Muntazam piyoda yurish — qon bosimini me’yorlashtiradi, kayfiyatni va organizmning umumiy holatini yaxshilaydi. Bundan tashqari qon bosimi va xolesterin miqdorini me’yorlashtiradi. Odam kuniga qancha masofa yurishi kerak, yurish vaqti va masofasini qay tartibda oshirib borish zarur? Bu haqda Sog‘lom turmush tarzini qo‘llab-quvvatlash va jismoniy faolligini oshirish markazi direktori Barno Odilova ma’lumot berdi.
Dunyo bo‘ylab avval kuzatilmagan ayrim tabiat hodisalarining kelib chiqish sabablarini ilm-fan ham tushuntirib berolmaydi. Ularning aksariyati yoki taxminiy hulosalarga, yoki farazlarga asoslanadi. Ayrimlariniki esa haligacha noma’lum. Muzlab qolgan metan pufakchalari, «qonli» yomg‘ir, «o‘lim barmog‘i» va minglab odamlarni o‘ldirgan qora tuman kabi hodisalar haqida «Gazeta.uz» maqolasida.
Qum va chang bo‘ronlari qanday paydo bo‘ladi? Ular atrof-muhit, inson salomatligi va iqtisodiyotga qanday ta’sir ko‘rsatadi? Qanday ehtiyot choralariga amal qilish zarur va mutasaddilardan qanday choralarni ko‘rish talab etiladi? «Gazeta.uz» JMT, UNEP, JSST va boshqa tashkilotlar ma’lumotlari asosida mavzu yuzasidan sharh tayyorladi.
«O‘zkomnazorat» qonunda belgilangan talabni bajardi, shunga qaramasdan, regulyator rahbari ishdan bo‘shatildi, qonunbuzarlar ro‘yxatidan esa barcha ijtimoiy tarmoqlar ham chiqarib tashlangani yo‘q. Misol uchun, «VKontakte», Twitter, WeChat, TikTok va Skype hanuz qora ro‘yxatda. «Kelishilmagan harakatlar» ortidan ijtimoiy tarmoqlarning bloklanishi va javobsiz qolayotgan savollar haqida mutaxassislar fikri.
O‘zbekiston shahar va qishloqlarini chang-to‘zonli tuman qopladi. Bunday paytda ochiq havoda bo‘lish sog‘liq uchun xatarlidir. Ayni paytda mamlakatdagi daraxtlar va yashil bog‘lar, dalalar, ko‘l va daryolar najot so‘rab iltijo qilmoqda. Agar ularning gapirishga zaboni bo‘lganida, bizga nima degan bo‘lishardi? Botir Qobilov ruknida shu haqda hikoya qilinadi.
Venetsiyadagi 17-xalqaro arxitektura biyennalesida O‘zbekiston o‘zining «Mahalla: shahar va qishloq hayoti» nomli birinchi loyihasini taqdim etdi. Ko‘rgazma me’morlar oldiga: «Biz birgalikda qanday yashaymiz», degan savolni qo‘yadi. «Gazeta.uz» loyiha kuratorlaridan mahalla me’morchiligi arxitektura olamining global muammolarini qanday hal qilishi mumkinligi haqida so‘radi.
Davlat korxonalari davlat budjeti orqali o‘tmagan o‘z mablag‘lari hisobidan yo‘llarni ta’mirlash, ijtimoiy obyektlar qurish orqali «ijtimoiy yuk»ni o‘z zimmasiga olmoqda. Bu amaliyot mamlakatning real budjeti va xarajatlarini hisoblashga imkon bermaydi, deb yozadi iqtisodchi Behzod Hoshimov.
Afg‘onistonda qashshoqlik va ocharchilikdan aziyat chekayotgan aholi orasida jon saqlab qolish ilinjida voyaga yetmagan qizlarini turmushga sotish holatlari soni ortib bormoqda. «Tolibon» rasmiysi erta nikoh holatlarini iqtisodiy muammolar bilan izohlab, bunga amirlik yoki shariat qoidalarining aloqasi yo‘qligini ta’kidladi.
Imkoniyati cheklangan shaxslarga davlat xizmatlaridan foydalanganda 50 foizlik chegirma berilishi, ayrim MFYlar xodimlarining oylik maoshi 35 foizga oshirilishi, oilaviy zo‘ravonlik holatlari bo‘yicha xabar berish tizimi yo‘lga qo‘yilishi, mehnat migratsiyasida talab yuqori bo‘lgan kasblarning yagona bazasi yaratilishi — 1 noyabrdan O‘zbekiston qonunchiligida qanday o‘zgarishlar bo‘ladi?
Svetlana Kuznetsova 22 yil davomida buxorolik afsonaviy gimnastikachi Oksana Chusovitinaga ustozlik qilgan. Sportchi ushbu murabbiy qo‘l ostida 1992 yilgi Olimpiada oltin medalini qo‘lga kiritgan. Svetlana Kuznetsova «Gazeta.uz»ga bergan intervyusida afsonaviy sportchining daholigi va o‘ziga xosligi nimada ekanligi hamda yangi olimpiada g‘alabalarini qo‘lga kiritishga O‘zbekistonga nimalar to‘sqinlik qilayotganligi to‘g‘risida gapirib berdi.
Har bir nomzodga omad tilagan professor, munosib deb bilgan nomzodiga yettita belgi qo‘ygan saylovchi, “kelajakda tinchlik, arzonchilik, mo‘l-ko‘lchilik” bo‘lishini istaydigan otaxon va taklifnoma olmagan fuqaro — “Gazeta.uz” prezident saylovida ovoz bergan va saylovda qatnashmagan fuqarolar bilan suhbatda bo‘ldi.
Oilasi bilan saylovda ovoz bergan Senat raisi va hukumat rahbari, bosh prokuror, vazir va viloyat hokimlarining saylovda ishtiroki, “kelajagi uchun ovoz bergan” Komil Allamjonov — “Gazeta.uz” ularning saylov uchastkasida olingan suratlarini to‘pladi.
Saylov uchastkasini qanday aniqlash mumkin? Saylov byulleteni qanday to‘ldiriladi va uni suratga olish mumkinmi? «Gazeta.uz» saylov kuni qanday va qayerda ovoz berish mumkinligi haqidagi savollarga javob beradi.
Nogironlar, Karlar va Ko‘zi ojizlar jamiyatlari senatorlar rad etgan «Ijtimoiy tadbirkorlik to‘g‘risida»gi qonunni ma’qullashni so‘rab, Senatga murojaat qildi. Unda imkoniyati cheklangan shaxslar ushbu qonunni bir necha yildan beri kutayotgani, aslida «boshidan o‘tkazgan» insongina holat qandayligini bilishi ta’kidlangan. Jumladan, so‘nggi 3 yilda Karlar jamiyati korxonalarining daromadi 5 baravargacha tushib ketgani, ulardagi ishchilar soni esa 2000 yildagi 4900 kishidan 2020 yilga kelib 1479 nafarga kamaygani aytilgan.
Senatorlar «Ijtimoiy tadbirkorlik to‘g‘risida»gi qonunning ba’zi normalarini qayta ko‘rib chiqish kerak deb hisoblab, uni qaytardi. Adliya vaziri Ruslanbek Davletov senatorlarning qonunni qabul qilishga qarshi bildirgan har bir argumentini rad etdi va ayrim siyosatchilar «xalqdan kelib chiqayotgan yangi g‘oyalarni tushunmasligini» ta’kidladi. Senat rahbari uzoq davom etgan debatga aralashishga va tomonlarni tinchlantirishga majbur bo‘ldi.
Alisher Qodirov migrantlardan soliq undirish borasidagi taklifi yuzasidan izohlarga munosabat bildirdi. U mamlakat haligacha mehnat resurslarini xorijga eksport qilishga majbur ekanligini ta’kidlab, mehnat migrantlarini bunga tayyorlash kerakligini aytdi. «O‘zbekiston fuqarosi nafaqat o‘zining qorni, balki O‘zbekiston, deb yashashi kerak», — deya ta’kidladi prezidentlikka nomzod.
YTH oqibatida kimdir halok bo‘lgani haqidagi xabarlar kunda chiqib turibdi. Ko‘plab bolalar ham yo‘llardagi halokatlar qurboni bo‘lishmoqda. Shunga qaramasdan, deputatlar tezlikni oshirganlik uchun jarima miqdorini pasaytirishni taklif qilishdi. Og‘abek Samisov YTHlarning sabab va oqibatlariga e’tibor qaratdi.
«Milliy tiklanish» partiyasidan prezidentlikka nomzod Alisher Qodirov saylovchilar bilan muloqotda migrantlardan ham soliq undirish taklifini bildirdi. «Gazeta.uz» Twitter va Telegram foydalanuvchilarining hamda migrantlarning ushbu holat yuzasidan bildirgan ayrim fikr-mulohazalarini taqdim etadi.
Graffiti, posterlar, murallar, teglar, asfaltdagi rasmlar — bularning barchasi strit-art, shahar ko‘chalaridagi san’at hisoblanadi. Ba’zilar uchun esa jamoat joylari, metro va yer osti yo‘llaridagi grafittilar vahshiylik va bezorilikka o‘xshaydi. Tasvirlar asosan biror muammoli mavzuni keng omma oldida targ‘ib qilish uchun yashirin tarzda chiziladi. Strit-art qanday kelib chiqqan, uning yo‘nalishlari, mashhur «ko‘cha rassomlari» haqida «Gazeta.uz» so‘z yuritadi.
O‘zbekiston oliy ta’lim muassasalari akademik erkinlikka erishdimi, ular xalqaro agentliklarning reytingiga kira oldimi, O‘zbekistonning Bolonya jarayoniga qo‘shilish rejalari haqida nimalar ma’lum? Kolumnistimiz Komil Jalilov oliy ta’lim boshqaruvi sohasidagi islohotlarning ba’zi natijalarini tahlil qiladi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting