«Толибон» гиёҳванд моддалар ишлаб чиқаришга қарши олдинги тузумга қараганда қатъийроқ курашмоқда, деди Ўзбекистон президентининг Афғонистон бўйича махсус вакили Исматулла Иргашев. У наркотрафикнинг ўсиши ишлаб чиқариш ҳажмининг ортиши эмас, захиралардан фойдаланиш билан боғлиқлигини таъкидлади.
«Толибон»га Афғонистонда инклюзив сиёсий жараённи бошлаш учун ҳали ҳам кеч эмас, деди Евроиттифоқ махсус вакили Томас Никлассон. У аксарият афғонлар қарорлар қабул қилиш жараёнидан четда қолганини таъкидлаб, инсон ҳуқуқларининг поймол этилиши ва қўрқувга асосланган жамият қуриш хавфи ҳақида гапирди.
Aфғонистон муваққат ҳукумати ТИВ раҳбари Амирхон Муттақий мамлакат барча ваъдаларини бажараётганини айтиб, AҚШни «сўзсиз ва ҳеч қандай шартларсиз» афғон активларини қайтаришга чақирди. У барчани Aфғонистонга минтақада хавфсизлик ва барқарорликка хизмат қиладиган сармоялар киритишга ҳам чорлади.
Ўзбекистон президентининг ташқи сиёсат бўйича махсус вакили Абдулазиз Камилов Кобулга ташрифи доирасида Афғонистон бош вазири ўринбосарлари — Мулла Абдул Ғани Бародар ва Абдусалом Ҳанафий билан музокаралар ўтказди.
Афғонистоннинг Толибон ҳукумати аёллардан жамоат жойларида ҳижоб ўраб юришни талаб қилмоқда. Мазкур тартибга бўйсунмаган аёллар давлат ишларидан бўшатилади. 2001 йилгача толиблар ҳукмронлиги даврида ҳам ҳижоб мажбурий эди.
Ўзбекистон ўтган йил августида мамлакатга учиб келган ҳарбий самолёт ва вертолётларни Афғонистонга қайтаришни режалаштирмаяпти, чунки улар АҚШ мулки ҳисобланади ва бу масала расмий Вашингтон томонидан ҳал қилиниши керак. Бу ҳақда «Америка Овози»га берган интервьюсида Ўзбекистон президентининг Афғонистон бўйича махсус вакили Исматулла Иргашев маълум қилди.
Бош вазир ўринбосари Сардор Умурзоқов Қобулда «Толибон» раҳбарияти билан учрашувлар ўтказди. Унда Афғонистон орқали ўтаётган транспорт воситалари ва юклар ҳаракатланиши учун ўзаро мақбул шароитларни ишлаб чиқишга келишилган. Афғон томони Ўзбекистоннинг Афғонистонда минтақа давлатларининг транспорт ва транзит салоҳиятини оширишга қаратилган қўшма инфратузилмавий лойиҳаларни амалга ошириш бўйича ташаббусларини қўллаб-қувватлашга тайёрлигини билдирган.
Европа ҳудудида ишсизлик даражаси рекорд даражада пасайгани, АҚШ ташқи қарзининг 30 трлн доллардан ошгани, Борис Жонсон рус аскарининг Украина ҳудудига қадам босиши биланоқ санкциялар жорий қилишини маълум қилгани, Тожикистоннинг Афғонистонга гуманитар ёрдам жўнатиши, «Толибон» ҳукуматида илк бор аёллар бошқарув лавозимига тайинлангани ва бошқа янгиликлар — «Газета.uz» нинг жаҳон янгиликлари дайжестида.
Бир ҳафта ичида дунёда рекорд даражада COVID-19'га чалиниш ҳолатлари аниқлангани, Германияда Telegram`нинг блокланиши мумкинлиги, Қозоғистон бизнеси тартибсизликлар туфайли 240 млн доллардан кўпроқ зарар кўргани, «Толибон» Афғонистоннинг келаси уч ой учун 509,4 млн долларлик бюджетни тасдиқлагани ва бошқа янгиликлар — «Газета.uz»нинг жаҳон янгиликлари дайжестида.
«Толибон» Ўзбекистон ва Тожикистон расмийларини ушбу давлатларга олиб кетилган афғон самолётлари ва вертолётларини қайтаришга чақирди. Афғонистон муваққат ҳукумати мудофаа вазири в. б. Муҳаммад Ёқубнинг айтишича, агар давлатлар буни қилмаса, «уларни бунинг оқибатлари кутмоқда».
COVID-19 инфекциясига чалиниш ҳолатлари бўйича жаҳон рекорди ўрнатилгани, 2021 йилда 10 та табиий офатнинг дунё иқтисодиётига 170 млрд доллардан ортиқ зарар етказгани, «Толибон»нинг Кобулда намойишчи аёлларга қарата ўқ узгани, Исроил декабрь ойида Сурия портига иккинчи марта зарба бергани ва бошқа янгиликлар — «Газета.uz»нинг жаҳон янгиликлари дайжестида.
«Толибон»нинг Афғонистон университетлари маблағ етишмаслиги сабабли ёпиқлигича қолишини маълум қилгани, Ҳиндистоннинг январдан 15 ёшдан ошган ўсмирларни эмлашни бошлаши, Ямандаги исёнчиларнинг Саудия Арабистонига 400 дан ортиқ ракеталар учиргани, Таиланд пойтахтида янги йил тадбирлари коронавирус сабабли бекор қилингани ва бошқа янгиликлар — «Газета.uz»нинг жаҳон янгиликлари дайжестида.
Афғонистон ҳукумати ҳайдовчиларга машинада мусиқа ёқмаслик, шунингдек, аёлларни ҳижобсиз олиб юрмаслик ҳақида ёзма кўрсатма берди. Бундан ташқари, аёлларни узоқ масофага ҳамроҳсиз олиб юриш ҳам тақиқланади.
«Толибон» ҳаракати вазирлар ва бошқа расмий шахсларга Ташқи ишлар вазирлиги рухсатисиз хорижий дипломатлар билан учрашишни тақиқлади.
COVID-19 омикрон штаммининг 38 та давлатда аниқлангани, АҚШнинг авторитар режимлар кузатув ва репрессия учун фойдаланиши мумкин бўлган технологиялар экспортини чеклаётгани, «Толибон»нинг аёллар ҳуқуқлари бўйича махсус фармон чиқаргани, Садир Жапаровнинг депутатлар ойлигини пасайтириб, хизмат машиналаридан маҳрум қилгани ва бошқа янгиликлар — «Газета.uz»нинг жаҳон янгиликлари дайжестида.
Афғонистонда қашшоқлик ва очарчиликдан азият чекаётган аҳоли орасида жон сақлаб қолиш илинжида вояга етмаган қизларини турмушга сотиш ҳолатлари сони ортиб бормоқда. «Толибон» расмийси эрта никоҳ ҳолатларини иқтисодий муаммолар билан изоҳлаб, бунга амирлик ёки шариат қоидаларининг алоқаси йўқлигини таъкидлади.
Ўзбекистон ташқи ишлар вазири Абдулазиз Камилов Афғонистон муваққат ҳукумати билан учрашувлари ҳақида гапирди. Унинг сўзларига кўра, толиблар воқеликни тўлиқ англамоқда, янги ҳукумат халқаро ҳамжамиятга қўшилишни истайди ва «баъзи ижобий қадамлар» қўйишга тайёр. Масалан, унинг сўзларига кўра, Ўзбекистон делегациясининг Кобулдаги ташрифидан сўнг чегарага туташ Балҳ провинциясида эртаси куни барча қизлар мактабга чиққан.
«Толибон» ҳукумати Кобул тепаликларида ариқлар қазишга аҳолини жалб қилиб, иш ҳақи сифатида буғдой тарқатишини маълум қилди. Дастур доирасида 40 мингдан ортиқ одам иш билан таъминланади ва келгуси икки ой ичида мазкур ташаббус бошқа вилоятларда ҳам жорий қилиниши режалаштирилган.
Ташқи ишлар вазири Абдулазиз Камилов Ўзбекистон ҳукумати мамлакатга толиблар мафкурасининг кириб келишидан хавфсирамаслигини таъкидлади. «Толиблар қандайдир мафкурани экспорт қилишни бошлашига жуда кўп вақт талаб этилади», деди у. Вазир ҳаракат ва унинг раҳбарларининг дунёқараши ўзгариб бориши мумкинлигини ҳам қайд этди.
Толиблар 150 га яқин жангчиларини тожик-афғон чегарасини қўриқлаш учун тайёргарликдан ўтказди. Таъкидланишича, улар Тахор аҳолисининг хавфсизлигини ҳам таъминлашади. «Биз ҳаракат аъзоларидан ва собиқ ҳукумат армияси ҳарбийларидан ташкил топган мунтазам армия тузмоқдамиз ва бошқа давлатнинг бостириб киришига йўл қўймаймиз», — деди «Толибон» бўлинмаларининг Мозори Шариф шаҳридаги қўмондони Мавлави Атаулла Омарий.
Қўшимча имкониятлардан фойдаланиш учун сайтда рўйхатдан ўтинг