Ўзбекистонда банклар қатъий санкцияга тушган банклардан олинган кредитларни иккиламчи санкциялар хавфини яратмасдан қайтариш бўйича халқаро юридик консалтинг компанияларини жалб қилмоқда, дея хабар қилди МБ.
Асосий ставкани 17% даражасида қолдирган Марказий банк, Қашқадарёда дунё бозоридаги вазият ҳақида гапирган Шавкат Мирзиёев, ходимдан норози бўлиб ҳовлида тўпланган Тошкентдаги 21-Меҳрибонлик уйи болалари, Жиззахдаги селда вафот этган 5 киши, имтиҳонсиз ўқув йилини якунлайдиган 5−6−7−8 ҳамда 10-синф ўқувчилари, телефон рақами орқали давлат хизматларидан фойдаланиш имконияти ва бошқалар — «Газета.uz» нинг 21 апрелдаги энг муҳим хабарлари дайжестида.
Марказий банк асосий ставкани 17 фоиз даражасида ўзгаришсиз қолдиришга қарор қилди. Асосий савдо-ҳамкор давлатларда иқтисодий вазият шу жумладан, валюта курсларининг маълум даражада мувозанатлашуви кузатилаётганига қарамасдан, барча макроиқтисодий кўрсаткичлар бўйича ўрта муддатли истиқболда ноаниқлик ва хатарлар даражаси юқорилигича сақланиб қолмоқда, дея қайд этди регулятор. МБ инфляция, пул ўтказмалари ва ЯИМ ўсиши бўйича прогнозларини ёмонлаштирди.
Январь-март ойларида Ўзбекистонга 1,47 млрд долларлик пул маблағлари жўнатилиб, бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 3 фоизга кўпроқдир. Шунингдек, аҳоли ўртасида хорижий валютага талаб 69% га ошган.
«Даврбанк» томонидан кафил ёки биргаликда қарз олувчи ҳисобланмаган фуқароларнинг банк карталари уларнинг розилигисиз жисмоний шахсларга ажратилган кредит қарздорлигини сўндириш учун бириктирилиб, маблағлар ечиб олиш амалиёти йўлга қўйилгани аниқланди. Марказий банк «Даврбанк"ка нисбатан жарима санкцияси қўллади.
«Global Money Week-2022» доирасида Марказий банк томонидан 12−15 апрель кунлари ёшлар учун молиявий саводхонлик бўйича маҳорат дарслари ташкил қилинади. Маҳорат дарслари ҳар бир вилоятнинг «Ёшлар марказ"ларида ўтказилади. Дарсларда қатнашувчиларга пул билан тўғри муносабатлар ҳақида билим ва кўникмалар берилиши айтилди.
Бутунжаҳон олтин кенгашининг ойлик ҳисоботига кўра, Ўзбекистон февраль ойида 22 тонна олтин сотган ҳолда дунё мамлакатлари орасида биринчи ўринни эгаллади. 1 март ҳолатида Ўзбекистоннинг олтин захиралари 339 тонна ёки 20,72 млрд долларни ташкил қилмоқда.
Марказий банк раҳбари ўринбосари Беҳзод Ҳамраев дунёда рўй бераётган сўнгги воқеалар Ўзбекистон иқтисодиётига учта канал: валюта курси, инфляция ва молиявий барқарорлик орқали салбий таъсир кўрсатишини таъкидлади. У валюта курси ва нархларни барқарорлаштириш мақсадида регулятор қандай чора-тадбирлар кўраётгани хусусида маълумот берди. Бундан ташқари, Марказий банк ЯИМ ўсиши, инфляция ва инвестициялар оқими бўйича прогнозларини қайта кўриб чиқишни режалаштирмоқда.
Марказий банк таҳлиллари қарз юки бўйича Ўзбекистон молия тизимига таъсир кўрсатиши ва тизимли молиявий заифликларга олиб келиши мумкин бўлган бир қатор хатарлар мавжудлигини кўрсатди. Улар бир қарз олувчига тўғри келадиган кредит шартномалари сонининг ортиши, товар ва хизматларни муддатли тўлов асосида харид қилиш, муаммоли кредитлар ва бошқа омиллар билан боғлиқ.
Марказий банкнинг асосий ставкаси 17 фоизга оширилганидан сўнг, янги кредитлар фоизи ва кредит ресурсларининг қиймати ҳам ўсиши керак эди. Бироқ, президент йил охиригача ипотека ва таълим кредитлари бўйича фоиз ставкаларини ўзгартирмаслик тўғрисида топшириқ берди, деб хабар қилди молия вазири Тимур Ишметов.
Марказий банк маълумотларига кўра, Ўзбекистоннинг олтин-валюта захиралари бир ойда 935,6 млн долларга ортиб, 1 март ҳолатида 35,36 млрд долларга етди. Ялпи захиралар ўсиши хорижий валютадаги активлар ҳисобига (983 млн долларга ортган) тўғри келди. Олтин захиралари эса 50,4 млн долларга камайган.
Март ойининг биринчи ярмида Россиядан пул ўтказмалари ҳажми ўтган йилга нисбатан сезиларли даражада камайди, деди Марказий банк раиси Мамаризо Нурмуратов. У пул ўтказмаларининг қисқариши аҳоли даромадлари ва уларнинг кредит тўлаш қобилиятига таъсир қилиши мумкинлигини тан олди.
Марказий банк асосий ставкани 3 фоиз бандга ошириб, йиллик 17 фоизгача кўтариш тўғрисида қарор қабул қилди. Регулятор 2020 йилдан бери асосий ставкани 14 фоиз даражасида ушлаб турганди.
Жума куни жисмоний шахслар банклардан 86,5 млндан ортиқ миқдорда Россия рубли харид қилган бўлса, 7,3 млн миқдорида рубль сотишган. 3−4 март кунлари ўзбекистонликлар томонидан банклардан жами 146,7 млн миқдорида Россия рубли сотиб олинди ва 12,8 млн рубль сотилди. Орадаги фарқ 11 баробардан ортиқроқни ташкил этди.
Марказий банк тижорат банклари рубль курсини мустақил равишда жорий халқаро котировкаларга асосан белгилаётганини маълум қилди. Ўзбекистонда жисмоний шахслар томонидан хорижий валютани (нақд ва нақдсиз шаклда) олиб кириш ва олиб чиқиш бўйича махсус тартиб ўрнатилгани айтилди. Иқтисодчи Отабек Бакировнинг ёзишича, «рубль учун имтиёзли коридор бекор қилинган».
1 февраль ҳолатида Ўзбекистон банкларининг кредит портфелидаги муаммоли кредитлар (NPL) улуши 5,4 фоиз ёки 503 млрд сўмга кўпайди. NPL ўсишининг асосий қисми давлат улуши мавжуд банклар ҳисобига тўғри келади. Ушбу банкларда NPL 453 млрд сўмга ортган. Хусусий банкларда эса бу кўрсаткич қарийб 50 млрд сўмни ташкил этди.
Ўзбекистондаги бир қатор банклар Россиядан пул ўтказмалари тизими фаолиятида узилишларга дуч келди. Марказий банк тижорат банклар уларнинг узлуксиз ишлаши учун чора-тадбирлар кўраётгани, муқобил хизматлар мавжудлигини маълум қилди.
Марказий банк 2021 йилда истеъмолчиларнинг ҳуқуқларини бузган 16 та тижорат банки ва 8 та микрокредит ташкилотидан жами 1 млрд 177 млн сўм миқдорида жарималар ундирди. Шундан 829 млн сўми қоидабузарликларга сабабчи бўлган 466 нафар банк ходими ҳисобидан қопланган. Қолаверса, йил давомида банклардан истеъмолчиларга 25,4 млрд сўм қайтариб берилган.
Ижтимоий тармоқларда тарқалган 20 рақами туширилган намуна Марказий банк томонидан эмас, балки «Давлат белгиси» корхонаси томонидан 2014 йилда чиқарилганлиги маълум қилинди. У реклама маҳсулоти сифатида чиқарилган ва ҳеч қандай қиймат ўлчовига эга эмас.
Марказий банк Ўзбекистон миллий валютаси — сўм рамзини яратиш бўйича танлов эълон қилди. Танловда миллий валютанинг халқаро миқёсда ўзига хослиги ва халқнинг маданий қадриятларини ифодаловчи энг яхши график ишлар аниқланади. Ғоялар 31 мартга қадар қабул қилинади.
Қўшимча имкониятлардан фойдаланиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг