O‘qituvchilarning kambag‘allashib borishi va uning oqibatlari haqida
So‘nggi yillarda o‘qituvchilarning oylik maoshlari boshqa soha vakillarining oyligiga nisbatan sekinroq o‘sgan, natijada ta’lim sohasi vakillari jamiyatning boshqa vakillariga nisbatan kambag‘allashgan. «Gazeta.uz» kolumnisti, iqtisodchi Mirkomil Xolboyev o‘qituvchilarning real daromadlari qanday kamayib borganligi va buning oqibatlari haqida.
«Juda qiyin bo‘lgan edi». Tog‘ chang‘ichisi Komiljon To‘xtayev — 2022 yilgi Olimpiada yo‘llanmasini olgani haqida
Tog‘ chang‘isi bo‘yicha O‘zbekiston terma jamoasi a’zosi Komiljon To‘xtayev Pekinda bo‘lib o‘tadigan qishki Olimpiya o‘yinlarida ishtirok etadigan yagona o‘zbekistonlik sportchi hisoblanadi. «Gazeta.uz» undan chang‘ichilarning O‘zbekiston va xorijda qanday tayyorgarlik ko‘rayotgani, g‘alaba qozonish imkoniyatlari va mamlakatda ushbu sport turini rivojlantirish uchun zarur shart-sharoitlar haqida so‘radi.
Deputatlar hokimlarning manfaatlar to‘qnashuviga sharoit yaratuvchi yana bir qonunni ma’qulladi
1 fevral kuni Qonunchilik palatasi deputatlari hokimlarning manfaatlar to‘qnashuviga sharoit yaratib beruvchi yana bir qonunni ma’qulladi. Gap yer uchastkalarini kompensatsiya evaziga jamoat ehtiyojlari uchun olib qo‘yish tartibi haqida ketmoqda. Deputat Doniyor G‘aniyev hokim kompensatsiya ajratishni ko‘rib chiqish masalasini o‘ziga-o‘zi kiritishi va uni yana o‘zi hal qilishini tanqid qildi. Quyi palata spikeri esa hokimlarning xalq deputatlar kengashi raisi maqomi bekor qilinsagina, bu muammo bartaraf etilishini aytdi. «Ungacha shu, boshqa iloj yo‘q», — dedi Nurdinjon Ismoilov.
Vaksinalar homilaga hech qanday nojo‘ya ta’sir ko‘rsatmaydi — SES bo‘lim boshlig‘i
«Gazeta.uz»ga koronavirusga qarshi ZF-UZ-VAC2001 vaksinasi bilan emlangan homilador ayol murojaat qilib, vaksinaning homilaga ta’siri to‘g‘risida ishonchli ma’lumot so‘radi. Virusologiya instituti shifokori Jaloliddin To‘ychiyevning tahririyatga ma’lum qilishicha, shu vaqtgacha homilador ayollar va tug‘ilgan bolalarda vaksinaning salbiy ta’siri kuzatilmagan. SES vaksinalar bo‘limi boshlig‘i Diloram Tursunova esa JSST vaksina olganlik sababli homiladorlikni to‘xtatishni tavsiya etmasligini eslatdi.
“O‘zimni foydali his qilaman”. Tog‘ instruktori Ivan Zolotuxin — hayot va ish haqida
Hududlardagi aholi ko‘pincha farovon hayot izlab poytaxtga ko‘chib o‘tadi. Kogonlik Ivan Zolotuxin, tendensiyalardan farqli o‘laroq, tashlandiq Yangiobod shahri yaqinidagi tog‘larga ko‘chib o‘tdi. U “Gazeta.uz"ga tog‘ instruktorligi faoliyati, haqiqiy do‘stlik va yangi uyida orttirgan bebaho xotirjamlik haqida so‘zlab berdi. “Inson o‘zini foydali his qilishi, jamiyatga foyda keltirishi kerak, aks holda hayot bo‘shab qoladi”, — deb hisoblaydi u.
«Davlat yoki jamoat?» Qonun loyihasi nomi deputatlar o‘rtasida bahsga sabab bo‘ldi
Qonun loyihasi nomida yer uchastkalarini olib qo‘yish «davlat ehtiyoji uchun» emas, balki «jamoat ehtiyojlari uchun» deb qayd etilgani deputatlar o‘rtasida bahs-munozaralarga sabab bo‘ldi. Rasul Kusherbayev «gap nomda emas, balki qonunni ishlashida» ekanligini qayd etdi. Boshqa deputatlar esa «jamoat» tushunchasiga qonunchilikda ta’rif yo‘qligi, «mavhum narsa hech qachon xalqqa foyda keltirmasligini» ta’kidlashdi. Doniyor G‘aniyev esa adliya vaziri o‘rinbosari bilan tortishdi. Bahslarga quyi palata spikeri yakun yasadi.
Muzey yashaydi. Poytaxtdagi parovozlar muzeyi rekonstruksiyasi qanday kechmoqda?
2021 yil iyun oyidan buyon Toshkent temir yo‘l texnikasi muzeyida ta’mirlash ishlari olib borilmoqda. Muzey rekonstruksiya paytida atayin tashrif buyuruvchilar uchun yopilmadi. «Gazeta.uz» muxbiri Natalya Silkina muassasa direktori bilan muzey fondini to‘ldirish, uning rekonstruksiyasi va kelajagi haqida suhbatlashdi.
1 fevraldan nimalar o‘zgaradi?
Baliq yetishtiruvchilarning foyda, yer va mol-mulk soliqlari 50 foizga kamaytirilishi, S1 darajadagi milliy yoki xalqaro sertifikatga ega rus tili o‘qituvchilariga ustama to‘lanishi, hokimlarning qurilish bo‘yicha o‘rinbosarlari ekologiya va ko‘kalamzorlashtirish masalalariga ham mas’ul bo‘lishi, 26 ta davlat tashkilotida korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha reyting joriy qilinishi va boshqalar — 1 fevraldan nimalar o‘zgaradi?
Markaziy Osiyo zulmatda. Avariyaga nima sabab bo‘ldi, u takrorlanishi mumkinmi, energiya halqasi qanday tuzilgan?
25 yanvar kuni Markaziy Osiyo energetika tizimida ulkan avariya yuz berdi. U O‘zbekistonda elektr stansiyalari, gaz konlari, aeroportlar, vokzallar, yoqilg‘i quyish shoxobchalari va boshqa infratuzilmalar faoliyatining to‘xtashiga olib keldi. Siyosatshunos, elektr energetikasi bo‘yicha ekspert Pyotr Svoik «Gazeta.uz» ga bergan intervyusida ushbu kollapsning yuz berishi sabablari, mintaqa energiya halqasi qanday tuzilishga egaligi, AES qurilishi vaziyatni o‘zgartirishi mumkin-mumkinmasligi va ushbu inqiroz yana takrorlanishi ehtimollari haqida so‘zladi.
Tashqi savdo defitsitining o‘sishi. Bu milliy iqtisodiyotimiz uchun xatarlimi?
2021 yilda O‘zbekiston tashqi savdo defitsiti 8,8 mlrd dollarga yetdi. Ayrimlar import hajmining eksportdan yuqori bo‘lishini iqtisodiyot uchun xatarli deb hisoblaydi. Iqtisodchi Mirkomil Xolboyev defitsitni kamaytirish maqsadida qo‘llaniladigan har qanday choralar uning oshishidan ko‘ra xatarliroq bo‘lishi mumkinligini ta’kidlamoqda.
Aybsiz aybdorlar yoki Davlat soliq qo‘mitasiga bir nechta savol
Soliq qonunchiligidagi yangiliklar qanday qilib elektron hisob-fakturada kompaniya faoliyatining muvaffaqiyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan yangi sirli ustunning paydo bo‘lishiga olib kelganligi, ushbu ustunning qonun hujjatlariga qay darajada muvofiqligi va QQS to‘lovchilari duch kelayotgan boshqa ma’muriy muammolar haqida Vladimir Srapionov yozadi.
Blekautlar — elektr ta’minotidagi yirik uzilishlarning iqtisodiy zararlari
Bugungi kunda aholining kundalik hayot tarzi, iqtisodiyotning qator ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatish tarmoqlarining uzluksiz faoliyati bevosita elektr energiyasi ta’minoti bilan bog‘liq. Elektr energiyasi ta’minotidagi keng ko‘lamli uzilishlar jamiyatga va iqtisodiyotga juda katta zarar keltiradi. «Gazeta.uz» maqolasida blekautlar va ularning iqtisodiy zararlari haqida so‘z yuritiladi.
Hukumat qarorlari, ota-onalarning ma’lumoti va daromadi, boladagi bilim olishga rag‘bat — ta’limdagi tengsizlikning ildizi qayerda?
Ta’limni yuqori bosqichga ko‘tarish va malakali kadrlar tayyorlash uchun mamlakatda ta’limni rivojlantirishga qaratilgan davlat siyosatining o‘zi yetarli emas. Yuqori akademik ko‘rsatkichlarga erishishda institutsional omillardan tashqari, ota-onaning ma’lumoti va daromad darajasi, ular tomonidan bolalarga ajratilgan vaqt, oilaviy muhit hamda boladagi ta’lim olishga bo‘lgan rag‘bat hal qiluvchi ahamiyatga ega. Iqtisodchi Muqaddamxon Saidrasulova — ta’limdagi tengsizlikka ta’sir qiluvchi omillar haqida.
Tajribalar maydonchasi
O‘tgan haftada OTMlarga kirish test sinovlari tartibini yana o‘zgartiruvchi yangi qarorlar qabul qilindi. «Gazeta.uz» kolumnisti Komil Jalilov taklif etilayotgan yangiliklarni umumxalq muhokamasidan o‘tkazish hamda o‘zgarishlarni ilmiy asoslash zarurligi to‘g‘risida yozadi.
“Tariximizda ishlatgan juda eski texnologiyalarni hatto XXI asrda qo‘llashni boshlamadik” — Behzod Hoshimov zinasiz aeroport va tramvay haqida
Iqtisodchi Behzod Hoshimov O‘zbekiston texnologiyalarda ancha qolib ketganligini ta’kidlab, buni aeroport terminali zinali qurilganligi va yaqin o‘tmishda tramvaylardan voz kechilganligi bilan tushuntirib berdi.
«Bu — o‘limning boshlanishi». Mahalliy ishlab chiqaruvchi — go‘sht importiga QQS va bojning bekor qilinishi haqida
Hukumat bir qator oziq-ovqat mahsulotlari, jumladan, go‘sht importi va sotuvida QQSning nol stavkasini 30 aprelgacha uzaytirishni rejalashtirmoqda. Mahalliy ishlab chiqaruvchilar Jizzax Organic va Promeat chorvachilik va go‘sht yetishtirish sohasida ahvolning qanday kechayotgani, QQSdan ozod qilish qanday oqibatlar va xavf-xatarlarga olib kelishi, go‘sht narxi oshishining oldini olish uchun qanday muqobil yechim taklif qilishlari haqida so‘zladi.
Do‘stlik bog‘i uchun kurash. Hokimiyat va fuqarolar o‘zaro til topishish uchun nimalar qilmoqda?
Bir necha yillik qarovsizlikdan so‘ng oktabr oyida Do‘stlik bog‘i qaytadan ochildi, biroq unda ko‘plab kamchiliklar mavjudligi ko‘rinib qoldi. Ko‘ngillilar bog‘da shikastlangan daraxtlar borligidan shikoyat qilmoqda va bog‘ni rivojlantirish uchun investor topishmoqchi. Hokimlik bog‘ni xalqqa qoldirish va’dasini bajarishga intilmoqda. Ko‘ngillilar qanday bog‘ni ko‘rishni xohlaydilar, tuman hokimi bu haqda qanday fikrda va pudratchilar qanday xatolarga yo‘l qo‘yganligiga “Gazeta.uz” muxbiri Sabina Bakayeva aniqlik kiritdi.
«Hokimlarning kengash raisi maqomini bekor qilish». Hujjat 2,5 yil oldin tayyorlangan, biroq qabul qilinmagan
2019 yilgi Davlat dasturiga ko‘ra, 6 oy ichida hokimlarning xalq deputatlari kengashi raisi maqomini bekor qilishga oid qonun loyihasi ishlab chiqilgan. «Gazeta.uz» ning aniqlashicha, Adliya vazirligi o‘shandayoq loyihani huquqiy ekspertizadan o‘tkazib, ijobiy xulosa bergan. Biroq, hujjatning undan keyingi taqdiri noma’lumligicha qolmoqda. Qonunchilik palatasi ma’lum qilishicha, «hujjat quyi palataga kelib tushmagan, shu sababli muhokama qilinmagan». Senat esa sukut saqlamoqda.
Omikron O‘zbekistonda yangi koronavirus to‘lqinini boshlashi mumkinmi?
O‘zbekistonda koronavirus pandemiyasining ikkinchi to‘lqini tugashi bilanoq kunlik koronavirus holatlarida yana keskin o‘sish kuzatildi. 8 yanvar kuni pandemiya boshidan buyon qish mavsumidagi eng yuqori ko‘rsatkich qayd etildi, keyinroq mamlakatda omikron shtammi aniqlangani aytildi. Hozirgacha O‘zbekistonda koronavirus to‘lqinlari asosan bahorning oxirida boshlanib, qishgacha davom etayotgan edi.
Qozog‘istondagi vaziyat O‘zbekiston iqtisodiyotiga qanday ta’sir ko‘rsatishi mumkin?
Qozog‘iston — O‘zbekistonning uchinchi raqamli yirik savdo hamkori hisoblanadi. Qo‘shni mamlakatdan katta hajmda neft mahsulotlari, don, cho‘yan, po‘lat va boshqa tovarlar import qilinadi. Shuningdek, O‘zbekiston uchun Qozog‘iston avtomobil, meva-sabzavot va boshqa mahsulotlar eksporti uchun muhim bozor hisoblanadi. «Gazeta.uz» ikki davlat o‘rtasidagi savdo-iqtisodiy aloqalar qanday tuzilganini o‘rganib chiqdi.
Eng ko‘p o‘qilgan xabarlar | So‘nggi yangiliklar
- O‘zbekistonliklar muhandislik sohasi bo‘yicha Germaniyaga ishga taklif qilinmoqda
- Jurnalist Ruxsora G‘ofurova ishi sudga oshirildi (1)
- Foto: Mudofaa vazirligining xalqaro ko‘rgazmadagi harbiy texnikalari
- Kambag‘al oilalarga tadbirkorlik bilan shug‘ullanish uchun foizsiz ssudalar ajratiladi
- Futbol: O‘zbekiston U-20 Osiyo kubogida Erondan uchralgan mag‘lubiyatga qaramay, chorak finalga chiqdi (video, foto)
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting