«Gazeta.uz» «O‘zbek tili oyligi» doirasida 1990 yillarda turli nashrlarda chop etilgan maqolalarni berishda davom etadi. O‘sha yillari Zoir Ziyoning «o‘zbek tili to‘la mustaqillikka erishishi lozim», degan gapi bugun ham o‘z dolzarb. «Bu ishda tilshunoslarimiz faollik ko‘rsatishi kerak», — degandi u.
«Gazeta.uz» «O‘zbek tili oyligi» doirasida bundan 30 yil ilgari turli nashrlarda chop etilgan maqola va fiqralarni berishda davom etadi. Mahmud Nazarovning 1990 yilda yozilgan istilohlar tiklanishi shartligi haqidagi maqolasi bugungi kunda ham o‘zining dolzarbligini aslo yo‘qotmagan.
«Gazeta.uz» o‘zbek tiliga davlat tili maqomi berilganining 33 yilligi munosabati bilan oktabrni — «O‘zbek tili oyligi» deb e’lon qildi. Har kuni o‘tgan davrda chop etilgan va dolzarbligini yo‘qotmagan maqola hamda fiqralar qayta berib boriladi. Bu gal yozuvchi va jurnalist Ahmad A’zam ijodiga yuzlanamiz.
1989 yil 21 oktabr. O‘zbek tiliga davlat tili maqomi berilgan kun. «Gazeta.uz» sana munosabati bilan oktabrni — «O‘zbek tili oyligi» deb e’lon qiladi va dolzarbligini yo‘qotmagan maqola va fiqralarni qayta chop etadi. Birinchisi — Erkin A’zamning 1992 yilda yozilgan «Qachon o‘zbekcha gapiramiz?» maqolasi.
O‘zbekistondagi davlat maktablarida jami 506 618 nafar o‘qituvchi ishlaydi. Ularni yagona maqsad — tongdan kechgacha bolalarga ta’lim-tarbiya berishdek sharafli mas’uliyat birlashtirib turadi. O‘qituvchi va murabbiylar kuni arafasida “Gazeta.uz” turli makon va sharoitlarda ishlayotgan murabbiylar bilan suhbatlashdi.
O‘qituvchi va murabbiylar kuni munosabati bilan «Gazeta.uz» O‘zbekiston prezidentining maktab va institutdagi o‘qituvchilari bilan suhbatlashdi. Ular Shavkat Mirziyoyevni sinfdoshlarini birlashtirgan, tartibli talaba, stol tennisi va texnologiyalarga qiziqishi baland bo‘lgan shaxs sifatida esga olishdi.
Kitobxonlar orasida g‘aliz jumla, Google translate`ga solingan degan fikrlar tez-tez yangrab turadi. Aslida, tarjima qanday jarayon? Nega tarjima kitoblar ko‘p bo‘lsa-da, ular til tabiatiga yot bo‘lib qolmoqda? 30 sentabr — Xalqaro tarjimonlar kunida “Gazeta.uz” tarjimonlar bilan shu mavzuda suhbatlashdi.
1 sentabrdan YAIDXP orqali avtomobilni boshqarish uchun elektron shakldagi ishonchnomalarni rasmiylashtirish imkoniyati paydo bo‘ldi. «Gazeta.uz» Payme bilan hamkorlikda smartfon yordamida buni qanday qilish kerakligi haqida batafsil so‘zlab beradi.
Har yili 2500 ga yaqin o‘zbekistonliklarda onkogematologik kasalliklar aniqlanadi. Davolashdagi ba’zi yutuqlarga qaramay, suyak iligi transplantatsiyasi yo‘lga qo‘yilmagan va ayrim dorilar bilan terapiya mavjud emas. Bosh gematolog Eldor Ishoqov bemorlarga yordam berish, vaziyatni yaxshilash yo‘llari haqida so‘zladi.
«Gazeta.uz» dunyoning turli nuqtalarida yashayotgan va farzandi ushbu mamlakat maktabida o‘qiyotgan o‘zbekistonliklar bilan suhbatlashib, o‘quvchilarning kiyimiga qo‘yilgan talablar haqida so‘radi. Ularning aytishicha, MO davlatlarida majburiy forma mavjud, xorijda esa maktabga uy kiyimida borsa ham bo‘laveradi.
«Toshkent» xalqaro aeroporti o‘z taksi xizmatiga ega bo‘lgach, ko‘plab haydovchilar, jumladan, noqonuniy taksichilar norozilik bildirishdi. Ish hatto mushtlashuvgacha yetib bordi. «Gazeta.uz» haydovchilar bilan suhbatlashib, ular nima xohlayotganlari va «bombila» so‘ziga nisbatan munosabatini o‘rgandi.
Har ishning boshi non bo‘lsa, O‘zbekistonda obinon — boshdagi tojdir. O‘zbeklarning tushlik dasturxoniyu bayramlarini nonsiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Mehmonga borayotganda obinonlardan olinsa, Chig‘atoy patirlarini sovg‘a qilishadi. “Gazeta.uz” poytaxtdagi novvoylardan ushbu kasb va mazali non sirlarini o‘rgandi.
«Gazprom» «Shimoliy oqim-1» gaz quvuri orqali gaz ta’minoti noma’lum muddatga to‘xtatilganini e’lon qildi. Yevropa qishga Rossiya gazisiz tayyorgarlik ko‘rmoqda va hozirda Yevropa gaz omborlari 82 foizga to‘ldirilgan. Ammo qish mavsumidan qiyinchiliklarsiz chiqish uchun bu yetarlimi? Vaziyatni ko‘rib chiqamiz.
Yandex Go mijozlari yo‘l kira naqd pulsiz shaklda to‘lanadigan bo‘lsa, haydovchilar buyurtmani qabul qilishni rad etishi holatlariga to‘qnash kelishmoqda. «Gazeta.uz» taksi haydovchilari qanday qiyinchiliklarga duch kelayotgani va kompaniya muammoni qanday bartaraf etishga urinayotgani bilan qiziqdi.
Har yil avgust oyi o‘rtalarida eman o‘sgan yashil hudud va ko‘chalarda ushbu daraxt yong‘oqchalarini terayotgan odamlarga ko‘zimiz tushadi. Bir kunda bir kishi yong‘oqchalardan bir necha qop terishi mumkin. “Gazeta.uz” muxbiri Madina A’zam odamlar nima uchun bu yong‘oqchalarni yig‘ishi va uni nima qilishlari bilan qiziqdi.
«Gazeta.uz» ofisi yonidagi xonadan vaqti-vaqti bilan qorovul Obidjon Rasulov ijrosidagi jonli maqomni eshitib qolishingiz mumkin. U boshlang‘ich maktabda musiqa o‘qituvchiligidan Islom Karimov qarorgohida qorovullikkacha bo‘lgan yo‘lni bosib o‘tgan. Noyob hayot torlariga ega oddiy inson hikoyasini so‘zlab beramiz.
Prezident tashrifidan so‘ng poytaxtdagi qayta ta’mirlangan Milliy bog‘ yana o‘z faoliyatini boshladi. «Gazeta.uz» muxbirlari Mirolim Isajonov va Madina A’zam qisqa vaqt ichida gavjum maskanga aylangan bog‘dan fotoreportaj tayyorlashdi.
Dastlab Yelizaveta II`ning qirolicha bo‘lish imkoniyati kam edi. Ammo u Britaniya qirolichasiga aylandi va mamlakat monarxlari orasida eng uzoq muddat hukmronlik qilgan insonga aylandi. Yelizaveta II`ning bolaligi, taxtga o‘tirishi va hukmronlik davrini esga olamiz (foto).
«Gazeta.uz» yangi o‘quv yilining ilk kunida «Talabalar shaharchasi» dan fotoreportaj tayyorladi. Suhbat chog‘ida talabalar va ularning ota-onalari birinchi kundanoq nohush kayfiyat va chorasizlikdan boshlangani, oliygoh yotoqxonasiga joylashishdagi qiyinchiliklar va ijaraga uy olish qimmatga tushishini aytishmoqda.
«Gazeta.uz» muxbiri dunyoning turli nuqtalarida yashayotgan va farzandi o‘sha yerdagi maktabda o‘qiyotgan o‘zbekistonliklar bilan suhbatlashib, darsliklarni berish tartibi haqida so‘radi. Ularning ko‘pchiligi kitoblar bepulligi va ular o‘quvchida umrbod qolishini aytmoqda, ayrim joylarda xatto kompyutergacha beriladi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting