини таъминлаш борасидаги ишлар давом этишини ҳам айтди.
Иқтисодчи Ботир Қобилов Дональд Трамп АҚШ иқтисодиётида қандай ўзгаришларни амалга оширмоқчи эканлигини тушунтирди. Унинг таъкидлашича, Трамп Оқ уйга қайтгач, импорт божларининг оширишга, солиқлар бўйича чегирмалар беришга ва ноқонуний муҳожирларни депортация қилишга уриниб кўради.
Экотуризм деганда жаҳон амалиётида атроф-муҳитга эҳтиёткорона муносабатда бўлиб, табиат қўйнида дам олиш тушунилади. Четда экотуризм қандай ривожлантириляпти, бу борада ким илғор, Ўзбекистонда уни қандай йўлга қўйиш мумкин — Atlas консалтинг компаниясининг «Газета.uz» учун махсус шарҳи шу ҳақда.
Иқтисодиёт бўйича 2024 йилги Нобель мукофоти сиёсий институтларнинг фаровонликка таъсирини ўрганишга доир тадқиқотлари учун Дарон Ажемўғли, Саймон Жонсон ва Жеймс Робинсонга берилди. Иқтисодчи Беҳзод Ҳошимов «Газета.uz» билан суҳбатда мукофотга нега айнан улар лойиқ кўрилганини тушунтирди.
«Ривожланаётган дунёда ҳукуматлар муаммо тадбиркорлар камлигида деб ўйлайди, лекин муаммо бор корхоналарнинг жуда кичиклигида», — деди Беҳзод Ҳошимов. Иқтисодчига кўра, фирмаларнинг ҳажми ошиши керак, аммо давлат харажатлари орқали тадбиркорларни рағбатлантириш сиёсати бунинг тескарисини қилади.
ХВЖ миссияси Ўзбекистонда 2024 йилда иқтисодий ўсиш 5,7 дан 5,2 фоизгача секинлашиши, инфляция эса энергия тарифлари ошиши ҳисобига 11 фоизгача тезлашишини кутмоқда. Қатъий пул-кредит сиёсатини давом эттириш, бюджет харажат ва даромадларини сезиларли даражада оптималлаштириш зарурлиги қайд этилди.
Йил бошидан буён Ўзбекистонда бензин ишлаб чиқариш 3 баравар — 139,6 минг тоннадан 46,2 минг тоннагача қисқарди. Бунинг фонида нефть ва нефть маҳсулотлари импорти кескин ўсди. Дизель ишлаб чиқариш ўсишда давом этмоқда.
Январдаги прогноз анча паст бўлганига қарамай, 2023 йилнинг биринчи чорагида Ўзбекистон ЯИМ 5,5 фоизга ўсди. Саноат ишлаб чиқариш ва қурилиш ҳажми сезиларли даражада ошди, январь-февраль ойларида иккала кўрсаткич ҳам ўтган йилдагидан анча паст бўлган эди.
Жаҳон банки Ўзбекистон ялпи ички маҳсулотининг 2023 йилда 5,1 фоизга ўсишини прогноз қилди. Бу Европа ва Марказий Осиё минтақасидаги энг юқори кўрсаткич. Россиянинг Украинадаги уруши ва санкцияларнинг оқибатлари озиқ-овқат ва энергия нархларига таъсир қилишда давом этади.
Ўзбекистон Иқтисодий эркинлик индексида ўз ўрнини 8 поғонага яхшилаган ҳолда 109-ўринни эгаллади. Мамлакат солиқ юки, инвестициялар ва савдо эркинлиги бўйича илгарилади, лекин давлат харажатлари ва фискал сиёсат борасидаги ҳолати ёмонлашди.
«Ўзбекистонда қўшилган қиймат солиғининг 15% дан 12% га туширилиши нархларнинг тегишли равишда тушишига олиб келмаган», — демоқда ПМТИ экспертлари. Бунга яширин иқтисодиёт улуши катталиги, рақобат шаклланиб улгурмагани ва бошқа омиллар сабаб сифатида келтирилди.
S&P 2023 йилда Украинага қарши уруш ва глобал иқтисодий ўсишнинг секинлашиши фонида Ўзбекистон ЯИМ ўсиши 5 фоизгача секинлашишини прогноз қилмоқда.
Марказий банк 2023−2025 йилларда Ўзбекистон иқтисодиётини ривожлантиришнинг асосий ва муқобил сценарийларини тақдим этди. Регулятор асосий эътибор иқтисодиётда нархлар барқарорлигига эришишга қаратилишини таъкидлаб, пул-кредит сиёсатида инфляцион таргетлаш жараёни давом этишини қайд этди.
Жаҳон банки 2022 йил учун Ўзбекистонда ЯИМ ўсиши прогнозини 5,3 фоизгача яхшилади. Бироқ 2023 йилда ўсиш 4,9% бўлиши таҳмин қилинмоқда. Шунингдек, мақсадли ижтимоий ҳимоя дастурлари орқали қашшоқлик даражаси 2023 йилда 14,5 фоизга, 2024 йилда эса 12,2 фоизга тушиши кутилмоқда.
Россиядаги иқтисодий инқироз, шунингдек, Россия компаниялари ва иқтисодиёт тармоқларига нисбатан санкциялар Ўзбекистондаги фаолиятга таъсир қилади, деб таъкидлади S&P. Мамлакат Россиянинг Украинага бостириб кирган давр мобайнида ташқи шоклар ва ноаниқликларга бардош беради, аммо хавфлар ҳам мавжуд.
Инвесторлар муваффақиятини кафолатлашини айтган президент, йил охиригача ўзгармайдиган ипотека ва таълим кредитларининг фоиз ставкалари, Autodriver Study атрофидаги воқеалар, шакар нархи ошишига «ваҳимачи тадбиркорлар» сабабчи эканлиги, ЙПХ ходими суратини унинг рухсатисиз тарқатишни тақиқлаш таклифи ва бошқалар — «Газета.uz» нинг 24 мартдаги энг муҳим хабарлари дайжестида.
Бош вазир ўринбосари Жамшид Қўчқоров банклар ва Марказий банк Ўзбекистон аҳолисига рублда пул ўтказмаларини узлуксиз таъминлаш чораларини кўраётганини маълум қилди. Бундан ташқари, давлат тадбиркорларга валюта кредитларини сўмлик қарзга айлантириш имкониятини беради, шунингдек, айрим озиқ-овқат маҳсулотлари импорти учун божхона тўловларини нолга тенглаштиради.
Қўшимча имкониятлардан фойдаланиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг