Markaziy bank 5 foizlik inflyatsiya bo‘yicha targetga erishish muddatini uchinchi bor kechiktirdi. MB raisi barqaror institutsional sharoit yaratmay turib, yalpi talabni cheklovchi keskin choralar ko‘rish iqtisodiy faollik va moliyaviy barqarorlikka jiddiy xavf tug‘dirishi mumkinligini ta’kidladi.
So‘m uchinchi oydirki, dollarga nisbatan biroz qadrsizlanmoqda. Oktabr oyi oxirida dollar kursi 59 so‘mga (+0,46%) mustahkamlandi. Umuman olganda, yil boshidan buyon milliy valyuta o‘tgan yilning shu davridagi 8,8 foizga nisbatan atigi 3,5 foiz devalvatsiyaga uchradi.
Yanvar-sentabr oylarida O‘zbekistonga pul o‘tkazmalari hajmi 34,8 foizga oshib, 11,3 mlrd dollarni tashkil etdi. Janubiy Koreya, Buyuk Britaniya, Polsha va BAAdan tushumlar keskin oshdi, Rossiyaning ulushi esa pasayishda davom etmoqda.
2025-yil aprelida elektr energiyasi va gaz narxining o‘sishi inflyatsiya darajasini qo‘shimcha 1,5−1,8 foiz punktiga oshiradi va bu omil kelasi yil uchun inflyatsiya prognozida hisobga olinadi, dedi MB raisi. Shu bilan birga, maydagi narxlar o‘sishining ta’siri dastlabki hisob-kitoblardan yuqori bo‘lib chiqdi.
Iqtisodiyot va moliya vazirligi 2025-yil soliqlarda qanday o‘zgarishlar bo‘lishi kutilayotganini ma’lum qildi: bazaviy soliq stavkalari saqlanib qoladi, lekin import qilinadigan gaz uchun aksiz solig‘i qaytariladi, qat’iy belgilangan soliq stavkalari, marketpleyslar, suv va boshqalar uchun soliqlar oshiriladi.
Ekoturizm deganda jahon amaliyotida atrof-muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo‘lib, tabiat qo‘ynida dam olish tushuniladi. Chetda ekoturizm qanday rivojlantirilyapti, bu borada kim ilg‘or, O‘zbekistonda uni qanday yo‘lga qo‘yish mumkin — Atlas konsalting kompaniyasining “Gazeta.uz” uchun maxsus sharhi shu haqda.
Markaziy bank asosiy stavkani yillik 13,5 foiz darajasida saqlab qoldi. Regulyator inflyatsiyani oshiruvchi bosimlar saqlanib qolayotganini qayd etdi. Yil yakunida umumiy inflyatsiyaning 9,5 foiz atrofida shakllanishi kutilmoqda.
AQSh O‘zbekistondagi ikkita kompaniya — Uzstanex va The Elite Investment Group`ni sanksiyalar ro‘yxatiga kiritdi. Ular Rossiya kompaniyalariga elektr transformatorlarini yetkazib berganlikda ayblangan.
2025-yilda O‘zbekistonda davlat dasturlarini moliyalashtirishni 24,2 trln so‘mga (+5,8%) oshirish rejalashtirilmoqda. Yangi xarajatlar orasida kam ta’minlangan oila farzandlari uchun to‘garaklar tashkillash, bog‘chalarda Face-ID tizimini joriy etish, futbolni ommalashtirish uchun ko‘chma TV-stansiya sotib olish bor.
2025-yil uchun davlat budjeti loyihasiga ko‘ra, 18 ta vazirlikka jami 195 trln so‘mdan ko‘proq mablag‘ yo‘naltirilishi rejalashtirilmoqda (Mudofaa, Ichki ishlar va Favqulodda vaziyatlar vazirliklaridan tashqari). Har bir vazirlik va boshqa davlat idoralariga qancha mablag‘ ajratilishi haqida ma’lumotlar.
Xalqaro moliya korporatsiyasi O‘zbekistondagi ACWA Power loyihalari, jumladan, 1 GVt quvvatga ega FES, 668 MVt quvvatli energiya saqlash tizimi va 500 km uzunlikdagi yuqori voltli elektr uzatish liniyalari qurilishi uchun 240 mln dollar oraliq krediti ajratdi.
Raqobat qo‘mitasi onlayn do‘konlardan mijozlarga 100 mln so‘mga yaqin mablag‘ni qayta hisob-kitob qilinishi va 9,3 mln so‘mlik tovarlar almashtirib berilishini ta’minladi. Qo‘mita ularning oferta shartlarini tahlil qilib, qonun buzilish holatlarini aniqladi, ularni qonunchilikka moslashtirilishini ta’minladi.
O‘zbekistonda aksiz solig‘ini tarkibida shakar bo‘lgan barcha gazsiz ichimliklar, jumladan, shirin choylar, meva sharbatlari va kompotlarga ham joriy etish rejalashtirilmoqda. Shuningdek, shirinlashtiruvchi va xushbo‘ylashtiruvchisi bo‘lgan boshqa gazli ichimliklar uchun stavkani kamaytirish taklif etilmoqda.
Budjetnoma loyihasiga ko‘ra, O‘zbekistonda maktab darsliklari ijarasi uchun to‘lovni qaytarish rejalashtirilmoqda (2022-yilda bekor qilingandi). 2−11-sinf o‘quvchilari uchun to‘lov har bir to‘plam uchun 80 ming so‘mni tashkil qilishi mumkin. Bu budjetga yuklamani taxminan 376 mlrd so‘mga kamaytirishi kutilmoqda.
2025-yil uchun davlat budjeti loyihasi taqdim etildi. Kelasi yilda YAIM o‘sishi 6 foiz bo‘lishi, inflyatsiya 7 foizgacha pasayishi kutilmoqda. Konsolidatsiyalashgan budjet taqchilligi chegarasi YAIMga nisbatan 3 foiz (49,3 trln so‘m) bo‘lishi, tashqi qarz limiti esa 5,5 mlrd dollargacha oshirilishi taklif qilinmoqda.
KPMG Uzbekistan avtobozor tahlili va avtomobil narxini belgilovchi omillarni taqdim etdi. Bojlar “inomarka"lar narxining 70% va undan ko‘prog‘ini tashkil etayotgan bo‘lishi mumkin. Bozor rivojlanishidagi to‘siqlar murakkab sertifikatlash talablari va yonilg‘i bilan bog‘liq muammolarni ham o‘z ichiga oladi.
2025-yil mahalliy budjetlar mustaqilligini oshirish uchun ular ixtiyorida qoladigan soliq tushumlarini ko‘paytirish rejalashtirilmoqda. Bu yuridik shaxslardan olinadigan mol-mulk va yer solig‘i, aylanmadan soliq hamda qisman jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i hisobiga amalga oshiriladi.
2025-yilda davlat nomidan va uning kafolati ostida tashqi qarzlarni jalb qilish bo‘yicha yillik imzolanadigan yangi bitimlarning cheklangan hajmi 5,5 mlrd dollar bo‘lishi kutilmoqda. Budjet to‘g‘risidagi qonun loyihasiga ko‘ra, mablag‘ning 3 mlrd dollari davlat budjetini qo‘llab-quvvatlash uchun ishlatiladi.
To‘qqiz oy yakuniga ko‘ra, aholining real daromadlari 7,7 foizga o‘sdi, bu 2023-yilning shu davridagi ko‘rsatkichdan yuqori. Aholi jon boshiga umumiy daromadlar 15,5 foizga (inflyatsiyani hisobga olgan holda — 5,5 foizga) o‘sib, 17,4 mln so‘mni tashkil etdi.
Prezident qarori bilan xususiy bandlik agentliklari litsenziya olishi uchun zaxira mablag‘lari miqdori kamaytirilishi belgilandi. Agentliklar ushbu mablag‘ni tijorat banklarining depozitlariga joylashtirishi mumkin.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting