Тошкент шаҳрининг 2045 йилгача бўлган бош режаси лойиҳасининг батафсил таҳлили
Тошкентда қурилишлар ўртача неча қаватли бўлади, бир қаватли маҳаллалар тақдири нима бўлади, пойтахтнинг меъморий қиёфаси қандай сақланиши керак ва нима учун барча қурилиш лойиҳаларини шаҳар ташқарисига кўчириш имконсиз? «ТошкентбошпланЛИТИ» институти директор ўринбосари ушбу саволларга жавоб берди.
«Биз мамлакатларга шаҳарнинг барқарор тараққиёти ғоясини тушунишда ёрдам беришга тайёрмиз». Рим — Expo 2030 қандай бўлиши мумкин?
Ер юзида яшаш учун қулай шароитни сақлаб қолиш, иқтисодиётнинг ўсиши фақат шаҳарларнинг барқарор ривожланиши натижасида бўлиши мумкин. Expo 2030 кўргазмасини Римда ўтказиш таклифи бўйича махсус элчи Ромео Орланди «Газета.uz»га барқарор шаҳар нима эканлиги ҳақида сўзлаб берди.
«Ўзбекча гапириш». Онлайн курсларда ўзбек тили қандай ўргатилмоқда?
Мактабда ўн йиллик ўзбек тили таълими кўплаб русийзабонларга давлат тилида гаплашишни ўргатмади. Тилни ўрганишни бугун хусусий онлайн курслар таклиф этмоқда. «Газета.uz» учта шундай мактаб таъсисчиларидан дарсларни йўлга қўйиш ғояси, қийинчиликлар ва ўқувчиларнинг талаблари ҳақида сўради.
«Имловий дангасалик» ёхуд ўзбек тилининг ҳақиқий алифбоси қандай бўлиши керак эди?
«Жамиятимизнинг баъзи вакилларида бугунги кунда ҳам эскирган кириллни сақлаб қолиш ҳиссининг мавжудлигини улардаги она тили тушунчасидаги имловий бўшлиғи билан изоҳлаш мумкин», деганди Меҳрож Усмонов. У ушбу мақолада ўзбек тилининг ҳақиқий алифбоси қандай бўлиши кераклиги ҳақида фикр юритади.
«Билим ва тажрибангиз билан исталган соҳада миллиардлаб пул топа оласиз». Сардор Бабаев билан суҳбат
«Замонавий касб эгалари» лойиҳасининг навбатдаги меҳмони — Сардор Бабаев «Газета.uz»га қандай қилиб PR соҳасига кириб қолгани, жамиятга хизмат қилувчи лойиҳалари, MIR21YOYEV сайловолди кампанияси қандай ишлаб чиқилгани ҳақида сўзлаб берди.
Тошкент ҳайвонот боғи 98 ёшга тўлди. Унинг энг кекса жонзотлари қандай яшамоқда?
Бугун Тошкент ҳайвонот боғи 98 ёшга тўлди. Ушбу муҳим воқеа муносабати билан «Газета.uz» ҳайвонот боғидаги энг кекса жониворлар: урғочи Анд кондори Сандра, карлик бегемоти Жуди ва кўк тилли калтакесак ҳақида сўзлаб беради. Улар бу ерда ҳаммадан кўпроқ муддат ҳаёт кечиришган.
Ўзбек талаффузи
Адабий тилни мукаммаллаштиришда қайси тамойиллар устунлик қилади? Умуммиллий талаффуз қандай бўлиши керак? Зуҳриддин Исомиддинов 2015 йилда ушбу саволларга излаш асносида ёзган мақоласида ўзбек талаффузи ингичкалашиб кетаётганини танқид қилганди. Сўз — ўзбекча, жумла тузилиши — русча, деганди у.
«Ўзбекистоннинг қаерида ўзбек тили қўлланмаётган экан, ўша жойга ҳали истиқлол етиб бормабди»
Ўзбекистоннинг қаерида ўзбек (туркий) тили қўлланмаётган экан, ўша жойга ҳали истиқлол етиб бормабди, деганди Абдуқаҳҳор Иброҳимов 1992 йилда ёзган мақоласида. Унинг фикрича, ўзбек тилининг қаддини қонуний ўрнига кўтариш учун ички мухолифларга қарши курашни янги босқичга олиб чиқиш лозим.
Биз нега лотин ёзувига ўтяпмиз?
Алифбони ислоҳ қилишнинг икки йўли бор эди: кирилл ёзувини такомиллаштириш ё биратўла янги алифбога ўтиш. Кирилл ёзувини сақлаб қолиш тўғри ечим бўлолмасди. Агар афзал тарафи бўлса, бирйўла янги ёзувдаги алифбога ўта қолган тузук. Бу сўзлар Султонмурод Олимнинг 2000 йилдаги мақоласидан олинди.
Тилимизда оғриқ борми?
«Газета.uz» сўровига кўра профессор Бахтиёр Менглиев 21 октябрь санасига бағишланган мақолани тақдим этди. Унда муаллиф бугунги кунга келиб юзага келган муаммолар ҳақида сўз юритган. Унинг фикрича, ўзбек тилини Интернет тилига айлантириш бўйича амалга оширилаётган ишлар ташаббус даражасида қолмоқда.
Ўзбекистонда ҳатто итни севувчилар жамияти бор. Лекин негадир ўзбек тили кўнгилли жамияти йўқ
Давлат тили мартабаси берилганидан сўнг хурсанд бўлиб хотиржамликка берилдик. Кўча номларини ўзбекчалаштириш билан кўп нарсага эришиб бўлмайди. Она тилимизни асл ҳолига келтириш учун ҳали жуда кўп меҳнат қилиш керак. Тоҳир Маликнинг ушбу фикрлари орадан 32 йил ўтсада, ҳануз долзарблигича қолмоқда.
Японияга ўқиш учун қандай кетиш мумкин? Япон университети битирувчиси Наргиза Тўрахонованинг ҳикояси
Хорижий таълим — бу инсон ҳаётидаги ноёб тажриба ва омадли карьера қуриш имконияти. «Газета.uz»нинг янги «Хорижий диплом» лойиҳаси доирасида талабалардан университет танлаш, грантларни топиш ва халқаро таълим тизими ҳақида сўраймиз. Илк меҳмон — Япония университети битирувчиси Наргиза Тўрахонова.
Маърифат ва ҳурлик тонги отгунча…
Мирзакалон Исмоилийнинг XX аср бошларида мустабид тузум, маҳаллий бой ва амалдорлар, мутаассиб дин пешволари зулмидан қон қақшаган Туркистон ва унинг ёруғ кунга умид боғлаган толесиз халқига бағишланган «Фарғона тонг отгунча» романи ҳақда «Газета.uz» колумнисти Муқаддамхон Саидрасулова ҳикоя қилади.
«Инсоннинг ким эканлиги унинг бир оғиз сўзиданоқ маълум бўлиб қолади»
Инсоннинг ким эканлиги, ички дунёси унинг бир оғиз сўзиданоқ маълум бўлиб қолади. Зеро, мақолда айтилганадек, овқат таъми туз билан, одам таъми сўз билан. Мазкур фикрни 2007 йилда Шодмон Отабек ўзбек тилини билсада, хорижий тилларда сўзлашувчи айрим одамларни танқид қила туриб ёзганди.
Тошкентнинг Навоий кўчасида автобуслар учун алоҳида йўлак пайдо бўлди. У фойда беряптими?
Тошкентдаги Навоий кўчасининг бир қисмида жамоат транспорти учун алоҳида йўлак ташкил этилди. Ҳозирча у лозим даражада ишлаётгани йўқ. «Газета.uz» мухбири бунинг сабабларини аниқлашга ҳаракат қилди.
«Тилимиз бой, аммо луғатимиз қашшоқ»
Дарҳақиқат, кўп тилли бу курраи заминда ўз тилини аъло даражада билган ва кўп тилни пухта ўзлаштирган халқ ютади. Aгар тилга ҳозргидек муносабат давом этаверса, бир неча йилдан кейин сўз бойлигимиз ёнга солиб юрадиган луғатга жо бўлади-қолади, деб ёзганди 2006 йилдаги мақоласида Суюн Қораев.
Нима учун тезликни пасайтириш тирбандликни юзага келтирмайди?
Тошкентда тезлик пасайтирилиши ҳақидаги хабар, кутилганидек, аксарият аҳолининг норозилигига сабаб бўлди. Транспорт вазирлиги вакили Мурод Обидов ҳайдовчиларнинг хавотири нега асоссиз эканини тушунтириб берди. Одамларнинг ҳаётини сақлаб қолиш учун «тезликни пасайтириш биринчи ва минимал чорадир».
Ислом молияси ҳақида нималарни биламиз?
Ҳозирда ислом молияси сектори йилига 15% дан 25% гача ўсиб бормоқда, бу йўналишдаги институтлар эса жаҳонда $2,7 трлндан ортиқ активларни бошқармоқда. Ислом молиясининг Ўзбекистондаги ўрни қандай? Фоиз бўлмаса, фойда қаердан келади? Ундан кимлар фойдалана олади? Жавоблар — «Газета.uz» материалида.
Эътибор беришларини кутиш бефойда — ҳайқириш керак!
Она тилига эҳтиёж сезмаган ижтимоий шароит тирик тилни ҳам ўлдириши мумкин. Хулоса аниқ: хато қилишдан қўрқмай она тилини фаол нутқий вазиятда чархлаш лозим. Эътибор беришларини кутиш бефойда — ҳайқириш керак!, деб ёзганди Ирисали Тошалиев 1991 йилдаги мақоласида.
Нега Дубай — «келажак шаҳри» деб аталади?
Форс кўрфази бўйида жойлашган Дубай шаҳри ҳозирда кўпчилик томонидан «келажак шаҳри» дея тилга олинади. Бир пайтлар саҳронинг бир қисми бўлган ва ундан «тортиб олинган» ушбу шаҳар ҳақида сизга батафсил маълумот берамиз.
Энг кўп ўқилган хабарлар | Сўнгги янгиликлар
- ИИВ Мубашшир Аҳмадга қидирув эълон қилингани хақидаги ахборотни жойлашда техник хатога йўл қўйилганини билдирди (1)
- Мубашшир Аҳмад қидирувга берилди
- Йўқ, USAID бизни «молиялаштиришни тўхтатгани» йўқ — у ҳеч қачон буни бошламаган ҳам (1)
- Ўзбекистонликлар 8 март муносабати билан неча кун дам олади?
- Журналист Рухсора Ғофурова иши судга оширилди
Қўшимча имкониятлардан фойдаланиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг