Ikkinchi jahon urushi qatnashchilari o‘z yaqinlariga xatlarda nimalar haqida yozishgan? “Gazeta.uz” Shon-sharaf muzeyi va “O‘zarxiv” agentligi taqdim etgan xatlar bilan bo‘lishmoqda. Jangchilar nafaqat o‘z yaqinlariga noma yo‘llagan, balki gazetalar tahririyatlariga urush haqidagi hikoyalarini yuborishgan va hattoki sheʼrlar ham yozishgan.
O‘zbekistonning Londondagi sayyohlik elchisi Sofi Ibbotson Mo‘ynoqning turistik salohiyatini oshirish haqida fikr bildirib, Nukus xalqaro aeroportining shahardan uzoqligi, Mo‘ynoqqacha bo‘lgan yo‘llar nosozligi hamda infratuzilma qoniqarli darajada emasligini ta’kidladi. U borish va qaytish oson va tez, qolaversa, yashash sharoitlari yaxshi bo‘lgan shaharlarda turistlar soni tez ortishini aytib, rasmiylarni Mo‘ynoqqa ko‘proq e’tibor qaratishga chaqirdi.
Mo‘ynoqda bo‘lib o‘tayotgan Stixiya musiqiy festivali doirasida mahalliy turoperator Dilfuza Kutlimurotova Orolbo‘yi hududiga bir marta kelgan odam tabiatning qadriga yetib ketishini ta’kidladi. «Toshkentda daraxtlarni kesishayapti — Mo‘ynoqda esa bitta bargning qadri baland, hattoki bolalar teginmaydi», — dedi u. Uning so‘zlariga ko‘ra, o‘z vaqtida bu yerda na suv, na elektr energiya, na yo‘l bo‘lgan. 2017 yildan beri tumanda infratuzilma yaxshilanishi ortidan mahalliy aholi bilan birga turistlarning ham soni orta boshlagan.
Energiya samarador uy — bu qanday uy? Juda kam miqdorda energiya iste’mol qiladigan, o‘z iste’moli uchun energiyani o‘zi ishlab chiqaradigan, issiq suv bilan ta’minlangan va issiqlikni yo‘qotmaslik xususiyatiga ega bo‘lgan qishloq yoki shahar turar-joy binosini tasavvur qiling. O‘zbekistonda ilk bor ana shunday namunaviy uy BMTTD va GEF mablag‘lari hisobidan Nurafshonda qurib bitkazildi.
Madaniy meros agentligi Chorsu bozoridagi markaziy gumbazga hamohang tarzda qurilgan 7 ta kichik gumbaz davlat muhofazasiga olinganini ma’lum qildi. Agentlik rahbarining birinchi o‘rinbosari Tursunali Kuziyevning so‘zlariga ko‘ra, gumbazlar Toshkentning yuzi hisoblanadi. Ilmiy ekspert kengashi a’zosi Zafar Hakimovning fikricha, Eski-Juva makonini arxeologik yodgorlik sifatida saqlab qolish kerak. Agentlik Chorsu bozorini Eski shaharning tarixiy hududi sifatida ro‘yxatga olishni rejalashtirayapti.
Tug‘ruqxonalar oldida, istirohat bog‘larida va to‘y-bazmlarda Mikki Maus, Burunduq hamda boshqa mashhur multfilmlar qahramonlari kostyumlarini kiyib olgan odamlarni uchratish mumkin. Animatorlar niqoblari ortida kim yashirinadi, bu ish uchun qancha haq to‘lashadi va bunday kiyimning ichida bo‘lish qanchalik issiq — “Gazeta.uz” fotomuxbiri Madina A’zam ushbu savollarga javob izladi.
2020 yil 1 may sanasi sardobaliklar xotirasida o‘chmas iz qoldirdi. Davlat tomonidan ularga ko‘plab yordam berilgan bo‘lsa-da, hozirgacha nohaqliklar qilingani haqida so‘zlovchilar topiladi. 51 yoshli Jumagul Keldiyarova «Gazeta.uz»ga so‘zlab bergan hikoyasida suv ombori yorilganidan keyin hayotida bo‘lgan o‘zgarishlar, do‘konsiz qolgani, Vazirlar Mahkamasiga shikoyat qilib boravergani uchun tuhmat bilan 5 sutkaga qamatilgani, mahalliy aholi ishsiz ekanligi, lekin shunga qaramasdan shukur qilib yashab kelishayotgani haqida so‘zladi.
1 may kuni Chirchiq shahri o‘zining tug‘ilgan kunini nishonlaydi. Bu yil shahar 87 yoshga to‘ladi. Ushbu sana munosabati bilan Toshkent shahar hokimligi Raqamli rivojlanish departamenti Chirchiqdagi binolar yoshi aks ettirilgan interaktiv xaritani tuzdi. Kartograf Jonibek Qutlimratov xaritaning tuzilishi jarayoni va Toshkent viloyatidagi eng muhim shaharlardan biriga asos solinishi tarixi haqida so‘zlab beradi.
Kuchga kirgan yangi tahrirdagi Yo‘l harakati qoidalari, old o‘rindiqdagi yo‘lovchi ham xavfsizlik kamarini taqishi shartligi, pensiya va nafaqalar miqdori 12 foizga oshirilishi, aviaspottingga ruxsat berilishi, yagona tergov axborot tizimi ishga tushirilishi, migrantlar va ularning oila a’zolariga moddiy yordam ko‘rsatilishi — 1 maydan O‘zbekistonda nimalar o‘zgaradi?
2020 yil 1 may kuni Kamola Abrorxonovaning ilmiy ishi qo‘lyozmalari Sardoba suv ombori yorilishi oqibatida suvda zararlangandi. 15 may kuni mirzaobodliklar bilan muloqotda prezident Shavkat Mirziyoyev Kamolaga istisno tariqasida falsafa doktori diplomi berilishini ma’lum qilgandi. Kamola «Gazeta.uz»ga suv ombori yorilishi uning hayotini qay darajada o‘zgartirib yuborgani, hozirda kafedra mudiri sifatida 35 nafardan ortiq professor-o‘qituvchilarga rahbarlik qilayotgani, dotsent bo‘lgani va 2 yil davomida boshidan o‘tkazganlarini so‘zlab berdi.
2020 yil 1 may kuni soat 05:55. «Sardoba» suv ombori yorilib, aholi zudlik bilan evakuatsiya qilina boshlandi. Texnogen ofat oqibatida 6 kishi vafot etdi, 70 mingga yaqin fuqaro yashash joyini tark etdi, minglab uylar vayronaga aylandi. Bunga sababchi deb ko‘rilgan 17 kishi qamaldi. «Gazeta.uz» fojia va undan keyingi voqelar xronologiyasini bir materialga jamladi.
Kiyevda ishlayotgan o‘zbekistonlik shifokor Temurbek Yusupov «Gazeta.uz»ga bergan intervyusida Ukraina poytaxtida vaziyat ancha yaxshilangani, komendantlik soati qisqargani, jamoat transporti ishi tiklanganini aytdi. Biroq, uning so‘zlariga ko‘ra, rasmiylar hozircha shaharga qaytishni tavsiya etmayapti, chunki vaziyat keskin yomonlashishi mumkin. Shuningdek, u Polsha bilan chegarada sodir bo‘lgan YTHda yana bir o‘zbekistonlik halok bo‘lganini ma’lum qilib, Ukrainadagi «banderovchilar va natsistlar» haqidagi xabarlar bo‘yicha fikr bildirdi.
Amazon kompaniyasining tematik reklamalarning avtomatlashtirilgan xaridi bo‘yicha konsultanti Irina Ablyazova — “Xorijdagi o‘zbekistonliklar” loyihasining navbatdagi mehmoni. Biz undan Amerikadan bo‘lmaslik ish topishga qanday yordam berishi, kompaniyaning qat’iy korporativ madaniyati, nima uchun rahbariyatga chuqur hurmat bilan munosabatda bo‘lish shart emasligi va AQShga qanday qilib borish mumkinligi haqida so‘radik.
Jizzax viloyati Egizbuloq mahallasiga kelgan sel 70 dan ortiq qabrni oqizib ketgan. SES xodimlari aholi orasida turli kasalliklar tarqalishining oldini olish uchun suv va tuproq namunalarini olishdi hamda aholiga dori va antiseptik vositalari tarqatdi.
Jizzax viloyati Favqulodda vaziyatlar boshqarmasi boshlig‘i Ravshan Ibragimov Egizbuloqdagi selga avvaliga do‘l, uning ortidan kuchli yomg‘ir yog‘gani sabab bo‘lganini ma’lum qildi. Mahalliy aholi esa tog‘da «Huaxin» sement zavodi karer uchun yo‘l qurgan va soy yo‘lida damba hosil qilgan degan fikrda. «Gazeta.uz» ushbu masala yuzasidan surishtiruv olib bordi.
1966 yil 26 aprel kuni erta tongda Toshkent dahshatdan larzaga tushdi. Taxminan 8 ballik zilzila butun ko‘cha va mavzelarni yer bilan yakson qildi. Vayron bo‘lgan poytaxtni qayta tiklash uchun O‘zbekiston viloyatlari va butun Sovet ittifoqi quruvchilari Toshkentga oshiqdilar. Shaharning turli qismlarida “Butunittifoq hashari” usulida qurilgan uylar bugungi kungacha saqlanib qolgan. Ayrimlarining yon va old tomonlari esdalik yozuvlar bilan bezatilgan. "Gazeta.uz" 1966−1970-yillardagi binolarning shahar arxitekturasi va aholi madaniyati uchun qanday ahamiyati va qiymati borligini tahlil qildi.
Toshkent dunyodagi 26 shahar bilan, Samarqand esa 29 shahar bilan qardoshlik aloqalariga ega. Aprel oyining so‘nggi yakshanbasida Butunjahon qardosh shaharlar kuni nishonlanadi. O‘zbekiston shaharlari qancha qardoshlarga ega va bu munosabatlar nimani anglatadi — «Gazeta.uz» maqolasida.
«Gazeta.uz» o‘z mamlakatlarini tark etib, O‘zbekistonga ko‘chib o‘tishga qaror qilgan Rossiya, Belarus va Ukraina fuqarolari haqida turkum materiallarni taqdim etadi. IT-mutaxassis Daniil va «Exo Moskvы» jurnalisti Kseniya Toshkentdagi hayotlarining birinchi oyida olgan taassurotlari haqida so‘zlab berishdi.
Urush adabiyotida Ikkinchi jahon urushi xotiralari bilan bog‘liq kundaliklar orasida «Anna Frank kundaligi» eng ko‘p shuhrat qozongan. Kundalikda 13 yoshli qizaloq — Anna 1942−1944 yillarda yaxudiylarga qarshi qirg‘in sabab natsistlardan yashirinib, maxfiy boshpanada kechgan og‘ir turmushi, yon-atrofida va dunyoda sodir bo‘layotgan hodisalarga nisbatan o‘smirlarga xos munosabati haqida hikoya qiladi.
Jizzaxdagi seldan talofat ko‘rgan uylardan birining egasi Isroil Aliyev «Gazeta.uz»ga sel qanday kelgani haqida so‘zlab berdi. «Uydan eshikni ochib qarasam, oldimda 2 metr balandlikdagi suv turganini ko‘rdim. Suv pasayguncha shunday jon saqlab turdik», — dedi u. Favqulodda vaziyatlar vaziri xotini va bolasini qutqarib qolgan Isroilni «qahramon» deb atadi. Isroil Aliyevning so‘zlariga ko‘ra, hokimiyat vakillari uysiz qolgan aholiga 3 xonali uy qurib berishini aytgan.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting