Rossiya rublining qadrsizlanishi Rossiyadan O‘zbekistonga pul o‘tkazmalari hajmiga, shuningdek, o‘zbekistonlik eksportyorlar daromadiga salbiy ta’sir qiladi, deya ma’lum qildi Markaziy bank rahbari Mamarizo Nurmuratov.
Iqtisodchi Mirkomil Xolboyev “Mifonomika” podkastining proteksionizmga bag‘ishlangan sonida qaysidir soha uzoq vaqt himoya qilinsa, vaqt o‘tishi bilan aholi uning foydasizligini sezishini ta’kidladi. “Masalan, 2000-yilda odamlarimizda bizga avtomobil zavodi kerakmi, degan savol bo‘lmagan”, — dedi u.
Prezident qarori loyihasi bilan 2023-yilda konsolidatsiyalashgan budjet defitsitini YAIMga nisbatan 3 foizdan 5 foizgacha yoki 53,4 trln so‘mgacha oshirish taklif etilmoqda. Agar hukumat yana xarajatlar chegarasidan o‘tib ketsa, bu davlat xarajatlarining 1,8 mlrd dollarga oshishiga olib keladi.
Iyul oyi yakuniga ko‘ra, O‘zbekistonda 0,2 foizlik deflyatsiya qayd etildi va yillik inflyatsiya 9 foizdan pastga tushdi, bu 2016-yil avgustidan beri eng past ko‘rsatkich hisoblanadi. Oxirgi oyda guruch va go‘sht qimmatladi, un, tuxum, sariyog‘, sut va shakar arzonladi. Benzin narxi ko‘tarilishda davom etmoqda.
AJ shaklida Toshkent shahar hokimligi va biznes o‘rtasida “ko‘prik” bo‘lishi rejalashtirilgan “Toshkent invest” davlat kompaniyasi tashkil etilmoqda. U tadbirkorlar bilan birgalikda poytaxt infratuzilmasini rivojlantirishga oid loyihalarni amalga oshiradi. Kompaniya Toshkent taraqqiyot jamg‘armasini ham boshqaradi.
Markaziy bank raisi narx pufaklari yorilayotgan vaqtida banklarga bo‘ladigan salbiy ta’sirning oldini olish uchun ipoteka kreditlari ajratishda maksimal chegaralar belgilanganini aytdi. Avvalroq Toshkent shahridagi uy-joy narxlarining bozor va fundamental qiymatlari o‘rtasidagi farq 210 mln so‘mga yetgandi.
Endilikda O‘zbekistondagi barcha bankomatlar ham Uzcard, ham Humo kartalarini qabul qiladi. To‘lov terminallarini integratsiyalashni yil oxirigacha yakunlash rejalashtirilgan.
O‘zbekiston Xitoyning Yutong Bus Co., Ltd kompaniyasi bilan haydovchisiz transport vositalari bo‘yicha, Magnetic North kompaniyasi bilan aqlli transport tizimini yo‘lga qo‘yish va Hikvision kompaniyasi bilan esa innovatsion videokuzatuv tizimlari hamda sun’iy intellekt texnologiyasi sohasida hamkorlik qiladi.
Milliy valyutaning kuchsizlanishiga importning o‘sishi ham ta’sir qilmoqda, dedi Markaziy banki raisi Mamarizo Nurmuratov. Uning so‘zlariga ko‘ra, bu mavsumiy hodisa hisoblanadi va bugungi valyuta kursi tashqi savdo operatsiyalarining haqiqiy ko‘rinishini aks ettiradi.
Tijorat banklari 31-iyul kuni aholidan 1 AQSh dollarini 11 540−11 610 so‘mdan sotib olmoqda, sotuv kursi esa 11 650−11 660 so‘m.
Prezident qarori bilan xorijdan kelgan har bir turist uchun turoperatorlarga teng ulushlarda 20 dan 100 dollargacha subsidiya ajratiladi. Shuningdek, “Ipak yo‘li” turizm va madaniy meros xalqaro universitetida o‘qimoqchi bo‘lgan ayrim xorijiy mamlakatlar fuqarolari uchun davlat grantlari shakllantiriladi.
Toshkentdagi korxonalardan birida direktor bo‘lib ishlayotgan muallifimiz Vladimir Srapionov “O‘zgalar qarzining og‘irligi” ruknida ortiqcha to‘langan QQSni qaytarish bilan bog‘liq noaniq vaziyat mavzusini davom ettiradi.
Markaziy bank raisi bank va qarzdorlar munosabatlarini tartibga soluvchi tavsiyalardan asosiy maqsad bankirlarning ishdan tashqari vaqtida ishlamasligini ta’minlash ekanini ta’kidladi. Shuningdek, regulyator rahbari muammoli qarzlar bilan ishlash bo‘yicha eng samarali tizimlardan biri Rossiyaniki ekanini aytdi.
Tolimarjon IESda umumiy quvvati 1 GVt dan ortiq bo‘lgan ikkita bug‘-gaz qurilmasi qurilishi boshlandi. Ularni ishga tushirish 2025-yil oxirigacha rejalashtirilgan. Loyiha qiymati 771,8 mln dollarga baholanmoqda.
Tijorat banklari 28-iyul kuni aholidan 1 AQSh dollarini 11 540−11 590 so‘mdan sotib olmoqda, sotuv kursi esa 11 650−11 660 so‘m.
Markaziy bank raisi O‘zbekistonda birinchi yarim yillikda budjet xarajatlari ortishi gaz importi hajmi oshishi bilan bog‘liq ekanini ta’kidladi. Yanvarning 8 kunida budjet taqchilligi yillik kutilmaning 20 foiziga yetgandi. Shundan so‘ng Iqtisodiyot vazirligi daromad va xarajat bo‘yicha ma’lumot berishni to‘xtatdi.
26-iyul kuni elektr energiyasi iste’moli bo‘yicha rekord o‘rnatildi — 250,7 mln kVt/soat. Energetika vazirligi issiq havoda elektr tarmoqlarining uzatish quvvati 25 foizga pasayganini bildirib, vaziyatni to‘g‘ri tushunishni so‘radi va elektr energiyasidan tejamkorlik bilan foydalanishga chaqirdi.
Markaziy bank o‘rta muddatli istiqbolda iqtisodiyotda narxlar barqarorligini ta’minlash uchun budjet defitsitini belgilangan parametrlar darajasidan oshmasligini ta’minlash muhimligini qayd etdi. Regulyator inflyatsiya darajasi 8,5−9,5 foiz atrofida bo‘lishi bo‘yicha prognozini o‘zgarishsiz qoldirgan.
Markaziy bank asosiy stavkani yillik 14 foiz darajasida o‘zgarishsiz qoldirish to‘g‘risida qaror qabul qildi. Regulyatorning qayd etishicha, inflyatsiya va inflyatsion kutilmalarning pasayishiga qaramasdan, narxlarga talab omillari bilan bog‘liq bosimlar saqlanib qolmoqda.
O‘zbekistonda kambag‘allik darajasi Qoraqalpog‘iston, Sirdaryo va Xorazmda eng yuqori bo‘lib turibdi. Mamlakatda 1,3 mln kambag‘al oilalar mavjud bo‘lib, kambag‘allik darajasi 14,1 foizni tashkil etdi. Yil yakunigacha ko‘rsatkich 12 foizga tushib, 1 mln aholi kambag‘allikdan chiqarilishi rejalashtirilgan.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting